Özel Tüketim Vergisi (II) Sayılı Liste Uygulama Genel Tebliği

ÖZEL TÜKETIM VERGISI (II) SAYILI LISTE

UYGULAMA GENEL TEBLIGI

6/6/2002 tarihli ve 4760 sayili Özel Tüketim Vergisi Kanununun1 19 uncu maddesinin (c) bendi hükmüne göre, özel tüketim vergisi (ÖTV) 1 Agustos 2002 tarihinde yürürlüge girmistir. Bu Tebligin konusunu, Özel Tüketim Vergisi Kanununa ekli (II) sayili listede yer alan mallara iliskin hükümler ile bu hükümlerle ilgili olmak üzere adi geçen Kanunun uygulanmasina dair usul ve esaslara yönelik açiklamalar olusturmaktadir.

I- MÜKELLEFIYET

A- VERGININ KONUSU

1. (II) Sayili Liste Kapsamindaki Mallarda Verginin Konusu

Özel Tüketim Vergisi Kanununun 1 inci maddesinin (1) numarali fikrasi uyarinca, bu Kanuna ekli (II) sayili listedeki mallardan kayit ve tescile tabi olanlarin ilk iktisabi; kayit ve tescile tabi olmayanlarin ise ithalati, imal ya da insa edenler tarafindan teslimi ile ÖTV uygulanmadan önce müzayede yoluyla satisi bir defaya mahsus olmak üzereÖTV’ye tabidir.

ÖTV, konusuna giren her mal için bir kez uygulandigindan, verginin kapsamina giren (II) sayili listedeki mallarin vergi uygulandiktan sonraki el degistirmeleri veya iktisaplari, vergiye tabi degildir. Örnegin, Türkiye’de henüz kayit ve tescil edilmemis panelvan tipi bir tasitin, bayi tarafindan (A) kisisine ilk iktisap kapsaminda satisi ÖTV’yetabidir. Ancak, (A) kisisinin söz konusu tasiti kayit ve tescilden önce veya sonra (B) kisisine satmasi asamasinda ÖTV aranmaz.

(II) sayili liste kapsamindaki mallardan daha önce ÖTV’ye tabi tutulmamis olanlarin, mahkeme satis memurluklari ve icra daireleri dâhil olmak üzere, resmî veya özel kuruluslarca müzayede yoluyla satisi ÖTV’ye tabidir. Örnegin, motorlu araç ticareti yapan bir mükellefin satmak üzere elinde bulundurdugu ve henüz Türkiye’de kayit ve tescil ettirilmemis binek otomobillerinin icra yoluyla satilmasi halinde, bu tasiti kullanmak üzere alan açisindan ilk iktisap söz konusu olacagindan bu satis vergiye tabidir. Bununla birlikte, bu mükellefin kendi adina kayit ve tescil edilmis binek otomobilinin icra yoluyla satilmasi halinde, ÖTV uygulanmaz.

2. (II) Sayili Listenin Kapsami

Özel Tüketim Vergisi Kanununa ekli (II) sayili listede, yari römorklar için çekiciler, binek otomobilleri ve esas itibariyla insan tasimak üzere imal edilmis motorlu tasitlar, esya tasimaya mahsus motorlu tasitlar, özel amaçli motorlu tasitlar, motosiklet, helikopter, uçak, gemi, yat, eglence ve spor tekneleri gibi tasitlar yer almaktadir. (II) sayili listedeki tarife pozisyon numaralarinda siniflandirilan tasitlarin aksam ve parçalari, bu liste kapsaminda ÖTV’ye tabi degildir.

Mezkûr listeye göre Türk Gümrük Tarife Cetvelinin,

• 87.03 tarife pozisyonunda siniflandirilan ambulanslar, mahkûm tasimaya mahsus arabalar, cenaze arabalari, itfaiye öncü arabalari gibi özel amaçla yapilmis motorlu tasitlar,

• 87.04 tarife pozisyonunda siniflandirilan motorlu tasitlardan kayit ve tescile tabi olmayanlar,

• 87.05 tarife pozisyonunda siniflandirilan itfaiye tasitlari ile bu pozisyonda siniflandirilan motorlu tasitlardan kayit ve tescile tabi olmayanlar,

• 87.11 tarife pozisyonunda siniflandirilan motosiklet sepetleri,

• 88.02 tarife pozisyonunda siniflandirilan tasitlardan uzay araçlari (uydular dâhil), uzay araçlarini firlatici araçlar ve yörünge-alti araçlari ile askeri, zirai, yanginla mücadelede kullanilan özel yapidaki helikopterler ve uçaklar,

• 89.03 tarife pozisyonunda siniflandirilan tasitlardan sisirilebilir olanlar, birim agirligi 100 kilogrami geçmeyenler, kürekli kayiklar ve kanolar

(II) sayili liste kapsaminda degildir. Ancak, (II) sayili listede, parantez içi hükümlerle ÖTV’ye tabi tutulmamalari saglanan tasitlarin, ÖTV’ye tabi tutulmama amaci disinda, ÖTV’ye tabi diger tasitlar gibi kullanildiklarinin tespiti halinde, tasitin mevcut durumu, teknik özellikleri, kullanim sekli ve benzeri hususlar dikkate alinmak suretiyle bu tasitlar genel hükümler çerçevesinde vergilendirilir.

Öte yandan Türk Gümrük Tarife Cetvelinin,

• 87.01 tarife pozisyonunda siniflandirilan traktör,

• 87.16 tarife pozisyonunda siniflandirilan römork,

• 87.12 tarife pozisyonunda siniflandirilan bisiklet

gibi (II) sayili listede yer almayan tarife pozisyonlari kapsamindaki mallar ÖTV’ye tabi degildir.

Ayrica, ÖTV kapsamina hizmetler girmediginden, yurt disindan kiralanarak geçici ithalat kapsaminda yurt içinde kullanilmak üzere ithali yapilan (II) sayili liste kapsamindaki tasitlar, kesin ithalleri gerçeklestirilmedikçeÖTV’ye tabi degildir.

ÖTV’nin konusuna giren mallarin tanimlanmasinda, Türk Gümrük Tarife Cetvelinde yer alan tanimlamalar dikkate alinir. 13/10/1983 tarihli ve 2918 sayili Karayollari Trafik Kanunu2, 18/2/1963 tarihli ve 197 sayili Motorlu Tasitlar Vergisi Kanunu3, Karayollari Trafik Yönetmeligi4, Motorlu Araçlar ve Römorklari Tip Onay Yönetmeligi5 gibi diger mevzuatta yer alan tanimlar dikkate alinmaz. Ancak, Türk Gümrük Tarife Cetveli ve Izahnamesinde tanimlama veya açiklama olmadigi durumlarda, Gelir Idaresi Baskanliginca yapilan belirleme ve açiklamalar dogrultusunda islem tesis edilir.

3. Gümrük Tarife Istatistik Pozisyon (G.T.I.P.) Numarasinin Tespiti

Özel Tüketim Vergisi Kanununun 1 inci maddesinin (2) numarali fikrasinda, Kanuna ekli listelerde yer alan mallarin Türk Gümrük Tarife Cetvelinde tanimlanan esyalar oldugu hükme baglanmistir.

Dolayisiyla, ÖTV’ye tabi mallar, esas itibariyla, Kanuna ekli listelerde, Türk Gümrük Tarife Cetvelindeki tarife, tarife alt pozisyon açilimlari, G.T.I.P. numaralarina yer verilmek suretiyle ve Türk Gümrük Tarife Cetvelinde tanimlandigi sekilde belirlenmistir.

Bu baglamda, ülkemizde bir malin Türk Gümrük Tarife Cetvelinin hangi G.T.I.P. numarasinda siniflandirildiginin belirlenmesinde yetkili kurum Gümrük ve Ticaret Bakanligi olup, yükümlülerin bu husustaki talepleri bu Bakanligin Bölge Müdürlükleri tarafindan ilgili mevzuati çerçevesinde sonuçlandirilmaktadir.

4. Malin Siniflandirildigi G.T.I.P. Numarasinin veya Taniminin Degismesi

Özel Tüketim Vergisi Kanununun 1 inci maddesinin (2) numarali fikrasi uyarinca, Kanuna ekli listelerdeki mallarin tarife numaralarinda veya tanimlarinda, Kanuna ekli listeler disinda yapilacak degisiklikler ÖTV uygulamasinda hüküm ifade etmez.

Buna göre, (II) sayili listede yer alan bir malin, G.T.I.P. numarasinin veya taniminin degistirilmek ya da kaldirilmak suretiyle baska bir G.T.I.P. numarasina tasinmasi veya bu mal için yeni G.T.I.P. numarasi/numaralari ihdas edilmesi ve benzeri hallerde, Kanuna ekli (II) sayili listede degisiklik yapilmadigi sürece, Özel Tüketim Vergisi Kanunu ve bu Kanuna dayanilarak çikarilan Bakanlar Kurulu Kararlari ile Özel Tüketim Vergisi Genel Tebligleri açisindan uygulamada degisiklik olmaz.

Öte yandan Maliye Bakanligi, Kanuna ekli listelerdeki mallarin tarife numaralarinda veya tanimlarindaki degisikligin mahiyetini, Türk Gümrük Tarife Cetvelinde yapilan degisikliklere bagli olarak açiklamaya yetkilidir.

B- TANIMLAR

1. Ithalat

Özel Tüketim Vergisi Kanununun 2 nci maddesinin (1) numarali fikrasinin (a) bendinde, verginin konusuna giren mallarin Türkiye Cumhuriyeti Gümrük Bölgesine girisi “ithalat” olarak tanimlanmistir.

Bu kapsamda, 27/10/1999 tarihli ve 4458 sayili Gümrük Kanununun6 geçici ithalat ve hariçte isleme rejimleri ile geri gelen esyaya iliskin hükümleri uyarinca Türkiye Cumhuriyeti Gümrük Bölgesine giren mallar da ithal edilmis sayilir.

2. Ilk Iktisap

Özel Tüketim Vergisi Kanununa ekli (II) sayili listede yer alan mallardan kayit ve tescile tabi olanlarda verginin konusuna giren islem, bunlarin ilk iktisabidir.

Kanunun 2 nci maddesinin (1) numarali fikrasinin (b) bendine göre “ilk iktisap”, (II) sayili listedeki mallardan Türkiye’de kayit ve tescil edilmemis olanlarin, kullanilmak üzere ithali veya motorlu araç ticareti yapanlardan ya da müzayede yoluyla satisini gerçeklestirenlerden iktisabini, motorlu araç ticareti yapanlar tarafindan kullanilmaya baslanmasini, aktife alinmasini veya adlarina kayit ve tescil ettirilmesini ifade eder.

Bu çerçevede ilk iktisap, Türkiye’de henüz kayit ve tescil edilmemis tasitlarin iktisabi ile ilgili bir kavram olup, kapsama giren tasitlarin müzayede yoluyla veya motorlu araç ticareti yapanlardan kullanilmak ve/veya kayit ve tescil ettirilmek üzere edinilmesidir. Tasitlarin kullanilmak üzere ithalati da ilk iktisaptir. Bu tasitlarin getirildigi ülkede kayit ve tescile tabi tutulmus veya kullanilmis olmasi, ithalati sirasinda vergi uygulanmasini engellemez. Ancak tasitlarin motorlu araç ticareti yapanlarca satilmak üzere ithal edilmesi halinde bu safhada vergi uygulanmaz.

Örnegin, motorlu araç ticareti yapanlar kapsamindaki ana bayi, bölge bayii, bayi, yetkili satici ve acentelerin; bu durumlarini tevsik etmeleri sartiyla, Türkiye’de imal edilen veya satilmak üzere ithal edilen kayit ve tescile tabi tasitlari satmak amaciyla iktisap etmeleri ilk iktisap sayilmaz. Ayrica, mülkiyeti devredilmeden ve kayit ve tescili iptal ettirilmeden/silinmeden tamir, bakim ve onarim amaciyla geçici olarak yurt disina gönderilen kayit ve tescil edilmis bir tasitin, bu islemleri takiben geri getirilmesi, bu tasitin Türkiye’de kayit ve tescil edilmemis olmasindan bahsedilemeyecegi için ilk iktisap kapsaminda degerlendirilmez.

Kayit ve tescil edilmis olsa dahi 23/2/1995 tarihli ve 4077 sayili Tüketicinin Korunmasi Hakkinda Kanun7hükümleri geregince alicilari tarafindan iade edilen tasitlarin, aynen veya tamir, onarim gibi bir islem gördükten sonra motorlu araç ticareti yapanlardan iktisabi ile motorlu araç ticareti yapanlar tarafindan kullanilmaya baslanmasi, aktiflerine alinmasi veya adlarina kayit ve tescil ettirilmesi de ilk iktisap sayilir. Öte yandan 4077 sayili Kanun,7/11/2013 tarihli ve 6502 sayili Tüketicinin Korunmasi Hakkinda Kanun8 ile 28/5/2014 tarihinden itibaren yürürlükten kaldirilmis olup, bu Kanunun 86 nci maddesinde, diger mevzuatta 4077 sayili Kanuna yapilan atiflarin 6502 sayili Kanuna yapilmis sayilacagi hükme baglanmistir.

3. Kayit ve Tescil

Özel Tüketim Vergisi Kanununun 2 nci maddesinin (1) numarali fikrasinin (c) bendinde “kayit ve tescil”, motorlu tasitlarin ilgili mevzuat geregince trafik, belediye, liman ile Ulastirma, Denizcilik ve Haberlesme Bakanligi Sivil Havacilik Genel Müdürlügünce tutulan sivil hava vasitalari siciline kayit ve tescil edilmesi olarak tanimlanmistir.

