Resmi Gazete "İşyerlerinde Acil Durumlar Hakkında Yönetmelik "

 

18 Haziran 2013, Sayi : 28681

Çalisma ve Sosyal Güvenlik Bakanligindan:

 

ISYERLERINDE ACIL DURUMLAR HAKKINDA YÖNETMELIK

BIRINCI BÖLÜM

Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanimlar

Amaç

MADDE 1 – (1) Bu Yönetmeligin amaci, isyerlerinde acil durum planlarinin hazirlanmasi, önleme, koruma, tahliye, yanginla mücadele, ilk yardim ve benzeri konularda yapilmasi gereken çalismalar ile bu durumlarin güvenli olarak yönetilmesi ve bu konularda görevlendirilecek çalisanlarin belirlenmesi ile ilgili usul ve esaslari düzenlemektir.

Kapsam

MADDE 2 – (1) Bu Yönetmelik, 20/6/2012 tarihli ve 6331 sayili Is Sagligi ve Güvenligi Kanunu kapsaminda yer alan isyerlerini kapsar.

Dayanak

MADDE 3 – (1) Bu Yönetmelik, Is Sagligi ve Güvenligi Kanununun 11 inci, 12 nci ve 30 uncu maddelerine dayanilarak hazirlanmistir.

Tanimlar

MADDE 4 – (1) Bu Yönetmelikte geçen;

a) Acil durum: Isyerinin tamaminda veya bir kisminda meydana gelebilecek yangin, patlama, tehlikeli kimyasal maddelerden kaynaklanan yayilim, dogal afet gibi acil müdahale, mücadele, ilkyardim veya tahliye gerektiren olaylari,

b) Acil durum plani: Isyerlerinde meydana gelebilecek acil durumlarda yapilacak is ve islemler dahil bilgilerin ve uygulamaya yönelik eylemlerin yer aldigi plani,

c) Güvenli yer: Acil durumlarin olumsuz sonuçlarindan çalisanlarin etkilenmeyecegi mesafede veya korunakta belirlenmis yeri,

ifade eder.

IKINCI BÖLÜM

Isveren ve Çalisanlarin Yükümlülügü

Isverenin yükümlülükleri

MADDE 5 – (1) Isverenin acil durumlara iliskin yükümlülükleri asagida belirtilmistir:

a) Çalisma ortami, kullanilan maddeler, is ekipmani ile çevre sartlarini dikkate alarak meydana gelebilecek ve çalisan ile çalisma çevresini etkileyecek acil durumlari önceden degerlendirerek muhtemel acil durumlari belirler.

b) Acil durumlarin olumsuz etkilerini önleyici ve sinirlandirici tedbirleri alir.

c) Acil durumlarin olumsuz etkilerinden korunmak üzere gerekli ölçüm ve degerlendirmeleri yapar.

ç) Acil durum planlarini hazirlar ve tatbikatlarin yapilmasini saglar.

d) Acil durumlarla mücadele için isyerinin büyüklügü ve tasidigi özel tehlikeler, yapilan isin niteligi, çalisan sayisi ile isyerinde bulunan diger kisileri dikkate alarak; önleme, koruma, tahliye, yanginla mücadele, ilk yardim ve benzeri konularda uygun donanima sahip ve bu konularda egitimli yeterli sayida çalisani görevlendirir ve her zaman hazir bulunmalarini saglar.

2

e) Özellikle ilk yardim, acil tibbi müdahale, kurtarma ve yanginla mücadele konularinda, isyeri disindaki kuruluslarla irtibati saglayacak gerekli düzenlemeleri yapar.

f) Acil durumlarda enerji kaynaklarinin ve tehlike yaratabilecek sistemlerin olumsuz durumlar yaratmayacak ve koruyucu sistemleri etkilemeyecek sekilde devre disi birakilmasi ile ilgili gerekli düzenlemeleri yapar.

g) Varsa alt isveren ve geçici is iliskisi kurulan isverenin çalisanlari ile müsteri ve ziyaretçi gibi isyerinde bulunan diger kisileri acil durumlar konusunda bilgilendirir.

(2) Acil durumlarla ilgili özel görevlendirilen çalisanlarin sorumluluklari isverenlerin konuya iliskin yükümlülügünü ortadan kaldirmaz.

Çalisanlarin yükümlülük ve sorumluluklari

MADDE 6 – (1) Çalisanlarin acil durumlarla ilgili yükümlülükleri asagida belirtilmistir:

a) Acil durum planinda belirtilen hususlar dahilinde alinan önleyici ve sinirlandirici tedbirlere uymak.

b) Isyerindeki makine, cihaz, araç, gereç, tesis ve binalarda kendileri ve diger kisilerin saglik ve güvenligini tehlikeye düsürecek acil durum ile karsilastiklarinda; hemen en yakin amirine, acil durumla ilgili görevlendirilen sorumluya veya çalisan temsilcisine haber vermek.

c) Acil durumun giderilmesi için, isveren ile isyeri disindaki ilgili kuruluslardan olay yerine intikal eden ekiplerin talimatlarina uymak.

ç) Acil durumlar sirasinda kendisinin ve çalisma arkadaslarinin hayatini tehlikeye düsürmeyecek sekilde davranmak.

(2) Isveren, çalisanlarin kendileri veya diger kisilerin güvenligi için ciddi ve yakin bir tehlike ile karsilastiklari ve amirine hemen haber veremedikleri durumlarda; istenmeyen sonuçlarin önlenmesi için, bilgileri ve mevcut teknik donanimlari çerçevesinde müdahale edebilmelerine imkân saglar. Böyle bir durumda çalisanlar, ihmal veya dikkatsiz davranislari olmadikça yaptiklari müdahaleden dolayi sorumlu tutulamaz.

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM

Acil Durum Planinin Hazirlanmasi

Acil durum plani

MADDE 7 – (1) Acil durum plani, tüm isyerleri için tasarim veya kurulus asamasindan baslamak üzere acil durumlarin belirlenmesi, bunlarin olumsuz etkilerini önleyici ve sinirlandirici tedbirlerin alinmasi, görevlendirilecek kisilerin belirlenmesi, acil durum müdahale ve tahliye yöntemlerinin olusturulmasi, dokümantasyon, tatbikat ve acil durum planinin yenilenmesi asamalari izlenerek hazirlanir.

Acil durumlarin belirlenmesi

MADDE 8 – (1) Isyerinde meydana gelebilecek acil durumlar asagidaki hususlar dikkate alinarak belirlenir:

a) Risk degerlendirmesi sonuçlari.

b) Yangin, tehlikeli kimyasal maddelerden kaynaklanan yayilim ve patlama ihtimali.

c) Ilk yardim ve tahliye gerektirecek olaylar.

ç) Dogal afetlerin meydana gelme ihtimali.

3

d) Sabotaj ihtimali.

Önleyici ve sinirlandirici tedbirler

MADDE 9 – (1) Isveren, belirledigi mümkün ve muhtemel acil durumlarin olusturabilecegi zararlari önlemek ve daha büyük etkilerini sinirlandirmak üzere gerekli tedbirleri alir.

(2) Acil durumlarin olumsuz etkilerinden korunmak üzere tedbirler belirlenirken gerekli oldugu durumda ölçüm ve degerlendirmeler yapilir.

(3) Alinacak tedbirler, risklerden korunma ilkelerine uygun olur ve toplu korumayi esas alir.

Acil durum müdahale ve tahliye yöntemleri

MADDE 10 – (1) Isverence acil durumlarin meydana gelmesi halinde uyari verme, arama, kurtarma, tahliye, haberlesme, ilk yardim ve yanginla mücadele gibi uygulanmasi gereken acil durum müdahale yöntemleri belirlenir ve yazili hale getirilir.

(2) Tahliye sonrasi, isyeri dâhilinde kalmis olabilecek çalisanlarin belirlenmesi için sayim da dâhil olmak üzere gerekli kontroller yapilir.

(3) Isveren, isyerinde acil durumlarin meydana gelmesi halinde çalisanlarin bu durumun olumsuz etkilerinden korunmasi için bulunduklari yerden güvenli bir yere gidebilmeleri amaciyla izlenebilecek uygun tahliye düzenlemelerini acil durum planinda belirtir ve çalisanlara önceden gerekli talimatlari verir.

(4) Isyerlerinde yasli, engelli, gebe veya kres var ise çocuklara tahliye esnasinda refakat edilmesi için tedbirler alinir.

(5) Acil durum müdahale ve tahliye yöntemleri olusturulurken 27/11/2007 tarihli ve 2007/12937 sayili Bakanlar Kurulu Karariyla yürürlüge konulan Binalarin Yangindan Korunmasi Hakkinda Yönetmelik hükümleri dikkate alinir.

(6) Acil durum müdahale ve tahliye yöntemleri olusturulurken çalisanlar disinda müsteri, ziyaretçi gibi isyerinde bulunmasi muhtemel diger kisiler de göz önünde bulundurulur.