3.1. Kayit ve Tescile Tabi Olanlar

Özel Tüketim Vergisi Kanununun 1 inci maddesinde geçen “kayit ve tescile tabi olanlar” ifadesi;

i. Kara tasitlari için, Karayollari Trafik Kanunu ve Karayollari Trafik Yönetmeligine göre trafik tescil kuruluslarinca,

ii. Deniz tasitlari için, belediyeler veya liman baskanliklarinca,

iii. Hava tasitlari için, Ulastirma, Denizcilik ve Haberlesme Bakanligi Sivil Havacilik Genel Müdürlügünce

kayit ve tescil edilmesi zorunlu olan tasitlari kapsar.

Deniz tasitlari bakimindan, baglama kütügüne kaydi zorunlu olanlar da bu kapsamda degerlendirilir.

3.2. Kayit ve Tescile Tabi Olmayanlar

Özel Tüketim Vergisi Kanununun 1 inci maddesinde geçen “kayit ve tescile tabi olmayanlar” ifadesi, (II) sayili listede yer alan tasitlardan, Tebligin (I/B/3.1) bölümünde sayilanlar disinda kalanlari kapsar. Örnegin; kar üzerinde hareket etmeye yarayan tasitlar, golf sahalarinda insan tasimada kullanilan arabalar, Off Road (trafige çikisi yasakli)ATV’ler ile tip onayindan muaf yol süpürme araçlari bu kapsamdadir.

Ayrica, “kayit ve tescil” tanimina, Türk Silahli Kuvvetleri tarafindan yapilan kayit ve tescil islemi dâhil degildir. Dolayisiyla, Türk Silahli Kuvvetleri tarafindan kayit ve tescil edilen/edilecek tasitlar, bu Kanun uygulamasinda “kayit ve tescile tabi olmayanlar” kapsaminda degerlendirilir.

Bununla birlikte, (II) sayili listeye göre 87.04 ve 87.05 tarife pozisyonlari siralarindaki motorlu tasitlardan, sadece kayit ve tescile tabi olanlar ÖTV kapsaminda olup, Türk Silahli Kuvvetleri tarafindan kayit ve tescili yapilan söz konusu tasitlarin, daha sonra Türk Silahli Kuvvetlerince ilk iktisap kapsaminda satisi veya devri genel hükümler çerçevesinde ÖTV’ye tabidir.

4. Motorlu Araç Ticareti Yapanlar

Özel Tüketim Vergisi Kanununun 2 nci maddesinin (1) numarali fikrasinin (d) bendine göre, “motorlu araç ticareti yapanlar”, kayit ve tescile tabi olan tasitlari satmak üzere imal, insa veya ithal edenler ile fabrika, ana bayi, bölge bayii, bayi, yetkili satici, acenteler ve Maliye Bakanliginca bu nitelikte oldugu tespit edilenlerdir.

Bayilik, yetkili saticilik veya acentelik iliskisinin noter nezdinde yapilmis sözlesme ile tesis edilmis olmasi aranir.

Kayit ve tescile tabi tasitlari satmak üzere ithal edenlerin, motorlu araç ticareti ile istigal ettiklerini, ilgili ticaret sicili müdürlügünden alinan ve faaliyet/isletme konulari arasinda motorlu araç ticareti veya benzeri ifadelerin bulunduguna dair “Sicil Tasdiknamesi”nin veya yazinin aslini ya da noter onayli örnegini gümrük idarelerine ibraz etmek suretiyle tevsik etmeleri halinde, ithal asamasinda ÖTV aranmaksizin islem tesis edilir. Gümrük ve Ticaret Bakanligi nezdinde yürütülen Merkezi Sicil Kayit Sistemi (MERSIS) üzerinden kurulusu yapilarak tescil islemi gerçeklestirilenlerden “Sicil Tasdiknamesi” veya yazi ibrazi istenmez. Bu kapsamdakilerin MERSIS numaralari üzerinden sicil kayitlarindaki faaliyet konularinin kontrol edilmesi suretiyle motorlu araç ticareti ile istigal edip etmedikleri tespit edilir. MERSIS üzerinden bu kontrolün yapilmasinin mümkün olmamasi halinde, bunlardan da söz konusu belge veya yazinin ibrazi istenir. Bunun yani sira, kayit ve tescile tabi tasitlari satmak üzere ithal edecek olanlarin, bu kapsamdaki ithalatlarinda ÖTV aranmaksizin islem tesisi için gümrük müdürlüklerince, ilk iktisabi yapilmamis ÖTV’ye tabi motorlu araçlarin ticaretinin ithalatçilar tarafindan icra edildigine dair bagli olunan vergi dairesi müdürlügünden/baskanligindan alinan yazinin asli veya noter onayli örnegi de aranir. Bu yazi, vergi daireleri tarafindan en fazla iki yillik dönemleri kapsayacak sekilde verilir ve yazinin geçerlilik süresi içinde yapilan ithalatlar bakimindan geçerlidir.

Kanunun 2 nci maddesinin (1) numarali fikrasinin (d) bendi kapsaminda, Maliye Bakanliginca bu nitelikte olduklari tespit edilenler, Türkiye’de kayit ve tescil edilmemis motorlu araçlar üzerinde tadilat veya ek imalat yapmak suretiyle motorlu araç ticaretiyle ugrasanlardir. Bunlarin, tasitlarin tadilatini veya bu tasitlarla ilgili ek imalat yaptiklarini gösteren sanayi sicil belgesine sahip olmalari gerekir. Bu mükellefler, durumlarini tevsik eden sanayi sicil belgesinin asli veya noter onayli örnegiyle birlikte Gelir Idaresi Baskanligina basvururlar. Yapilacak yoklama ve degerlendirme sonucuna göre basvuru sahibi mükelleflere, kayit ve tescile tabi olan motorlu tasitlarin tadilati veya ek imalatini yaparak bunlari satmak üzere yurt içinden aliminda veya ithalinde, ÖTV uygulanmamasi gerektigine dair bir örnegi Teblig ekinde (EK:1) olarak yer alan yazi verilebilir. Ayrica, sanayi sicil belgesinin yenilenmesi veya degisikligi, unvan, adres, vergi kimlik numarasi degisikligi gibi durumlarda, Gelir Idaresi Baskanligina basvurularak, yeni bir yazi verilmesi talep edilir. Sanayi sicil belgesinin yenilenmesi veya degisikligi halinde, yeni sanayi sicil belgesinin asli veya noter onayli örnegiyle birlikte basvurulmasi gerektigi tabiidir.

Gelir Idaresi Baskanligindan söz konusu yaziyi alan mükellefler, kayit ve tescil edilmemis tasitlari tadilat veya ek imalat yaparak satmak üzere yurt içinden aliminda veya ithalinde, bu yazinin aslini veya noter onayli örnegini saticiya veya gümrük idaresine vermek suretiyle ÖTV ödemeksizin islem yaptirabilir. Ithalde bu yaziyi ibraz edenlerden, ayrica vergi dairesi yazisi aranmaz.

Söz konusu yaziya istinaden ÖTV uygulanmaksizin satin alinan Kanuna ekli (II) sayili liste kapsamindaki tasitlarin, tadilat veya ek imalat yapilarak mezkûr Kanunun 1 inci maddesi kapsaminda tesliminde, tadilat veya ek imalat yapanlar tarafindan ÖTV beyan edilip ödenecegi tabiidir. Ayrica, yazi sahibi mükellefler tarafindan, tadilat veya ek imalat sonrasi kayit ve tescile tabi tasitlarin satilmak üzere bayileri veya acentelerine teslimi ÖTV’ye tabi degildir. Ancak, bu tasitlarin söz konusu bayi veya acenteler tarafindan ilk iktisap kapsaminda satisi ÖTV’ye tabidir.

Kamu kurum ve kuruluslarina tasit temin eden Devlet Malzeme Ofisi Genel Müdürlügü yukarida belirtilen nitelikler aranmaksizin, motorlu araç ticareti yapanlar kapsamindadir.

5. Teslim ve Teslim Sayilan Haller

Özel Tüketim Vergisi Kanununun 2 nci maddesinin (1) numarali fikrasinin (e) bendinde “teslim”, bir mal üzerindeki tasarruf hakkinin malik veya adina hareket edenlerce, aliciya veya adina hareket edenlere devredilmesi olarak tanimlanmistir.

Ayrica ayni maddenin,

• (2) numarali fikrasinda, bir malin alici veya onun adina hareket edenlerin gösterdigi yere veya kisilere tevdiinin teslim hükmünde oldugu, malin aliciya veya onun adina hareket edenlere gönderilmesi halinde, malin nakliyesinin baslatilmasi veya nakliyeci ya da sürücüye tevdi edilmesinin de mal teslimi oldugu, trampanin iki ayri teslim hükmünde oldugu,

• (3) numarali fikrasinda, vergiye tabi mallarin, vergiye tabi olan mallarin imali disinda her ne suretle olursa olsun kullanilmasi, sarfi, isletmeden çekilmesi veya isletme personeline ücret, prim, ikramiye, hediye, teberru gibi namlarla verilmesi ile mülkiyeti muhafaza kaydiyla yapilan satislarda zilyetligin devrinin teslim sayilacagi

hükme baglanmistir.

Dolayisiyla, teslim isleminde satilan tasitin gönderildigi yere varmis olmasi sart degildir. Satilan tasitin nakliyesine baslanmasi veya nakliyeci ya da sürücüye tevdi edilmesi de teslimdir. Trampa iki ayri teslim sayildigindan, vergiye tabi bir tasitin karsiliginin yine vergiye tabi bir tasit olmasi halinde, her iki teslim ayri ayri ÖTV’ye tabidir.

Vergiye tabi tasitlarin her ne suretle olursa olsun isletmeden çekilmesi veya isletme personeline ücret, prim, ikramiye, hediye, teberru gibi namlarla verilmesi teslim olarak kabul edilir. Bu sekilde vergiye tabi tasitlarin üçüncü sahislara satilmasi ile personele ücret, prim, ikramiye, hediye, teberru gibi namlarla verilmesi ya da özel amaçlarla isletmeden çekilmesi arasinda, vergilendirme açisindan bir fark yoktur.

Mülkiyeti muhafaza kaydiyla yapilan satislarda, malin zilyetligi aliciya geçmekle birlikte, mülkiyet saticida kalmaktadir. Bu sekilde yapilan tasit satislarinda, zilyetligin devri ile teslim gerçeklesmis sayilir.

Teslim ve teslim sayilan haller, Katma Deger Vergisi Genel Uygulama Tebliginin9  (I/A/2 ve 3) bölümlerinde yapilan açiklamalara göre degerlendirilir.

C- VERGIYI DOGURAN OLAY

Özel Tüketim Vergisi Kanununun 3 üncü maddesinde vergiyi doguran olay, islemlerin özelliklerine göre ayriayri tayin ve tespit edilmistir.

Buna göre;

i. Kayit ve tescile tabi olan tasitlarda vergiyi doguran olay, bu tasitlarin ilk iktisabi aninda,

ii. Kayit ve tescile tabi olmayan tasitlarda vergiyi doguran olay, bunlarin imal edenler tarafindan teslimi ile ÖTV uygulanmadan önce müzayede yoluyla satisini gerçeklestirenler tarafindan teslimi aninda,

iii. Tasitin tesliminden önce fatura veya benzeri belgeler verilmesi hallerinde, bu belgelerde gösterilen miktarla sinirli olmak üzere vergiyi doguran olay, fatura veya benzeri belgelerin düzenlenmesi aninda,

iv. Kisim kisim mal tesliminin mutad oldugu veya bu hususta mutabik kalindigi hallerde vergiyi doguran olay, her bir kismin tesliminde,

v. Komisyoncular vasitasiyla veya konsinyasyon suretiyle yapilan satislarda vergiyi doguran olay, imalatçi veya ithalatçi tarafindan tasitin komisyoncuya veya konsinyi isletmelere verildigi anda degil, tasitlarin komisyoncular veya konsinyi isletmeler tarafindan aliciya tesliminde,

vi. Kayit ve tescile tabi tasitlarin kullanilmak üzere ithali ile kayit ve tescile tabi olmayan tasitlarin ithalinde vergiyi doguran olay; Gümrük Kanununa göre gümrük yükümlülügünün dogmasi, ithalat vergilerine tabi olmayan islemlerde ise gümrük beyannamesinin tescili aninda

meydana gelir.

Ç- MÜKELLEF VE VERGI SORUMLUSU

1. Mükellef

1.1. Kayit ve Tescile Tabi Olan Tasitlarda

Özel Tüketim Vergisi Kanununun 4 üncü maddesinin (1) numarali fikrasinin (b) bendinde, (II) sayili listedeki mallardan kayit ve tescile tabi olanlar bakimindan mükellefler sayilmaktadir.

Buna göre, kayit ve tescile tabi olmakla birlikte henüz kayit ve tescil edilmemis tasitlarin;

• Motorlu araç ticareti yapanlardan kullanilmak üzere aliminda, motorlu araç ticareti yapanlar,

• Kullanilmak üzere ithalinde, ithalati yapanlar,

• Kullanilmak üzere müzayede yoluyla aliminda, müzayede yoluyla satisini gerçeklestirenler

ÖTV’nin mükellefidir.

Bu çerçevede, Türkiye’de kayit ve tescil edilmemis olan tasitlarin kullanilmak üzere satisini yapan fabrika, ana bayi, bölge bayi, bayii, yetkili satici ve acenteler, Maliye Bakanliginca motorlu araç ticareti yapanlar kapsaminda degerlendirilenler ile bu tasitlarin müzayede yoluyla satisini gerçeklestirenler ÖTV mükellefidir. Örnegin; bayinin, Türkiye’deki distribütörden satmak üzere tasit aliminda, distribütörün ÖTV mükellefiyeti söz konusu olmaz. Bu durumda mükellef, tasiti kullaniciya satan bayidir. Ancak tasitin satisinin bayi araciligi olmaksizin dogrudan distribütörtarafindan yapilmasi halinde, distribütörün mükellef olacagi tabiidir.

Kayit ve tescile tabi tasitlarin kullanilmak üzere ithalinde ise mükellef, bu tasitlari kullanmak, aktife almak veya adlarina kayit ve tescil ettirmek üzere ithal edenlerdir.

Imal veya insa ettigi ya da satmak üzere ithal ettigi/yurt içinden satin aldigi tasiti kullanan, aktifine alan veya kendi adina kayit ve tescilini yaptiran motorlu araç ticareti yapanlar da ilk iktisap kapsamindaki bu islemleri nedeniyle ÖTV mükellefidir.

1.2. Kayit ve Tescile Tabi Olmayan Tasitlarda

Özel Tüketim Vergisi Kanununun 4 üncü maddesinin (1) numarali fikrasinin (a) bendi uyarinca ÖTV mükellefi, (II) sayili listedeki mallardan kayit ve tescile tabi olmayanlari imal, insa, ithal edenler veya ÖTV uygulanmadan önce müzayede yoluyla satisini gerçeklestirenlerdir.

Bu mallarin imalatçilarina iliskin ÖTV mükellefiyeti, imalat faaliyetine baslanmasindan önce tesis ettirilir.

1.3. ÖTV Mükellefiyetinin Sona Ermesi

4/1/1961 tarihli ve 213 sayili Vergi Usul Kanununun10 153 üncü maddesi uyarinca ÖTV mükellefiyeti tesis ettiren mükellefler, ÖTV’ye tabi islemleri bulunmamasi nedeniyle ÖTV mükellefiyetlerinin sona erdirilmesini, bir dilekçe ile bagli bulunduklari vergi dairesine basvurmak suretiyle isteyebilir. Bu dilekçe üzerine mükellefiyet kaydi ilgili vergi dairesince terkin edilir.

Ancak Vergi Usul Kanununun 160 inci maddesi hükmü uyarinca, mükellefin ÖTV’ye iliskin mükellefiyet kaydinin terkin edilmesi, mükellefin isi birakmasindan önceki döneme iliskin yükümlülüklerini ortadan kaldirmayacagi gibi, bu tarihten sonra faaliyette bulundugunun tespiti halinde, bu dönemlere iliskin vergilendirmeye ve sahte belge düzenleme fiilini isleyenler hakkinda kovusturma yapilmasina ve ceza uygulanmasina da engel teskil etmez.

2. Vergi Sorumlusu

2.1. Mükellefin Türkiye Içinde Ikametgâhinin, Isyerinin, Kanuni ve Is Merkezlerinin Bulunmamasi Halinde Sorumluluk

Özel Tüketim Vergisi Kanununun 4 üncü maddesinin (2) numarali fikrasi kapsaminda, ÖTV mükellefinin Türkiye içinde ikametgâhinin, isyerinin, kanuni ve is merkezlerinin bulunmamasi halinde, verginin konusuna giren mallari mükelleften teslim alanlar veya adina hareket edenler, ÖTV’nin beyani ve ödenmesiyle ilgili ödevlerin yerine getirilmesinden mükellef gibi sorumludur.

2.2. Belgesiz Mal Bulundurulmasi Halinde Sorumluluk

Özel Tüketim Vergisi Kanununun 4 üncü maddesinin (3) numarali fikrasina göre, fiilî veya kaydî envantersirasinda Kanuna ekli listelerdeki mallarin belgesiz olarak bulunduruldugunun tespiti halinde, belgesiz mal bulunduran mükelleflere, bu mallarin alis belgelerinin ibrazi için tespit tarihinden itibaren 10 günlük bir süre verilir. Bu süre içinde alis belgelerinin ibraz edilememesi halinde, belgesi ibraz edilemeyen malin, tespit tarihindeki emsal bedeli üzerinden hesaplanan ÖTV, alisini belgeleyemeyen mükellef adina re’sen tarh edilir. Bu tarhiyata vergi ziyai cezasi uygulanir.

Dolayisiyla, bu kapsamda islem tesis edilebilmesi için, mükellefiyetin veya mükellefiyeti gerektirecek faaliyetin bulunmasi ve söz konusu mallarin belgesiz olarak bulunduruldugunun fiili veya kaydi envanter neticesinde tespit edilmesi gerekmekte olup, bu yönde herhangi bir tespit bulunmadigi sürece mezkûr düzenleme kapsaminda ÖTV tarhiyati yapilmaz.

Öte yandan, belgesiz mal bulunduran mükelleflere bu mallari satanlara, bu satislari ile ilgili vergi inceleme raporuna dayanilarak ÖTV tarhiyati yapildigi takdirde, bu kapsamda ayrica alicidan ÖTV ve buna iliskin ceza aranmaz.

Kayit ve tescile tabi olan tasitlarin ilk iktisaplari vergilendirildiginden, henüz Türkiye’de kayit ve tescil ettirilmemis tasitlari belgesiz olarak bulundurdugu tespit edilen motorlu araç ticareti yapan mükellefler hakkinda, tasitlari ilk iktisap kapsaminda kullanmaya basladiklarina veya aktiflerine aldiklarina iliskin ayrica bir tespit olmadigi sürece bu kapsamda islem tesis edilmez.

II- ISTISNALAR VE VERGI INDIRIMI

Özel Tüketim Vergisi Kanununun 10 uncu maddesinin (2) numarali fikrasinda, Maliye Bakanliginin, bu Kanunda yer alan istisna ve muafiyetlerin uygulanmasi ile verginin tecilinde alinacak teminatlarin türü ve miktarlari ile tecil edilen verginin terkinine iliskin usul ve esaslari belirlemeye yetkili oldugu hükme baglanmistir.

Söz konusu yetkiye dayanilarak, mezkûr Kanunda yer alan, Kanuna ekli (II) sayili listedeki mallara iliskin istisna ve ihraç kayitli teslim uygulamalarinin usul ve esaslari asagida belirlenmistir.

A- IHRACAT ISTISNASI

1. ÖTV Mükelleflerinin Ihracat Teslimleri

Özel Tüketim Vergisi Kanununa ekli (II) sayili liste kapsamina giren mallarin ihracat teslimleri, Kanunun 5 inci maddesinin (1) numarali fikrasinin (a) ve (b) bentleri uyarinca;

• Teslimin yurt disindaki müsteriye yapilmasi,

• Teslim konusu malin Türkiye Cumhuriyeti Gümrük Bölgesinden çikmis olmasi

sartlarinin birlikte gerçeklesmesi halinde ÖTV’den istisnadir.

1.1. Kayit ve Tescile Tabi Olan Tasitlarin Ihracat Teslimleri

Kayit ve tescile tabi olan tasitlardan Türkiye’de kayit ve tescil edilmemis olanlarin ÖTV mükellefleri tarafindan ihracinda Türkiye’de ilk iktisap söz konusu olmadigindan, bu mallarin ihraci ÖTV’nin konusuna girmez, ihraç edilen bu tasitlara iliskin beyanname de verilmez.

1.2. Kayit ve Tescile Tabi Olmayan Tasitlarin Ihracat Teslimleri

Kayit ve tescile tabi olmayan tasitlarin, imalatçilari (ÖTV mükellefleri) tarafindan yurt disindaki müsterilere teslim edilmesi ve Türkiye Cumhuriyeti Gümrük Bölgesinden çikmasi halinde bu teslim ÖTV’den müstesnadir.

“Yurt disindaki müsteri” tabiri; ikametgâhi, isyeri, kanuni ve is merkezleri yurt disinda olan alicilar ile yurt içinde bulunan bir isletmenin yurt disinda faaliyet gösteren subelerini ifade eder.

Tasitlarin, imal veya insa edenler tarafindan, yurt disindaki büro, temsilcilik, acente veya benzeri kuruluslarina buralarda kullanilmak veya satilmak üzere tesliminde de ihracat istisnasi uygulanir.

Ihraç edilmeden önce yurt disindaki alici adina hareket eden Türkiye’deki kisi ya da kuruluslara veya bizzat aliciya islenmek ya da herhangi bir sekilde degerlendirilmek üzere Türkiye’de teslim edilen tasitlar için ihracat istisnasi uygulanmaz.

Ihracat teslimine iliskin yurt disindaki müsteri adina düzenlenen faturada, ÖTV hesaplanmaz.

Ihracata konu tasitlarin yurt disina çiktigi, gümrük beyannamesinin ilgili gümrük idaresi, noter ya da yeminli mali müsavir (YMM) tarafindan onayli örnegi ile yurt disindaki müsteri adina düzenlenen faturanin firma yetkililerince aslinin ayni olduguna dair bir serh verilerek kase ve imza tatbik edilmek suretiyle onayli fotokopisi, ihracatin gerçeklestigi döneme ait ÖTV beyannamesinin verilme süresi içinde bir dilekçe ekinde ÖTV yönünden bagli olunan vergi dairesine ibraz edilmek suretiyle tevsik edilir.

2. ÖTV Ödenerek Satin Alinan Tasitlarin Ihracat Teslimleri

Özel Tüketim Vergisi Kanununun 5 inci maddesinin (2) numarali fikrasinda, ihraç edilen mallara ait alis faturalari veya benzeri belgelerde ayrica gösterilen ve beyan edilen ÖTV’nin ihracatçiya iade edilmesine imkân taninmis olup, bu iadeye iliskin usul ve esaslari belirleme hususunda Maliye Bakanligina yetki verilmistir.

Bu kapsamda, ÖTV’ye tabi tasitlarin ihraç edilmesi halinde bu verginin iadesi, sadece ÖTV mükelleflerinden satin alinan tasitlar için söz konusudur. ÖTV uygulanan safhadan sonraki saticilardan alinan tasitlarin ihraç edilmesi halinde, alis belgelerinde görünmeyen ve tasitin fiyatina dâhil edilmis olan ÖTV iade edilmez.

Örnek: Imalatçi (A)’nin ürettigi tasiti ÖTV ödeyerek satin alan (B), bu tasiti ihraç ettigi takdirde, (A)’nin satis faturasinda gösterilen ve yine (A) tarafindan beyan edilerek vergi dairesine ödenen ÖTV, (B) tarafindan iade konusu yapilabilir. Ancak (B)’nin imalatçi (A)’dan satin aldigi söz konusu tasiti (C)’ye satmasi ve (C)’nin bu tasiti ihraç etmesi halinde, (A) tarafindan beyan edilen ve (C)’nin satin aldigi tasitin fiyatina dâhil edilmis olan ÖTV, iade edilmez.

Ayni sekilde ÖTV ödenerek ithal edilen tasitin, ithalatçisi tarafindan ihraç edilmesi halinde, gümrük idaresine ödenen ÖTV ithalatçi-ihracatçi tarafindan iade konusu yapilabilir. Ancak,  ÖTV ödenerek ithal edilen tasitin, ithalatçisindan satin alinarak ihraç edilmesi halinde ise ÖTV iade konusu yapilmaz.

ÖTV ödenerek ithal edilen veya yurt içinden ÖTV mükellefinden satin alinan tasitin ihracatinda, ödenenÖTV’nin iadesi için tasitin, ithalatçisi veya yurt içinden satin alan tarafindan, oldugu gibi (aynen) ihraç edilmis olmasi sarti aranir.

ÖTV’si ödenerek iktisap edilen kayit ve tescile tabi bir tasitin, kayit ve tescilden önce veya sonra, yukarida belirtilen sartlar dâhilinde aynen ihracinda, alimda ödenen ÖTV’nin iadesi mümkündür. Kayit ve tescili yapilmis olan tasitin, ancak kayit ve tescili iptal edilerek ihraç edilmesi halinde ödenen ÖTV iade edilebilir.

Ihraç edilen tasitlara ait ÖTV’nin iadesi, 429 Sira No.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliginde11 belirlenen usul ve esaslar çerçevesinde Standart Iade Talep Dilekçesi ile talep edilir. Söz konusu ÖTV’nin iadesinin talep edilmesi halinde,

• Ihracatçi adina düzenlenen ve üzerinde ÖTV’nin ayrica gösterildigi fatura veya benzeri belge (ihraç edilen tasit ithal edilmis ise ithalatta düzenlenen gümrük beyannamesi ve verginin ödendigini gösteren gümrük makbuzu),

• Ihraç edilen mala ait gümrük beyannamesi,

• Ihraç edilen mala iliskin yurt disindaki müsteri adina düzenlenen fatura

ihracatçinin katma deger vergisi (KDV) yönünden bagli oldugu vergi dairesine verilir. Gümrük beyannamesi ile gümrük makbuzunun ilgili gümrük idaresi, noter ya da YMM tarafindan onayli örnegi, diger belgelerin ise aslinin ayni olduguna dair bir serh verilerek kase tatbiki ve imzalanmasi suretiyle firma yetkililerince onayli fotokopisi vergi dairesine verilir.

Bu belgelerin vergi dairesine ibrazi üzerine ilgili vergi dairesince, ihraç edilen tasitin alimina ait ÖTV’nin, mükellefi tarafindan bagli oldugu vergi dairesine (ithalatta gümrük idaresine) ödendigi teyit edilir. Bu teyitten sonra ihraç edilen tasitlara ait ÖTV, talebe göre, gümrük beyannameli mal ihracindan dogan KDV iadesi ile ilgili olarak Katma Deger Vergisi Genel Uygulama Tebliginde (IV/E bölümü hariç) belirlenen usul ve esaslar çerçevesinde nakden ve/veya mahsuben iade edilir. Ihraç edilen tasitlarla ilgili olarak ÖTV’nin yani sira KDV iadesi de talep edilmis olmasi halinde, yukarida belirtilen belgelerden KDV iadesi için ibraz edilmis olanlar mükelleften ayrica istenilmez, vergi dairesine ibraz edilen belgelerin sef ve müdür yardimcisi tarafindan onayli fotokopileri kullanilir.