Görevlendirilecek çalisanlarin belirlenmesi

MADDE 11 – (1) Isveren; isyerlerinde tehlike siniflarini tespit eden Tebligde belirlenmis olan çok tehlikeli sinifta yer alan isyerlerinde 30 çalisana, tehlikeli sinifta yer alan isyerlerinde 40 çalisana ve az tehlikeli sinifta yer alan isyerlerinde 50 çalisana kadar;

a) Arama, kurtarma ve tahliye,

b) Yanginla mücadele,

konularinin her biri için uygun donanima sahip ve özel egitimli en az birer çalisani destek elemani olarak görevlendirir. Isyerinde bunlari asan sayilarda çalisanin bulunmasi halinde, tehlike sinifina göre her 30, 40 ve 50’ye kadar çalisan için birer destek elemani daha görevlendirir.

(2) Isveren, ilkyardim konusunda 22/5/2002 tarihli ve 24762 sayili Resmî Gazete’de yayimlanan Ilkyardim Yönetmeligi esaslarina göre destek elemani görevlendirir.

4

(3) Her konu için birden fazla çalisanin görevlendirilmesi gereken isyerlerinde bu çalisanlar konularina göre ekipler halinde koordineli olarak görev yapar. Her ekipte bir ekip basi bulunur.

(4) Isveren tarafindan acil durumlarda ekipler arasi gerekli koordinasyonu saglamak üzere çalisanlari arasindan bir sorumlu görevlendirilir.

(5) 10’dan az çalisani olan ve az tehlikeli sinifta yer alan isyerlerinde birinci fikrada belirtilen yükümlülügü yerine getirmek üzere bir kisi görevlendirilmesi yeterlidir.

Dokümantasyon

MADDE 12 – (1) Acil durum plani asgarî asagidaki hususlari kapsayacak sekilde dokümante edilir:

a) Isyerinin unvani, adresi ve isverenin adi.

b) Hazirlayanlarin adi, soyadi ve unvani.

c) Hazirlandigi tarih ve geçerlilik tarihi.

ç) Belirlenen acil durumlar.

d) Alinan önleyici ve sinirlandirici tedbirler.

e) Acil durum müdahale ve tahliye yöntemleri.

f) Asagidaki unsurlari içeren isyerini veya isyerinin bölümlerini gösteren kroki:

1) Yangin söndürme amaçli kullanilacaklar da dâhil olmak üzere acil durum ekipmanlarinin bulundugu yerler.

2) Ilkyardim malzemelerinin bulundugu yerler.

3) Kaçis yollari, toplanma yerleri ve bulunmasi halinde uyari sistemlerinin de yer aldigi tahliye plani.

4) Görevlendirilen çalisanlarin ve varsa yedeklerinin adi, soyadi, unvani, sorumluluk alani ve iletisim bilgileri.

5) Ilk yardim, acil tibbi müdahale, kurtarma ve yanginla mücadele konularinda isyeri disindaki kuruluslarin irtibat numaralari.

(2) Acil durum planinin sayfalari numaralandirilarak; hazirlayan kisiler tarafindan her sayfasi paraflanip, son sayfasi imzalanir ve söz konusu plan, acil durumla mücadele edecek ekiplerin kolayca ulasabilecegi sekilde isyerinde saklanir.

(3) Acil durum plani kapsaminda hazirlanan kroki bina içinde kolayca görülebilecek yerlerde asili olarak bulundurulur.

Tatbikat

MADDE 13 – (1) Hazirlanan acil durum planinin uygulama adimlarinin düzenli olarak takip edilebilmesi ve uygulanabilirliginden emin olmak için isyerlerinde yilda en az bir defa olmak üzere tatbikat yapilir, denetlenir ve gözden geçirilerek gerekli düzeltici ve önleyici faaliyetler yapilir. Gerçeklestirilen tatbikatin tarihi, görülen eksiklikler ve bu eksiklikler dogrultusunda yapilacak düzenlemeleri içeren tatbikat raporu hazirlanir.

(2) Gerçeklestirilen tatbikat neticesinde varsa aksayan yönler ve kazanilan deneyimlere göre acil durum planlari gözden geçirilerek gerekli düzeltmeler yapilir.

(3) Birden fazla isyerinin bulundugu is merkezleri, is hanlarindaki isyerlerinde tatbikatlar yönetimin koordinasyonu ile yürütülür.

5

Acil durum planinin yenilenmesi

MADDE 14 – (1) Isyerinde, belirlenmis olan acil durumlari etkileyebilecek veya yeni acil durumlarin ortaya çikmasina neden olacak degisikliklerin meydana gelmesi halinde etkinin büyüklügüne göre acil durum plani tamamen veya kismen yenilenir.