3. Ihraç Edilen Tasitlarin Geri Gelmesi

Özel Tüketim Vergisi Kanununun 7 nci maddesinin birinci fikrasinin (6) numarali bendi uyarinca, ÖTV mükelleflerince ihracat istisnasi uygulanarak ihraç edilen mallarin, Gümrük Kanunu hükümlerine göre geri gelmesi halinde ithalatta ÖTV uygulanmaz.

Ancak, ihracatçilarin ÖTV iadesinden yararlandigi ihracat islemine konu mallarin veya ÖTV ödemeksizin ihraç kaydiyla satin alarak ihraç ettigi mallarin geri gelmesi halinde, gümrük idaresince geri gelen mallar için ithalatin yapildigi tarih itibariyle ÖTV uygulanir. Bu nedenle, geri gelen tasitlar için gümrük idaresi tarafindan, ihracatçinin ÖTV iadesinden veya tecil-terkin uygulamasindan yararlanip yararlanmadigi, yararlanmissa yararlandigi tutar ihracatçinin bagli oldugu vergi dairesinden tespit edilir ve buna göre islem yapilir. Bu tespit, ithalatçinin adi-soyadi/unvani, vergi kimlik numarasi/T.C. kimlik numarasi, geri gelen tasitin markasi, tipi, sasi ve motor numarasi, ilgili bulundugu gümrük beyannamesinin tarih ve sayisi ile diger gerekli bilgiler ilgili vergi dairesine aktarilmak suretiyle yapilir.

Ihraç kaydiyla yapilan teslimlere iliskin olarak, ihraç kaydiyla teslimde bulunan mükellefin tecil edilen vergisi henüz terkin edilmemisse, ihracatçinin ÖTV’yi gümrük idaresine ödediginin tevsiki üzerine, vergi dairesince tecil edilen vergi gecikme zammi uygulanmaksizin terkin edilir.

Öte yandan, (II) sayili listedeki mallardan kayit ve tescile tabi olanlarin motorlu araç ticareti yapanlar tarafindan satilmak üzere ithali verginin konusuna girmediginden, bu kapsamdaki mallarin ihracindan sonra geri gelmesi halinde ÖTV uygulanmayacagi tabiidir.

4. Serbest Bölgelere Yapilan Teslimler

Özel Tüketim Vergisi Kanununun 5 inci maddesinin (1) numarali fikrasinda, Kanuna ekli listelerdeki mallarin ihracat teslimlerinde ÖTV istisnasi uygulanabilmesi için;

• Teslimin yurt disindaki müsteriye yapilmasi,

• Teslim konusu malin Türkiye Cumhuriyeti Gümrük Bölgesinden çikmis olmasi

sartlarinin birlikte gerçeklesmesi gerektigi hükme baglanmistir.

Bu hüküm geregince, yurt içinden serbest bölgelere yapilan teslimlerde, teslimin yurt disindaki müsteriye yapilmasi sarti gerçeklesmediginden, ihracat istisnasi uygulanmaz.

Öte yandan, serbest bölgelerden yurt disina yapilan teslimler ÖTV’den müstesnadir. Serbest bölgelerden yurt disina yapilan teslimlerde, gümrük beyannamesi düzenlenmemesi nedeniyle, (II) sayili listedeki tasitlarin serbest bölgeden ihracati, serbest bölgeye giren mallar için düzenlenen gümrük beyannamesi ile birlikte gümrük idaresince onayli serbest bölge islem formlari ile tevsik edilir. Dolayisiyla, söz konusu belgeler de ihracatin tevsikinde veya iade talebinde, ibrazi gerekli diger belgelerle birlikte KDV yönünden bagli olunan vergi dairesine verilir.

5. Yetkili Gümrük Antreposu Isleticisine Yapilan Teslimler

25/10/1984 tarihli ve 3065 sayili Katma Deger Vergisi Kanununun12 12 nci maddesinin (1) numarali fikrasindaki, yetkili gümrük antreposu isleticisine yapilan teslimlerin ihracat teslimi sayilacagina dair hükümler, Özel Tüketim Vergisi Kanununda yer almamaktadir.

Dolayisiyla, Özel Tüketim Vergisi Kanununun 5 inci maddesinin (1) numarali fikrasi geregince, yetkili gümrük antreposu isleticilerine yapilan teslimlerde ÖTV yönünden ihracat istisnasi uygulanmaz.

6. Türkiye’de Ikamet Etmeyen Yolculara Yapilan Teslimler

Katma Deger Vergisi Kanununun 11 inci maddesinin (1) numarali fikrasi kapsamindaki, “Türkiye’de Ikamet Etmeyenlere Özel Fatura ile Yapilan Satislar (Bavul Ticareti)” ile “Yolcu Beraberi Esya (Türkiye’de Ikamet Etmeyenlere KDV Hesaplanarak Yapilan Satislar)” uygulamalarina iliskin olarak mezkûr Kanun ve Katma Deger Vergisi Genel Uygulama Tebliginde yer alan düzenlemelerin ÖTV uygulamasi bakimindan geçerliligi bulunmamaktadir.

Bu nedenle Türkiye’de ikamet etmeyen yolculara ÖTV kapsamina giren mallarin tesliminde ÖTV istisnasi uygulanmaz veya tahsil edilen ÖTV iade edilmez.

B- DIPLOMATIK ISTISNA

1. Kapsam

Özel Tüketim Vergisi Kanununun 6 nci maddesine göre, Kanuna ekli (II) sayili listede yer alan mallarin,

• Karsilikli olmak kaydiyla yabanci devletlerin Türkiye’deki diplomatik temsilciliklerine, konsolosluklarina ve bunlarin diplomatik haklara sahip mensuplarina,

• Uluslararasi anlasmalarla vergi muafiyeti taninan uluslararasi kuruluslara ve bunlarin diplomatik haklara sahip mensuplarina,

• Ev sahibi hükümet anlasmalari veya ülkemizin taraf oldugu diger anlasmalar çerçevesinde Türkiye’deki uluslararasi kuruluslar ve bunlarin yönetici kadrolarinda görev yapan Türkiye Cumhuriyeti vatandasi olmayan mensuplarina Türkiye’de görevde bulunduklari süre içerisinde

kendi ihtiyaçlari için teslimi ve bunlar tarafindan ithali veya ilk iktisabi ÖTV’den istisnadir.

2. Istisnadan Yararlanabilecekler

Istisnadan,

• Karsilikli olmak kaydiyla yabanci devletlerin Türkiye’deki diplomatik temsilcilikleri, konsolosluklari ve bunlarin diplomatik statüyü haiz bulunan diplomatik misyon sefleri, diplomasi memurlari, konsolosluklarda görevli misyon sefleri, meslekten konsolosluk memurlari,

• Uluslararasi anlasmalarla vergi muafiyeti taninan uluslararasi kuruluslar ve bunlarin diplomatik haklara sahip mensuplari,

• Ev sahibi ülke anlasmasi veya ülkemizin taraf oldugu diger anlasmalar çerçevesinde, Türkiye Büyük Millet Meclisi tarafindan onaylanan ya da Bakanlar Kurulu Karari ile yürürlüge konulan anlasmalar kapsaminda, Türkiye’deki uluslararasi kuruluslar ile bu kuruluslarin yönetici kadrolarindaki Türkiye Cumhuriyeti vatandasi olmayan mensuplari

yararlanabilir.

Bu istisna uygulamasinda, istisnadan yararlanacak olanlarin kapsami Disisleri Bakanligi ve Maliye Bakanliginca birlikte belirlenir.

3. Istisnadan Yararlananlara Belge Verilmesi

Istisnadan yararlanan kisi ve kuruluslara Disisleri Bakanliginca, ÖTV istisnasindan yararlanacaklari tasitlari gösteren bir belge verilir. Bu belge ÖTV mükellefine veya ithalde gümrük idaresine verilmek üzere düzenlenir.

4. Istisna Uygulamasi

Bu istisna, (II) sayili listedeki tasitlardan; kayit ve tescile tabi olanlarin ilk iktisabinda, kayit ve tescile tabi olmayanlarin ise ithalinde veya ÖTV uygulanmadan önce ÖTV mükelleflerinden aliminda uygulanir.

Istisna uygulamasindan yararlanmak isteyen kisi veya kuruluslarca, islemi yapacak olan ÖTV mükelleflerine veya gümrük idaresine, Disisleri Bakanliginca verilen belge ibraz edilerek bu islemde ÖTV uygulanmamasi talep edilir. ÖTV mükellefleri veya gümrük idarelerince, kendilerine ibraz edilen belgedeki bilgilere, düzenledikleri faturada veya gümrük makbuzunda yer verilir. Bu suretle yapilan teslimler veya ithalat için ÖTV hesaplanmaz ve tahsil edilmez.

ÖTV mükelleflerince, bu kapsamda teslim edilen tasita ait bilgiler ile bedeli, teslim tarihi ve aliciya ait bilgilerin yer aldigi ve yanina kase tatbik edilerek imzalanan söz konusu belgenin bir fotokopisi, Vergi Usul Kanununun muhafaza ve ibraz hükümleri geregince muhafaza edilir ve talep edilmesi halinde ibraz edilir.

ÖTV mükellefleri, diplomatik istisna kapsamindaki teslimlerinde hesaplanan ÖTV tutarini, fatura bedeline dâhil etmez, ancak fatura bedeline dâhil edilmeyen bu tutari düzenlenen faturada “ÖTV Kanununun 6 nci Maddesi Kapsaminda Hesaplanip Fatura Bedeline Dâhil Edilmeyen ÖTV Tutari ……………. TL’dir.” serhi ile gösterir.

Istisna uygulanarak teslim edilen kayit ve tescile tabi tasitlar için de mükellefler tarafindan (2A) numarali ÖTV Beyannamesi verilir, ancak beyannamede ÖTV hesaplanmaz.

Istisnadan yararlanan kisi veya kurulusun mükellefe verdigi Disisleri Bakanligi yazisinin ve isleme iliskin olarak düzenlenen faturanin, aslinin ayni oldugu isletme yetkililerince imzalanarak ve kase tatbik edilerek onaylanmis fotokopileri, bu istisna kapsamindaki isleme iliskin beyani ihtiva eden (2A) numarali ÖTV Beyannamesinin verildigi günü takip eden günün mesai saati bitimine kadar, (2B) numarali ÖTV Beyannamesinin ise verilme süresi içinde, bir dilekçe ekinde vergi dairesine verilir.

5. Sorumluluk

Bu istisna uygulamasinda, belirlenen usul ve esaslar çerçevesinde islem tesis edilmemesi suretiyle istisna kapsaminda tasit teslim edilmesi halinde ziyaa ugratilan vergi, vergi ziyai cezasi ve gecikme faizi ile birlikte, ÖTV mükelleflerinden aranir.

C- DIGER ISTISNALAR

1. Malul veya Engellilerin Tasit Alimlarinda Istisna

Özel Tüketim Vergisi Kanununun 7 nci maddesinin birinci fikrasinin (2) numarali bendinde düzenlenen, Kanuna ekli (II) sayili listedeki kayit ve tescile tabi mallarin malul veya engelliler tarafindan bes yilda bir defaya mahsus olmak üzere ilk iktisabinda uygulanan istisnaya iliskin usul ve esaslar asagida belirlenmistir.

1.1. Tanimlar

Özel Tüketim Vergisi Kanununun 7 nci maddesinin birinci fikrasinin (2) numarali bendi uygulamasinda;

Engelli saglik kurulu raporu: Özürlülük Ölçütü, Siniflandirmasi ve Özürlülere Verilecek Saglik Kurulu Raporlari Hakkinda Yönetmelik13 (veya raporun alindigi tarihte yürürlükte olan engelli saglik kurulu raporu verilmesine yönelik ilgili diger yönetmelik/mevzuat) çerçevesinde yetkili saglik kurumlarindan alinan engelli saglik kurulu raporunu,

Engellilik derecesi (orani): Engelli saglik kurulu raporu verilmesine yönelik ilgili yönetmelik/mevzuat ile belirlenen esaslara göre tespit edilen, engellilik durumu itibariyla tüm vücut fonksiyon kaybi oranini veya bu orana karsilik gelen derecelendirmeyi,

Teknik belge: Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanligi veya adi geçen Bakanlik tarafindan görevlendirilmis kuruluslarca yetki verilen makine mühendisleri tarafindan “Araçlarin Imal, Tadil ve Montaji Hakkinda Yönetmelik”14hükümlerine uygun ve yapilan tertibati/tertibatlari belirtir sekilde düzenlenen ve Türk Standartlari Enstitüsü tarafindan onaylanan belgeyi,

Ekspertiz raporu: 3/6/2007 tarihli ve 5684 sayili Sigortacilik Kanununun15 2 nci maddesinin birinci fikrasinin (m) bendinde tanimi yapilan ve ruhsatname sahibi sigorta eksperleri tarafindan ilgili mevzuat çerçevesinde düzenlenen raporu

ifade eder.

1.2. Engellilik Derecesi %90 veya Üzerinde Olanlarin Tasit Alimlarinda Istisna

1.2.1. Tasitta Tadilat Aranmayan Istisna Uygulamasi

Özel Tüketim Vergisi Kanununun 7 nci maddesinin birinci fikrasinin (2) numarali bendinin (a) alt bendi uyarinca, Kanuna ekli (II) sayili listedeki kayit ve tescile tabi mallardan, Türk Gümrük Tarife Cetvelinin,

• 87.03 tarife pozisyonunda yer alan, 1600 cm³ veya altinda motor silindir hacmine sahip binek otomobil,panelvan, pick-up, arazi tasiti, ATV, jeep, steysin vagon, vb. tasitlarin,

• 87.04 tarife pozisyonunda yer alan, esya tasimaya mahsus, 2800 cm³ veya altinda motor silindir hacmine sahip van, panelvan, kamyonet, pick-up, vb. tasitlarin,

• 87.11 tarife pozisyonunda yer alan, motor silindir hacmine bakilmaksizin, motosikletlerin

engellilik derecesi %90 veya daha fazla olan malul veya engelliler tarafindan bes yilda bir defaya mahsus olmak üzere ilk iktisabi ÖTV’den müstesnadir. Bu istisnadan yararlanmak için, tasitin özel tertibatli olmasi ve malul veya engellinin tasiti bizzat kullanmasi sarti aranmaz.

Yetkili saglik kurumlarindan alinmis, engellilik derecesinin %90 veya daha fazla olduguna dair engelli saglik kurulu raporunun asli veya noter onayli örneginin ÖTV mükellefine ibraz edilmesi suretiyle, tasitin ilk iktisabinda ÖTV uygulanmamasi talep edilir. ÖTV mükellefleri, bu istisna kapsamindaki tasit tesliminde hesaplanan ÖTV tutarini, fatura bedeline dâhil etmez, ancak fatura bedeline dâhil edilmeyen bu tutari düzenlenen faturada “ÖTV Kanununun 7/2 Maddesi Kapsaminda Hesaplanip Fatura Bedeline Dâhil Edilmeyen ÖTV Tutari ……………. TL’dir.” serhi ile gösterir.

Istisna uygulanarak ilk iktisap kapsaminda teslim edilen tasitlar için de mükellefler tarafindan (2A) numarali ÖTV Beyannamesi verilir, ancak beyannamede ÖTV hesaplanmaz.

Satis faturasinin, aslinin ayni oldugu isletme yetkililerince imzalanarak ve kase tatbik edilerek onaylanmis fotokopisi ile engelli saglik kurulu raporunun asli veya noter onayli örnegi tasitlarin ilk iktisabinin yapildigi motorlu araç ticareti yapanlar tarafindan (2A) numarali ÖTV Beyannamesinin verildigi günü takip eden günün mesai saati bitimine kadar bir dilekçe ekinde beyannamenin verildigi vergi dairesine verilir.

Vergi dairesince, beyanname ve söz konusu belgeler incelenerek istisna uygulandigini gösteren “ÖTV Ödeme Belgesi” mükellefe verilir.

1.2.2. Tasitta Tadilat Aranan Istisna Uygulamasi

Özel Tüketim Vergisi Kanununun 7 nci maddesinin birinci fikrasinin (2) numarali bendinin (b) alt bendiyle, Kanuna ekli (II) sayili listede 87.03 tarife pozisyonu kapsaminda vergilendirilen;

• Yük tasimasinda kullanilip azami agirligi 3,5 tonu asmayan ve yolcu tasima kapasitesi istiap haddinin %50′sinin altinda olan tasitlarin,

• Sürücü dâhil 9 kisilik oturma yeri olan tasitlarin

engellilik durumlarinin tasitlari bizzat kullanamayacak ve sürekli olarak tekerlekli sandalye veya sedye kullanmalarini gerektirecek nitelikte oldugunu, yetkili saglik kurumundan alinmis engelli saglik kurulu raporuyla tevsik eden ve engellilik derecesi %90 veya daha fazla olan malul veya engelliler tarafindan, bes yilda bir defaya mahsus olmak üzere ilk iktisabi ÖTV’den istisna edilmistir. Tasitta, ilk iktisaptan önce tekerlekli sandalye veya sedye ile binilmesine ve seyahat edilmesine uygun tertibat yaptirilmasi zorunludur.

(II) sayili listenin 87.03 tarife pozisyonu sirasi kapsaminda vergilendirilen; motor silindir hacmi 2.800 cm³’ü asan tasitlar, bütün tekerlekleri motordan güç alan veya alabilen tasitlar, sürücü dâhil 8 kisiye kadar oturma yeri olan binek otomobilleri, yaris arabalari ve arazi tasitlarinin ilk iktisabinda bu istisnadan yararlanilamaz.

Dolayisiyla bu istisna kapsaminda, 87.03 tarife pozisyonunda siniflandirilan panelvan, kombi gibi hem yük hem yolcu tasimaciliginda kullanilabilen çok amaçli tasitlar ile sürücü dâhil 9 kisilik oturma yeri olan tasitlarin ilk iktisabi yapilabilir.

Ayrica, fabrika çikisi veya ithali sürücü dâhil 9 kisilik oturma yeri olarak yapilan ve tasitin “Araç Tip Onayi Belgesi”ne uygun, tamamlanmis araç uygunluk belgesinde de bu teknik özelligi belirtilen tasitlardan, istisnadan yararlanabilen malul veya engellilerce engellilik durumlarina uygun olarak tekerlekli sandalye veya sedye ile binilmesine ve seyahat edilmesine imkân saglayacak sekilde mezkûr düzenleme kapsaminda yaptirilan tadilata bagli olarak oturma yeri sayisi düsürülen tasitlarin ilk iktisabi da bu düzenleme kapsamindadir.

Bunun yani sira, 10 veya üstü oturma yerine sahip tasitlarin, mezkûr düzenleme çerçevesinde yaptirilan tadilat sonucu, istisna kapsamindaki tasitlar haline getirilmesi suretiyle ilk iktisaplarinin yapilmasi halinde de diger sartlarin saglanmasina bagli olarak, söz konusu istisna düzenlemesinden yararlanilabilir.

Mezkûr istisnadan, yalnizca engellilik durumlari sürücü olmalarini engelleyecek nitelikte olan, sürekli olarak tekerlekli sandalye veya sedye kullanmasi gerektigini ve engellilik derecesinin %90 veya üzeri oldugunu engelli saglik kurulu raporu ile belgeleyen malul veya engelliler yararlanabilir.

Yukarida belirtilen mahiyetteki engelli saglik kurulu raporunun asli veya noter onayli örnegi ÖTV mükellefine ibraz edilmek suretiyle bu islemde ÖTV uygulanmamasi talep edilir. ÖTV mükellefleri, bu istisna kapsamindaki tasit tesliminde hesaplanan ÖTV tutarini, fatura bedeline dâhil etmez, ancak fatura bedeline dâhil edilmeyen bu tutari düzenlenen faturada “ÖTV Kanununun 7/2 Maddesi Kapsaminda Hesaplanip Fatura Bedeline Dâhil Edilmeyen ÖTV Tutari ……………. TL’dir.” serhi ile gösterir.

Istisna uygulanarak ilk iktisap kapsaminda teslim edilen tasitlar için de mükellefler tarafindan (2A) numarali ÖTV Beyannamesi verilir, ancak beyannamede ÖTV hesaplanmaz.

Satis faturasinin, aslinin ayni oldugu isletme yetkililerince imzalanarak ve kase tatbik edilerek onaylanmis fotokopisi ile engelli saglik kurulu raporunun ve tasitin yukarida belirtilen kapsamda tadil edildigine dair teknik belgenin asli veya noter onayli örnegi, tasitlarin ilk iktisabinin yapildigi motorlu araç ticareti yapanlar tarafindan (2A) numarali ÖTV Beyannamesinin verildigi günü takip eden günün mesai saati bitimine kadar bir dilekçe ekinde beyannamenin verildigi vergi dairesine verilir.

Vergi dairesince, beyanname ve söz konusu belgeler incelenerek istisna uygulandigini gösteren “ÖTV Ödeme Belgesi” mükellefe verilir.

Söz konusu istisna düzenlemesi geregince yukarida belirtilen kapsamda yapilan tadilatlar nedeniyle, Tebligin (IV/G) bölümü çerçevesinde ek ÖTV tarhiyati yapilmayacagi tabiidir.

1.3. Engellilik Derecesi %90’in Altinda Olanlarin Tasit Alimlarinda Istisna

Özel Tüketim Vergisi Kanununun 7 nci maddesinin birinci fikrasinin (2) numarali bendinin (c) alt bendi uyarinca, (II) sayili listedeki kayit ve tescile tabi mallardan, Türk Gümrük Tarife Cetvelinin,

• 87.03 tarife pozisyonunda yer alan, 1600 cm³ veya altinda motor silindir hacmine sahip binek otomobil,panelvan, pick-up, arazi tasiti, ATV, jeep, steysin vagon, vb. tasitlarin,

• 87.04 tarife pozisyonunda yer alan, esya tasimaya mahsus, 2800 cm³ veya altinda motor silindir hacmine sahip van, panelvan, kamyonet, pick-up, vb. tasitlarin,

• 87.11 tarife pozisyonunda yer alan, motor silindir hacmine bakilmaksizin, motosikletlerin

bizzat kullanmak amaciyla engelliligine uygun hareket ettirici özel tertibat yaptiran malul veya engelliler tarafindan ilk iktisabi ÖTV’den müstesnadir.

Istisnadan yararlanmak için tasitin, özel tertibatli olmasi ve malul veya engelli tarafindan bizzat kullanilabilecek durumda olmasi sarttir.

Bu uygulamada, tasiti hareket ettirici aksam olarak debriyaj, fren ve gaz pedallari ile vites kolu kabul edilir. Ilk iktisaptan önce hareket ettirici aksamda sabitlenmis bir sekilde özel tertibat yapilmasi gerekmekte olup, yapilan özel tertibatin kisinin engelliligiyle uyumlu olmasi da zorunludur.

Sol el ve/veya kolda engelliligi bulunanlarin, tasitta hareket ettirici aksam sayilan manuel vites kolunu engellilige uygun olarak direksiyona monte ettirmesi ve benzeri sekilde tadilat yaptirmasi veya tasitin fabrika çikisinda vitesin direksiyonun sag tarafina sabitlenmis olmasi gibi haller hareket ettirici aksamda özel tertibat olarak kabul edilir.

Direksiyona topuz takilmasi, engelin bulundugu taraftaki silecek kolu, sinyal, cam silecek kumandasi, dörtlüflasör, ön-arka cam su fiskiyesi, korna ve kontak gibi düzeneklerin diger tarafa alinmasi veya direksiyon simidine monte edilmesi ve benzeri tadilatlar tasiti hareket ettirici aksamda özel tertibat kapsaminda degerlendirilmez.

Tasitin otomatik vitesli olmasi, engellilige uygun hareket ettirici özel tertibat yaptirilmasi sartinin aranmasina engel degildir. Dolayisiyla otomatik vitesli tasitlarin hareket ettirici aksaminda da kisinin engelliligine uygun olarak sabitlenmis özel tertibat yaptirilmasi gerekmektedir. Örnegin, sag ayagi ampute olan bir engellinin, fren ve gaz pedalinda özel tertibat yaptirmadan otomatik vitesli tasiti kullanmasi mümkün olmadigindan, ancak anilan tertibatin yaptirilmasi halinde otomatik vitesli bir tasit bakimindan istisnadan faydalanilabilir.

Öte yandan, manuel vitesli bir tasiti vites kolunda ve/veya debriyaj pedalinda sabitlenmis özel tertibat yaptirmadan kullanamayacak durumda olan engelliler bakimindan, otomatik vitesli tasitlar, özel tertibatli tasit olarak kabul edilir.

Engellilik durumunun tevsikinde ibrazi zorunlu olan engelli saglik kurulu raporu, maluliyeti veya engelliligi ile sadece özel tertibat yaptirilan tasitlarin (veya engelliligi ile baskaca hareket ettirici özel tertibat yapilmasina gerek olmaksizin otomatik vitesli tasitlarin) kullanilabilecegine dair degerlendirmeyi içermeli ya da bu hususun anlasilabilmesini saglayacak sekilde açik olmalidir.

Engellilik derecesi %90′in altinda olanlarda, aranan sartlari haiz olmak kosuluyla belli bir engellilik derecesine sahip olunmasi sarti aranmaz.

Öte yandan engellilik durumu, ilk iktisabi yapilacak tasitin hareket ettirici aksaminda tadilat yaptirilmasini gerektirecek nitelikte olmalidir. Örnegin, sag veya sol el parmaklardan herhangi bir ya da birkaçinin olmamasina ragmen vitesin degistirilmesine engel, vites kolunda tadilat yaptirilmasini gerektirecek bir durumun bulunmamasi halinde manuelveya otomatik vitesli tasit aliminda istisna uygulanmaz.

Özel tertibatli veya özel tertibat yaptirilan tasitlarin maluliyeti veya engelliligi ile kullanabilecegine dair engelli saglik kurulu raporunun asli veya noter onayli örnegi ile “H” sinifi sürücü belgesinin ÖTV mükellefine ibraz edilmesi suretiyle, tasitin ilk iktisabinda ÖTV uygulanmamasi talep edilir. ÖTV mükellefleri, bu istisna kapsamindaki tasit tesliminde hesaplanan ÖTV tutarini, fatura bedeline dâhil etmez, ancak fatura bedeline dâhil edilmeyen bu tutari düzenlenen faturada “ÖTV Kanununun 7/2 Maddesi Kapsaminda Hesaplanip Fatura Bedeline Dâhil Edilmeyen ÖTV Tutari ……………. TL’dir.” serhi ile gösterir.

Istisna uygulanarak ilk iktisap kapsaminda teslim edilen tasitlar için de mükellefler tarafindan (2A) numarali ÖTV Beyannamesi verilir, ancak beyannamede ÖTV hesaplanmaz.