(2) Birinci fikrada belirtilen durumlardan bagimsiz olarak, hazirlanmis olan acil durum planlari; tehlike sinifina göre çok tehlikeli, tehlikeli ve az tehlikeli isyerlerinde sirasiyla en geç iki, dört ve alti yilda bir yenilenir.

Çalisanlarin bilgilendirilmesi ve egitim

MADDE 15 – (1) Tüm çalisanlar acil durum planlari ile arama, kurtarma ve tahliye, yanginla mücadele, ilkyardim konularinda görevlendirilen kisiler hakkinda bilgilendirilir.

(2) Ise yeni alinan çalisana, is sagligi ve güvenligi egitimlerine ilave olarak acil durum planlari ile ilgili bilgilendirme yapilir.

(3) Acil durum konulariyla ilgili özel olarak görevlendirilenler, yürütecekleri faaliyetler ile ilgili özel olarak egitilir. 11 inci maddenin birinci fikrasi uyarinca görevlendirilen çalisanlara, egitimlerin isyerinde is güvenligi uzmani veya isyeri hekimi tarafindan verilmesi halinde, bu durum isveren ile egitim verenlerce imzalanarak belgelendirilir.

DÖRDÜNCÜ BÖLÜM

Çesitli ve Son Hükümler

Büyük endüstriyel tesislerde acil durum plani

MADDE 16 – (1) Is Sagligi ve Güvenligi Kanununun 29 uncu maddesi geregince güvenlik raporu hazirlanan isyerlerinde hazirlanacak dahili acil durum planlari bu Yönetmelikte belirtilen acil durum plani hazirliginda dikkate alinarak kullanilir.

Birden fazla isveren olmasi durumunda acil durum planlari

MADDE 17 – (1) Ayni çalisma alanini birden fazla isverenin paylasmasi durumunda, yürütülen isler için diger isverenlerin yürüttügü isler de göz önünde bulundurularak acil durum plani isverenlerce ortaklasa hazirlanir.

(2) Birden fazla isyerinin bulundugu is merkezleri, is hanlari, sanayi bölgeleri veya sitelerinin isyerlerince hazirlanan acil durum planlarinin koordinasyonu yönetim tarafindan yürütülür.

Asil isveren ve alt isveren iliskisinin bulundugu isyerlerinde acil durum planlari

MADDE 18 – (1) Bir isyerinde bir veya daha fazla alt isveren bulunmasi halinde acil durum planlarinin hazirlanmasi konusunda isyerinin bütünü için asil isveren, kendi çalisma alani ve yaptiklari isler ile sinirli olmak üzere alt isverenler sorumludur.

Bir aydan kisa süreli geçici islerde acil durum planlamasi

MADDE 19 – (1) Bir aydan kisa süreli islerde, isyerinin veya yapilacak isin mahiyeti itibariyla çalisanlari dogrudan etkilemesi muhtemel acil durumlar için bu Yönetmelik kapsaminda yapilan özel görevlendirmeler isverence yapilir ve çalisanlar özel görevi bulunanlar ve acil durumlar ile ilgili bilgilendirilir.

6

Acil durum plani rehberleri

MADDE 20 – (1) Kamu kurum ve kuruluslari, kamu kurumu niteligindeki meslek kuruluslari, isçi-isveren ve memur sendikalari ile kamu yararina çalisan sivil toplum kuruluslarinin faaliyet gösterdikleri sektörde hazirladiklari rehber taslaklarindan, Bakanlikça bu Yönetmelik hükümlerine uygunlugu yönünden degerlendirilerek onaylanan taslaklar, Bakanlik tarafindan sektör, meslek veya yapilan islere özgü acil durum plani rehberleri olarak yayimlanir.

Mevcut acil durum planlari ve tatbikatlar

GEÇICI MADDE 1 – (1) 6331 sayili Kanun geregince ve bu Yönetmeligin yayim tarihi öncesinde;

a) Hazirlanmis olan acil durum planlari bir yil içerisinde Yönetmelige göre gözden geçirilerek revize edilir.

b) Isyerlerinde gerçeklestirilmis olan tatbikatlar süresince geçerli sayilir.

Ekip egitimlerinin tamamlanmasi

GEÇICI MADDE 2 – (1) Bu Yönetmelik kapsaminda kurulacak olan ekiplerin egitimleri, bu Yönetmeligin yayimi tarihinden itibaren bir yil içinde tamamlanir.

Yürürlük

MADDE 21 – (1) Bu Yönetmelik yayimi tarihinde yürürlüge girer.

Yürütme

MADDE 22 – (1) Bu Yönetmelik hükümlerini Çalisma ve Sosyal Güvenlik Bakani yürütür.