Beyannamenin verildigi günü takip eden günün mesai saati bitimine kadar bir dilekçe ekinde;

• Alicinin (malul veya engellinin), maluliyeti veya engelliligi ile özel tertibat yaptirilan tasitlari kullanabilecegine dair engelli saglik kurulu raporunun asli veya noter onayli örnegi,

• Bizzat kullanim amaciyla, tasitin hareket ettirici aksaminda engellilige uygun olarak tadilat yapildigina dair teknik belgenin asli veya noter onayli örnegi,

• Alicinin (malul veya engellinin) “H” sinifi sürücü belgesinin fotokopisi,

• Satis faturasinin, aslinin ayni oldugu isletme yetkililerince imzalanarak ve kase tatbik edilerek onaylanmis fotokopisi

mükellef tarafindan, beyannamenin verildigi vergi dairesine verilir. Otomatik vitesli tasitlarin özel tertibatli olarak kabul edildigi hallerde, beyannamenin verildigi vergi dairesine,  tasitin engellilige uygun olarak tadil edildigine dair teknik belge yerine tasitin otomatik vitesli olduguna dair uygunluk belgesinin asli veya noter onayli örnegi verilir. Vites kutusuna ait bilgilere uygunluk belgesinde yer verilmeyen tasitlarda, uygunluk belgesi yerine tasitin otomatik vitesli olduguna dair ÖTV mükellefinden yazili beyan alinir.

Vergi dairesince beyanname ve söz konusu belgeler incelenerek, tasitin, ibraz edilen raporda yazili engellilige uygun özel tertibatli oldugu tespit edilir. Bu tespit üzerine, istisna uygulandigini gösteren “ÖTV Ödeme Belgesi” mükellefe verilir.

1.4. Istisna Kapsaminda Ilk Iktisabi Yapilan Tasitlarin Hurdaya Çikarilmasi Halinde Istisna

Özel Tüketim Vergisi Kanununun 7 nci maddesinin birinci fikrasinin (2) numarali bendinin (d) alt bendiyle, söz konusu bendin (a), (b) ve (c) alt bentleri kapsamindaki tasitlarin ayni alt bentlerde belirtilen malul ve engelliler tarafindan ilk iktisabindan sonra bes yil geçmeden deprem, heyelan, sel, yangin veya kaza sonucu kullanilamaz hâle gelmesi nedeniyle hurdaya çikarilmasinda, bu alt bentler kapsamindaki tasitlari hurdaya çikaran malul ve engelliler tarafindan yeni bir tasitin ilk iktisabi ÖTV’den istisna edilmistir.

Bu sekilde istisnadan yararlanmak isteyen malul ve engellinin, istisnadan yararlanarak ilk iktisabini yaptigi tasitin deprem, heyelan, sel, yangin veya kaza sonucu kullanilamaz hale geldigini tevsik eden ekspertiz raporu ile “hurdaya çikarilmistir” damgasi vurularak kayit konulan tescil belgesinin asli veya noter onayli örnegini ibraz etmesi sartiyla, durumuna göre Tebligin (II/C/1.2 ve 1.3) bölümünde yapilan açiklamalara göre islem yapilir ve aranan sartlari haiz olmasi kaydiyla ilk iktisabini yapacagi yeni tasit için de ÖTV istisnasi uygulanir.

Söz konusu belgeler, diger belgelerle birlikte, tasitlarin ilk iktisabinin yapildigi motorlu araç ticareti yapanlar tarafindan, (2A) numarali ÖTV Beyannamesinin verildigi günü takip eden günün mesai saati bitimine kadar bir dilekçe ekinde beyannamenin verildigi vergi dairesine verilir.

Bu kapsamda ÖTV’den istisna olarak ilk iktisabi yapilan ikinci tasitin ilk iktisap tarihinden itibaren bes yil geçmedikçe, bir baska tasitin iktisabinda Kanunun 7 nci maddesinin birinci fikrasinin (2) numarali bendi kapsaminda ÖTV istisnasi uygulanmaz.

Deprem, heyelan, sel, yangin veya kaza sonucu kullanilamaz hale gelmesi nedeniyle bu bölümdeki sartlar dâhilinde hurdaya çikarilan tasit ile tasitin sahibi malul ve engelliye iliskin bilgiler (T.C. kimlik numarasi, adi-soyadi, ana ve baba adi, dogum yeri ve tarihi, ikametgâh adresi, tasitin cinsi, markasi, tipi, modeli, silindir hacmi, sasi numarasi, ilk iktisap tarihi, hurdaya ayrildigi tarih) ilgili vergi dairesi müdürlügünce, belgelerin kendilerine ibraz tarihinden itibaren üç is günü içinde e-vdo sistemine girilir.

1.5. Ortak Hususlar

Ilk iktisabinda ÖTV istisnasi uygulanan tasitlar için istisnadan yararlanan malul veya engelli adina düzenlenen faturada ÖTV gösterilmez. Bu tasitlarin kayit ve tescilini yapanlar tarafindan, tasit sahibinin faturada ve “ÖTV Ödeme Belgesi”nde alici olarak gösterilen malul veya engelli oldugunun tespit edilmesini takiben kayit ve tescil islemi yapilir.

Malul veya engellilerin bu istisna kapsaminda ithal edecegi tasitlar için de Tebligin ilgili bölümlerinde belirtilen belgelerin gümrük idaresine ibrazi üzerine istisna uygulanabilir.

Motorlu araç ticareti yapanlar, istisna kapsaminda tasit almak isteyen malul veya engellinin daha önce bu istisnadan yararlanip yararlanmadigini, yararlanmis ise istisnadan yararlandigi tarihten itibaren (ay bazinda) bes yil geçip geçmedigini, Gelir Idaresi Baskanligi web adresinde yer alan ve Gümrük ve Ticaret Bakanligindan temin edilen bilgileri de içerecek sekilde olusturulan “Internet Vergi Dairesi/Sorgulamalar/Engellilik Istisnasi Bilgileri” bölümünden sorgulayabilirler. Bu kapsamda, istisnadan faydalanarak tasit ithal edenlerin kimlik bilgileri (T.C. kimlik numarasi, adi-soyadi, ana ve baba adi, dogum yeri ve tarihi) ile ithal edilen tasitin özelliklerini (G.T.I.P. numarasi, cinsi, markasi, tipi, modeli, motor silindir hacmi, sasi numarasi) ve ithalat tarihini içeren liste Gümrük ve Ticaret Bakanligi Gümrükler Genel Müdürlügünce en geç ithalat tarihini takip eden ayin sonuna kadar Gelir Idaresi Baskanligina gönderilir. Söz konusu sorgulama için motorlu araç ticareti yapan mükellefler tarafindan, varsa mevcut kullanici kodu, parola ve sifreleri kullanilir; yoksa bagli bulunduklari vergi dairesinden kullanici kodu, sifre ve parola alinir. Bu sekilde yapilacak sorgulamalarda, “Sorgulamalar” bölümünden “Engellilik Istisnasi Bilgileri” bölümü seçilir. Engellilik istisnasindan yararlanma durumu sorgulanacak kisinin T.C. kimlik numarasi/yabanci kimlik numarasi yazilmak suretiyle sorgulama yapilir. Motorlu araç ticareti yapanlar ile istisnadan yararlanmak isteyen malul veya engelliler arasinda sorgulama bilgilerine iliskin ihtilaf dogmasi halinde, ilgili vergi dairesinden bilgi alinabilir.

Bu istisnadan yararlanilarak ilk iktisabi yapilan tasitin ilk iktisap tarihinden itibaren bes yil geçmeden satisi veya devrinde, ÖTV’sinin ödenmis olmasi, söz konusu tasitin ilk iktisabindan itibaren bes yillik süre içinde ilk iktisabi yapilacak diger bir tasit için istisnadan yararlanmayi saglamaz.

Bu istisna kapsaminda ilk iktisap tarihinden itibaren bes yil geçtikten sonra, istisnadan yararlanan kisinin, Kanunun 7 nci maddesinin birinci fikrasinin (2) numarali bendi kapsaminda iktisap edecegi bir baska tasit için de ÖTV istisnasi uygulanmasi mümkün olup, bu sekilde istisnadan yararlanilabilmesi için eldeki tasitin satilmasi veya devri aranmaz.

Istisna kapsaminda ilk iktisabi yapilan tasitin bes yillik süre dolmadan Tüketicinin Korunmasi Hakkinda Kanun hükümleri uyarinca ayipli mal kapsaminda iade edilerek,  ayni nitelikleri haiz yeni bir tasitin iktisabi halinde, söz konusu tasit için de istisna uygulanmasi mümkündür. Bu durumda, bes yillik sürenin baslangici, yeni alinan tasitin ilk iktisabi tarihinden itibaren baslar.

Bununla birlikte, malul veya engellinin ölümünden sonra, mirasçilara veraset yoluyla intikal eden tasitin, ayipli mal kapsaminda olmasi nedeniyle mirasçilar tarafindan saticiya iade edilmesi ve bunun karsiliginda yeni bir tasitin iktisap edilmek istenmesi halinde, yeni tasitin mirasçilar tarafindan ilk iktisabinda istisna kapsaminda islem tesis edilmez.

Malul veya engelli tarafindan iktisabi yapilan tasitin kayit ve tescil ettirilmeden malul veya engellinin vefat etmesi durumunda, mezkûr istisna uygulamasindan yararlanilamaz. Bu durumda, tasitin mükellefe iade edilmemesi halinde, mirasi reddetmeyen varis/varisler tarafindan kayit ve tescilden önce tasita ait ÖTV beyan edilip ödenir.

Malul veya engelli tarafindan ÖTV’den istisna olarak ithal edilen tasitin, ithalat tarihinden itibaren bes yillik süre geçmeden Kanunun 7 nci maddesinin birinci fikrasinin (2) numarali bendinden yararlanilamaz.

Engellilere, engelli saglik kurulu raporu verilmesine dair ilgili mevzuatin degismesi halinde, degisiklik tarihinden önce usulüne uygun olarak düzenlenmis olan engelli saglik kurulu raporlari ÖTV istisnasi uygulamasinda geçerlidir. Ancak, Özel Tüketim Vergisi Kanununun yürürlüge girdigi tarihten önce alinmis saglik kurulu raporlarina dayanilarak bu istisna kapsaminda islem tesis edilmez.

Malul veya engellinin, birden fazla engelli saglik kurulu raporunun bulunmasi halinde, en son tarihli rapor bu uygulamada dikkate alinir. Malul veya engelli tarafindan geçerli raporun ibraz edilmediginin tespiti ve ibraz edilmeyen en son tarihli raporun da ilgili istisna uygulamasinda aranilan mahiyette olmamasi durumunda, ziyaa ugratilan vergi, vergi ziyai cezasi ve gecikme faizi ile birlikte malul veya engelliden aranir.

Engelli saglik kurulu raporunda, raporun süresiz oldugunun belirtilmesi halinde herhangi bir tarihle sinirli olmaksizin; belirli süre içinde geçerli oldugunun belirtilmesi halinde, raporun süresinin bitimine alti aydan az bir süre kalmamasi kaydiyla, bu süre içinde, ilk iktisabi yapilacak tasitlar bakimindan söz konusu raporlara dayanilarak istisnadan yararlanilabilir.

Süreli raporlara dayanilarak istisnadan yararlanilmasi halinde, raporun süre bitiminde ÖTV istisnasinin devami için yeni rapor ibrazi aranmaz.

Malul veya engelliler tarafindan ibrazi zorunlu engelli saglik kurulu raporunun örnegi ile sekli ve içerigine iliskin açiklamalar, söz konusu raporun verilmesine dair ilgili mevzuatla belirlenmis olup, rapor tarihi dikkate alinmak suretiyle bu tarihte geçerli mevzuatla yapilan belirlemeler çerçevesinde raporun uygun olup olmadigi vergi dairesince tespit edilir. Bu kapsamda, engelli saglik kurulu raporu verebilecek yetkili saglik kurumlarinin kontrolü de Saglik Bakanliginin resmi internet sitesinden yapilir.

Istisnadan, Türkiye’de ikamet eden ve ikamet tezkeresine sahip yabanci ülke vatandaslari ile yurt disinda ikamet eden Türk uyruklu mavi kart sahipleri de yararlanabilir. Bunlarin da aranan sartlari haiz olmalari ve belgeleri ibraz etmeleri gerektigi tabiidir. Ancak yurt disindan alinan ehliyet ve/veya rapora dayanilarak bu istisna uygulamasi kapsaminda islem tesis edilemez.

Istisna kapsaminda ilk iktisabi yapilan tasitin, engelli kisi tarafindan bizzat kullanilmasi; engelli kisinin tasiti bizzat kullanmasinin mümkün olmamasi halinde ise sürekli olarak istifadesine sunulmasi gerekmektedir. Tasitin, zorunlu sebepler disinda, engelli tarafindan bizzat kullanilmadiginin veya engellinin tasiti bizzat kullanamayacak durumda olmasi halinde tasitin bariz bir sekilde engellinin istifadesine sunulmadiginin tespiti halinde, istisna sartlarinin ihlal edildigi kabul edilir ve ilk iktisapta ödenmeyen ÖTV, vergi ziyai cezasi ve gecikme faizi ile birlikte malul veya engelliden aranir. Ayrica, tasitin ilk iktisabinda yaptirilan hareket ettirici aksamin, sonradan söküldügünün tespit edilmesi halinde de ayni yönde islem tesis edilir. Söz konusu durumlara iliskin tespitlerin, ilk iktisap tarihinden itibaren bes yil geçtikten sonra yapilmasi halinde, ilk iktisapta ödenmeyen ÖTV ile ilgili olarak herhangi bir islem tesis edilmeyecegi açiktir.

1.6. Sorumluluk

Bu istisna uygulamasinda, belirlenen usul ve esaslar çerçevesinde islem tesis edilmemesi suretiyle istisna kapsaminda tasit teslim edilmesi halinde ziyaa ugratilan vergi, vergi ziyai cezasi ve gecikme faizi ile birlikte, Tebligin (II/C/1.5) bölümünde malul veya engellinin sorumlu tutuldugu durumlar hariç, motorlu araç ticareti yapanlardan aranir.

Öte yandan muvazaaya dayanan bir iliski içerisinde engelli kisi adina tasit iktisap edildiginin tespiti halinde ilk iktisapta ödenmeyen ÖTV, vergi ziyai cezasi ve gecikme faizi ile birlikte müstereken ve müteselsilen isleme taraf olanlardan (adina tasit iktisap edilen engelli, engelli adina alip fiilen kendi istifadesine kullanan ile durumdan haberdar olmasi sartiyla motorlu araç ticareti yapan kisiden) aranir.

2. Türk Hava Kurumunun Alimlarinda Istisna

2.1. Kapsam

Özel Tüketim Vergisi Kanununun 7 nci maddesinin birinci fikrasinin (3) numarali bendinin (a) alt bendine göre, Kanuna ekli (II) sayili listede yer alan uçak ve helikopterlerin Türk Hava Kurumu tarafindan ilk iktisabi ÖTV’denmüstesnadir.

2.2. Istisna Uygulamasi

Ilk iktisabi yapilmak istenen uçak veya helikopterin istisna kapsaminda Türk Hava Kurumuna teslimine yönelik, adi geçen Kurum tarafindan ÖTV mükellefine hitapli bir yazi verilir. ÖTV mükellefleri tarafindan, kendilerine verilen ve istisna talebini içeren yazi, Vergi Usul Kanununun muhafaza ve ibraz hükümleri geregince muhafaza edilir ve talep edilmesi halinde ibraz edilir. Kurum tarafindan bu kapsamda ithalat yapilmasi halinde söz konusu yazi aranmaz.

Istisna kapsaminda bu tasitlari Kuruma teslim edenler söz konusu yaziya istinaden, ithalat islemlerini gerçeklestiren gümrük idareleri ise herhangi bir yazi aramaksizin istisna kapsaminda islem tesis eder.

ÖTV mükellefleri, istisna kapsamindaki teslimlerinde hesaplanan ÖTV tutarini, fatura bedeline dâhil etmez, ancak fatura bedeline dâhil edilmeyen bu tutari düzenlenen faturada “ÖTV Kanununun 7/3-a Maddesi Kapsaminda Hesaplanip Fatura Bedeline Dâhil Edilmeyen ÖTV Tutari ……………. TL’dir.” serhi ile gösterir.

Istisna uygulanarak ilk iktisap kapsaminda teslim edilen uçak ve helikopterler için de mükellefler tarafindan ÖTV beyannamesi verilir, ancak beyannamede ÖTV hesaplanmaz. Kurumdan alinan yazi ile satis faturasinin aslinin ayni olduguna dair bir serh verilerek kase tatbiki ve imzalanmasi suretiyle firma yetkililerince onayli fotokopisi ÖTV mükelleflerince bir dilekçe ekinde beyannamenin verildigi vergi dairesine verilir.

Vergi dairesince, beyanname ve söz konusu belgeler incelenerek, istisna uygulandigini gösteren, kayit ve tescile tabi tasitlara ait  “ÖTV Ödeme Belgesi” mükellefe verilir.

3. Basbakanlik Merkez Teskilatinin Alimlarinda Istisna

3.1. Kapsam

Özel Tüketim Vergisi Kanununun 7 nci maddesinin birinci fikrasinin (3) numarali bendinin (b) alt bendine göre, Kanuna ekli (II) sayili listede yer alan tasitlarin, Basbakanlik merkez teskilati tarafindan ilk iktisabi ÖTV’denmüstesnadir.

3.2. Istisna Uygulamasi

Tasitin istisna kapsaminda Basbakanliga teslimine yönelik olarak, Basbakanlik tarafindan ÖTV mükellefine hitapli bir yazi verilir. ÖTV mükellefleri tarafindan, kendilerine verilen ve istisna talebini içeren yazi, Vergi Usul Kanununun muhafaza ve ibraz hükümleri geregince muhafaza edilir ve talep edilmesi halinde ibraz edilir. Basbakanlik tarafindan bu kapsamda ithalat yapilmasi halinde söz konusu yazi aranmaz.

Istisna kapsamindaki tasitlari Basbakanlik merkez teskilatina ilk iktisap kapsaminda teslim edenler ile bu tasitlara ait ithalat islemlerini gerçeklestiren gümrük idareleri tarafindan ÖTV uygulanmaksizin islem yapilir. Ancak, söz konusu tasitlarin Basbakanliga bagli, ilgili, iliskili kurul, kurum veya kuruluslar tarafindan ilk iktisabi genel hükümler çerçevesinde vergilendirilir.

ÖTV mükellefleri, istisna kapsamindaki teslimlerinde hesaplanan ÖTV tutarini, fatura bedeline dâhil etmez, ancak fatura bedeline dâhil edilmeyen bu tutari düzenlenen faturada “ÖTV Kanununun 7/3-b Maddesi Kapsaminda Hesaplanip Fatura Bedeline Dâhil Edilmeyen ÖTV Tutari ……………. TL’dir.” serhi ile gösterir.

Istisna uygulanarak teslim edilen tasitlar için de mükellefler tarafindan ÖTV beyannamesi verilir, ancak beyannamede ÖTV hesaplanmaz. Basbakanliktan alinan yazi ile satis faturasinin aslinin ayni olduguna dair bir serh verilerek kase tatbiki ve imzalanmasi suretiyle firma yetkililerince onayli fotokopisi ÖTV mükelleflerince bir dilekçe ekinde beyannamenin verildigi vergi dairesine verilir.

Vergi dairesince, beyanname ve söz konusu belgeler incelenerek istisna uygulandigini gösteren, kayit ve tescile tabi tasitlara ait “ÖTV Ödeme Belgesi” mükellefe verilir.

4. Petrol Arama Faaliyetinde Kullanilmak Üzere Tasit Alimlarinda Istisna

4.1. Kapsam

Özel Tüketim Vergisi Kanununun 7 nci maddesinin birinci fikrasinin (3) numarali bendinin (c) alt bendine göre, Kanuna ekli (II) sayili listedeki mallardan Türk Gümrük Tarife Cetvelinin,

• 8701.20 tarife alt pozisyonunda siniflandirilan “Yari römorklar için çekicilerin”,

• 87.04 tarife pozisyonunda siniflandirilan “Esya tasimaya mahsus motorlu tasitlarin”,

• 87.05 tarife pozisyonunda siniflandirilan “Özel amaçli motorlu tasitlarin (insan veya esya tasimak üzere özel olarak yapilmis olanlar hariç) (Örnegin; kurtaricilar, vinçli tasitlar, itfaiye tasitlari, beton karistirici ile mücehhez tasitlar, yol süpürmeye mahsus arabalar, tohum, gübre, zift, su ve benzerlerini püskürten arabalar, seyyar atölyeler, seyyar radyoloji üniteleri) (Itfaiye tasitlari hariç)”,

• 87.09 tarife pozisyonunda siniflandirilan “Fabrika, antrepo, liman veya hava limanlarinda kisa mesafelerde esya tasimaya mahsus, kaldirma tertibati ile donatilmamis kendinden hareketli yük arabalari; demiryolu istasyon platformlarinda kullanilan türde çekicilerin”

münhasiran petrol arama faaliyetinde kullanilmak üzere ilk iktisabi ÖTV’den müstesnadir.

4.2. Istisna Uygulamasi

Istisna, 30/5/2013 tarihli ve 6491 sayili Türk Petrol Kanununun16 muhtelif maddelerinde belirtilen bir petrol hakki sahibi, temsilcisi veya Petrol Isleri Genel Müdürlügünce kabul edilmis müteahhidinin hak sahibi adina yaptigi ilk iktisaplarda uygulanir.

Bu uygulama, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanligindan (Petrol Isleri Genel Müdürlügünden), petrol arama faaliyetinde bulunduklarina dair belge almis kuruluslar için geçerlidir.

Istisna kapsaminda tasit alimindan önce, bu alimlarin petrol arama faaliyeti için gerekliligi ve münhasiran petrol arama faaliyetinde kullanilacak nitelikte oldugunun Petrol Isleri Genel Müdürlügünce uygun görülmesi gerektiginden, söz konusu tasitlar için ön izin alinir. Bu kapsamda, Petrol Isleri Genel Müdürlügü tarafindan, talepleri üzerine petrol hakki sahibine, temsilcisine veya Genel Müdürlükçe kabul edilmis müteahhide, istisna kapsamina giren tasit alimlarinda kullanilmak üzere örnegi Teblig ekinde, petrol arama sirketleri için (EK:2A), petrol arama sirketlerinin müteahhitleri için (EK:2B) olarak yer alan “ÖTV Istisna Belgesi” verilir. Adi geçen Genel Müdürlüge, istisna kapsaminda alinmak istenen tasitin Türk Gümrük Tarife Cetvelinde siniflandirildigi tarife pozisyonu veya G.T.I.P. numarasini tevsik eden belgelerle birlikte basvurulur.

Istisna belgesi sahibi tarafindan bu belgenin asli veya noter onayli bir örnegi ÖTV mükelleflerine verilir ve istisna kapsamina giren alimlarinda ÖTV uygulanmamasi talep edilir. ÖTV mükellefleri, istisna kapsamindaki teslimlerinde hesaplanan ÖTV tutarini fatura bedeline dâhil etmez, ancak fatura bedeline dâhil edilmeyen bu tutari düzenlenen faturada “ÖTV Kanununun 7/3-c Maddesi Kapsaminda Hesaplanip Fatura Bedeline Dâhil Edilmeyen ÖTV Tutari ……………. TL’dir.” serhi ile gösterir.

Petrol arama faaliyetlerinde kullanilmak üzere tasit ithalinde istisna, uygulamadan yararlanan mükellefin ithalat öncesinde Petrol Isleri Genel Müdürlügüne ithal faturasini ibraz ederek ithalat izni almasi suretiyle uygulanir. Bu durumda, münhasiran petrol arama faaliyetinde kullanilmak üzere ithal edilecek tasitlar için Teblig ekinde (EK:2C) olarak yer alan ithal müsaadeleri, Petrol Isleri Genel Müdürlügünce “ARAMA” ibaresine yer verilmek suretiyle düzenlenir. Her bir ithalatta, ithal edilecek tasitlara iliskin bilgileri (marka, model, sasi ve motor numarasi, motor hacmi, tasit türü) içeren faturalar Genel Müdürlükçe onaylanir.

Istisna uygulanarak teslim edilen tasitlar için de mükellefler tarafindan ÖTV beyannamesi verilir, ancak beyannamede ÖTV hesaplanmaz. Satis faturasinin aslinin ayni olduguna dair bir serh verilerek kase tatbiki ve imzalanmasi suretiyle firma yetkililerince onayli fotokopisi, kendilerine verilen istisna belgesinin onayli bir örnegi ile birlikte ÖTV mükelleflerince bir dilekçe ekinde beyannamenin verildigi vergi dairesine verilir.

Vergi dairesince, beyanname ve söz konusu belgeler incelenerek istisna uygulandigini gösteren, kayit ve tescile tabi tasitlara ait “ÖTV Ödeme Belgesi” mükellefe verilir.

ÖTV mükellefleri tarafindan, kendilerine verilen istisna belgesi, Vergi Usul Kanununun muhafaza ve ibraz hükümleri geregince muhafaza edilir ve talep edilmesi halinde ibraz edilir.

4.3. Sorumluluk

Bu istisna uygulamasinda, belirlenen usul ve esaslar çerçevesinde islem tesis edilmemesi suretiyle istisna kapsaminda tasit teslim edilmesi halinde ziyaa ugratilan vergi, vergi ziyai cezasi ve faizlerden teslimi yapan mükellefle birlikte teslim yapilan alici da müteselsilen sorumludur.

Sartlarin bastan tasinmadiginin ya da daha sonra ihlal edildiginin tespiti halinde, ziyaa ugratilan vergi ile buna bagli ceza, faiz ve zamlar, kendisine istisna kapsaminda teslim yapilan alicidan aranir.

5. Ithalat Istisnalari

5.1. Özel Tüketim Vergisi Kanununun 7 nci Maddesinin Birinci Fikrasinin (6) Numarali Bendi Uygulamasi

Özel Tüketim Vergisi Kanununun 7 nci maddesinin birinci fikrasinin (6) numarali bendi uyarinca, Gümrük Kanununun;

• 167 nci maddesine [5 numarali fikrasinin (a) bendi ile 7 numarali fikrasi hariç olmak üzere],

• Geçici ithalat rejimine,

• Hariçte isleme rejimine,

• Geri gelen esyaya

iliskin hükümleri kapsaminda gümrük vergisinden muaf veya müstesna olan mallarin ithali ÖTV’den istisnadir.

Gümrük Kanununun 167 nci maddesinin (5) numarali fikrasinin (a) bendi uyarinca, gerçek kisiler tarafindan serbest dolasima sokulacak sahsi esyadan, yerlesim yerlerini Türkiye Gümrük Bölgesine nakledenlere ait, alindigi tarihte üç yasindan büyük olmayan kullanilmis motorlu veya motorsuz özel nakil vasitalarinin ithali gümrük vergisinden muaftir. Ancak, söz konusu düzenleme, Özel Tüketim Vergisi Kanununun 7 nci maddesinin birinci fikrasinin (6) numarali bendinde yer alan parantez içi hükümle ithalat istisnalarindan hariç tutuldugundan, yerlesim yerlerini Ülkemize nakleden gerçek kisilerin, yanlarinda getirdikleri (II) sayili liste kapsamindaki tasitlar dolayisiyla, ilgili gümrük idaresine ÖTV beyan edilmesi ve ödenmesi gerekir.

Kanuna ekli listelerdeki mallardan Gümrük Kanununun geri gelen esyaya iliskin hükümleri kapsaminda gümrük vergisinden muaf veya müstesna olan esyanin ithali ÖTV’den de istisnadir. Bununla birlikte, Özel Tüketim Vergisi Kanununun 5 inci maddesinde düzenlenen ihracat istisnasi ile 8 inci maddesinin (2) numarali fikrasinda düzenlenen ihraç kaydiyla teslimlerde verginin tecil ve terkin edilmesi uygulamasindan yararlanilarak ihraç edilen, ancak Gümrük Kanununun 168, 169 ve 170 inci maddelerinde belirtildigi sekilde geri gelen esyanin ithalat istisnasindan faydalanabilmesi için, bu esya ile ilgili olarak ihracat istisnasindan veya tecil-terkin uygulamasindan faydalanilan miktarin gümrük idaresine ödenmesi veya bu miktar kadar teminat gösterilmesi sarttir.

5.2. Özel Tüketim Vergisi Kanununun 7 nci Maddesinin Birinci Fikrasinin (7) Numarali Bendi Uygulamasi

Özel Tüketim Vergisi Kanununun 7 nci maddesinin birinci fikrasinin (7) numarali bendi geregince, Gümrük Kanununun transit, gümrük antrepo, dâhilde isleme, gümrük kontrolü altinda isleme rejimlerine tabi tutulan mallar ile serbest bölgeler ve geçici depolama yerleri hükümlerinin uygulandigi mallar ÖTV’den istisnadir.

Bu kapsamda, dâhilde isleme rejimi, ihracati taahhüt edilen ürünlerin elde edilmesinde kullanilan mallarin, ithalat vergileri ödenmeksizin ithal edilmesine imkan saglayan bir rejim olup, (II) sayili listede yer alan mallarin dâhilde isleme rejimi kapsaminda ithali, ÖTV’den istisnadir. Ancak, dâhilde isleme rejimi kapsaminda olsa dahi; imalatta kullanilan mallarin yurt içinden temin edilmesi ile fiilen ihraç edilmeyen mallarin imalinde kullanilan mallarin ithal edilmesi hallerinde bu kapsamda ÖTV istisnasi uygulanmaz.

Ayrica, Kanunun 16 nci maddesinde; Gümrük Kanunu ve diger kanunlar geregince gümrük vergisi teminata baglanarak islem gören mallara ait ÖTV’nin de ayni usule tabi tutulacagi hükme baglanmistir. Buna göre, basta Gümrük Kanununun 118 inci maddesi olmak üzere ilgili mevzuat hükümleri geregince, gümrük vergisi teminata baglanarak ithal edilen mallara ait ÖTV de teminata baglanir.

Ç- IHRAÇ KAYITLI TESLIMLERDE VERGININ TECILI VE TERKINI

Özel Tüketim Vergisi Kanununun 8 inci maddesinin (2) numarali fikrasiyla, ihraç edilmek sartiyla ihracatçilara teslim edilen mallara ait ÖTV’nin, mükelleflerce ihracatçilardan tahsil edilmemesi sartiyla, bu mükelleflerin talebi üzerine vergi dairesince tarh ve tahakkuk ettirilerek tecil edilecegi, söz konusu mallarin ihracatçiya teslim tarihini takip eden aybasindan itibaren üç ay içinde ihraç edilmesi halinde tecil edilen verginin terkin olunacagi hükme baglanmistir.

1. Kapsam

(II) sayili liste kapsamindaki mallarin ihraç edilmek üzere ihracatçilara tesliminde hesaplanan ÖTV’ninihracatçidan tahsil edilmemesi sartiyla, ÖTV mükelleflerinin talebi üzerine tecil edilmesi mümkündür.

Bu uygulama, ihracatçinin dogrudan ÖTV mükelleflerinden satin aldiklari tasitlarin, oldugu gibi (aynen) ihraç edilmesi halinde geçerlidir.

Ihraç kaydiyla yapilacak teslimler için cins, nitelik, tutar veya miktar konusunda bir sinirlama yoktur.

Serbest bölgeye yapilan teslimlerde ihracat istisnasi uygulanmadigindan, serbest bölgeye teslim edilecek tasitlarin ÖTV mükelleflerinden satin alinmasinda tecil-terkin uygulamasi kapsaminda islem tesis edilemez. Ancak, serbest bölgelerden yurt disina yapilan ihracat teslimleri ÖTV’den müstesna oldugundan, ihraç kaydiyla teslim edilen mallarin serbest bölgeden ihraç edilmesi durumunda, serbest bölgedeki aliciya yapilan teslimlerde tecil-terkin uygulamasi kapsaminda islem yapilmasi mümkündür.

Tecil-terkin uygulamasi kapsaminda satin alinmakla birlikte, tasitin sonraki asamada tekrar teslime konu edildikten sonra bu asama tarafindan ihracinin yapilmis olmasi halinde, bu durum tecil-terkin sartlarinin ihlal edilmesi sonucunu dogurdugundan buna göre islem yapilir. Ancak, merkezi yurt içinde bulunan bir firma tarafindan yurt içinden tecil-terkin uygulamasi kapsaminda satin alinip serbest bölgedeki subesi araciligiyla ihraç edilen mallara iliskin olarak mükellef tarafindan beyan edilerek tecil edilen ÖTV, serbest bölgedeki subenin merkezden ayri mükellefiyetinin bulunmamasi veya kendi adina müstakilen faaliyet göstermiyor olmasi kaydiyla, terkin edilir. Merkez tarafindan serbest bölgedeki subeye mal gönderimlerinin ilgili diger mevzuat geregince sube adina fatura düzenlenmek suretiyle yapilmasi bu yönde islem tesisine engel teskil etmez.

2. Verginin Tecili

Ihraç kaydiyla teslimde bulunan ÖTV mükellefleri tarafindan düzenlenen faturada, tasit bedeli üzerinden hesaplanan ÖTV ayrica gösterilir ve faturaya, “ÖTV Kanununun 8/2 maddesine göre ihraç edilmek üzere teslim edilmis olup ÖTV tahsil edilmemistir.” ibaresi yazilir.

ÖTV beyannamesinde, ihraç kaydiyla yapilan teslim bedeli gösterilir ve bu bedel üzerinden hesaplanan, ancak ihracatçidan tahsil edilmeyen ÖTV beyan edilir.

Vergi daireleri mükellefin bu beyanina göre gerekli tarhiyat islemini yaptiktan sonra, ihraç kaydiyla teslimlere ait ÖTV tutarini tecil eder.

3. Verginin Terkini

Ihraç kaydiyla teslim edilen tasitlarin, ihracatçiya teslim tarihini takip eden aybasindan itibaren üç ay içinde ihracinin gerçeklesmesi halinde, tecil edilen verginin,

• Tasitin ihraç edildigini gösteren gümrük beyannamesinin,

• Tasitin serbest bölgeden ihracinda ayrica örnegi Teblig ekinde (EK:3) olarak yer alan “Serbest Bölgelerden Yapilan Ihracat Teslimlerine Iliskin Bildirim” ile giris ve çikisla ilgili serbest bölge islem formlarinin

asli veya ilgili gümrük idaresi, noter ya da YMM tarafindan onaylanmis örnegi vergi dairesine verilmek suretiyle terkini saglanir.

Ancak bu terkin isleminden önce, ihraç edilen tasitlarin serbest bölgeye girisi ve serbest bölgeden yurt disina çikisiyla ilgili serbest bölge islem formlarindaki bilgiler, vergi dairelerince ilgili serbest bölge müdürlügünden teyit edilir.

4. Ihraç Kaydiyla Yapilan Teslimlerde Ihracatin Süresinde Gerçeklesmemesi

Özel Tüketim Vergisi Kanununun 8 inci maddesinin (2) numarali fikrasi uyarinca, ihracatin bu uygulama kapsaminda belirlenen sartlara uygun olarak gerçeklesmemesi halinde tecil edilen vergi, vade tarihinden itibaren21/7/1953 tarihli ve 6183 sayili Amme Alacaklarinin Tahsil Usulü Hakkinda Kanunun17 51 inci maddesine göre belirlenen gecikme zammi ile birlikte ÖTV mükellefinden tahsil edilir. Ancak ihracatin Vergi Usul Kanununda belirtilen mücbir sebepler nedeniyle süresinde gerçeklesmemis olmasi halinde, tecil edilen vergi, tecil edildigi tarihten itibaren Amme Alacaklarinin Tahsil Usulü Hakkinda Kanunun 48 inci maddesine göre ilgili dönemler için geçerli tecil faizi ile birlikte tahsil edilir.

Bu çerçevede, ihraç kaydiyla teslim edilen mallarin ihracatçiya teslim tarihini takip eden aybasindan itibaren üç ay içinde ihraç edilmemesi halinde, ilgili vergi dairesinden KDV uygulamasi açisindan ek süre alinmis olsa dahi, tecil edilen ÖTV gecikme zammi (mücbir sebeplerin varligi halinde tecil faizi) ile birlikte tahsil edilir.

5. Ihraç Kayitli Teslim Edilen Tasitin ÖTV Mükellefine Iadesi

Özel Tüketim Vergisi Kanununun 8 inci maddesinin (2) numarali fikrasi kapsaminda satin alinan tasitlarin, gerek Kanunda belirtilen süre (teslim tarihini takip eden aybasindan itibaren üç ay) içerisinde gerekse bu süre geçtikten sonra iade edilmesi durumu, tecil-terkin sartlarinin ihlal edilmesi sonucunu dogurdugundan, bu uygulama kapsaminda teslim edilen mallarin iade edilmesi halinde tecil edilen vergi vade tarihinden itibaren gecikme zammi (mücbir sebep durumunda tecil faizi) ile birlikte ÖTV mükellefinden tahsil edilir.

D- ISTISNALARIN SINIRI

Özel Tüketim Vergisi Kanununun 10 uncu maddesinin (1) numarali fikrasina göre, ÖTV ile ilgili istisna veya muafiyetler, ancak Özel Tüketim Vergisi Kanununa hüküm eklenmek veya bu Kanunda degisiklik yapilmak suretiyle düzenlenir. Diger kanunlarda yer alan istisna veya muafiyet hükümleri ÖTV bakimindan uygulanmaz.

Dolayisiyla, söz konusu düzenleme ile bu Kanunun yürürlüge girmesinden önce veya sonra diger kanunlarla, bu Kanun disinda düzenlenmek suretiyle getirilmis veya getirilecek olan istisnalarin ÖTV açisindan geçersiz olmasi saglanmistir.

Örnegin; bir kurumun kurulus kanununda alimlarinin her türlü vergi, resim, harç, pay ve fondan muaf olduguna dair hüküm bulunmasi, bu kurumun alimlarinda ÖTV uygulanmasina engel teskil etmez.

Öte yandan, mezkûr fikrada, uluslararasi anlasmalardaki ÖTV’ye iliskin istisna ve muafiyet hükümleri sakli tutulmus olup, bu hükümler Özel Tüketim Vergisi Kanunu ile sinirli olmaksizin uygulanir.

E- VERGI INDIRIMI

Özel Tüketim Vergisi Kanununun 9 uncu maddesiyle, vergiye tabi mallarin, yer aldiklari listedeki baska bir malin imalinde kullanilmasi halinde, ödenen verginin, Maliye Bakanliginca belirlenen esaslara göre, imal edilen mal için ödenecek vergiden indirilmesi suretiyle, ÖTV’nin her mal için bir kez uygulanmasi öngörülmüstür.

Buna göre, ÖTV mükelleflerinden vergisi ödenerek satin alinan bir malin ayni listede yer alan baska bir malin imalinde kullanilmasi halinde, kullanilan mala isabet eden ÖTV tutari, imal edilen malin teslimine iliskin hesaplanan ÖTV tutarindan indirilebilir.

Bu sekilde indirim konusu yapilabilecek azami ÖTV tutari, satin alinan mala ait ödenen ÖTV tutarini asamayacagi gibi, bu malin girdi olarak kullanilmasi suretiyle üretilen malin teslimine iliskin hesaplanan ÖTV tutarini da geçemez.

Bununla birlikte, ÖTV ödenerek satin alinan malin ayni listede yer alan vergiye tabi baska bir malin imalinde kullanilmasi sonucu, ödenen verginin tamaminin hesaplanan vergiden indirilememesi durumunda indirilemeyen vergi iade edilmez.

Diger taraftan, indirim uygulamasindan yararlanilabilmesi için imal edilerek teslim edilen malin ÖTV’sininbeyan edilmesi gerekir. Ayrica imal edilen malin istisna kapsaminda teslim edilmesi halinde bu malin imalinde kullanilan mallar için yüklenilen ÖTV’nin indirim konusu yapilamayacagi tabiidir.

Bu kapsamda, (II) sayili listede yer alan bir tasitin imalinde kullanilmakla birlikte, Kanuna ekli diger listeler kapsaminda olan mallar dolayisiyla ödenen ÖTV’nin tasitin tesliminde hesaplanan ÖTV’den indirimi mümkün degildir.

Öte yandan, indirim konusu yapilamayan veya indirim yoluyla telafi edilemeyen ÖTV, ilgili mevzuata göre maliyet veya gider unsuru olarak dikkate alinabilir.

III- MATRAH, ORAN VE MÜTESELSIL SORUMLULUK

A- MATRAH

Özel Tüketim Vergisi Kanununun 11 inci maddesinin (3) numarali fikrasi uyarinca, Kanuna ekli (II) sayili listedeki mallar için verginin matrahi; kayit ve tescile tabi olanlarin ilk iktisabinda, kayit ve tescile tabi olmayanlarin ise teslimi ve ithali ile ÖTV uygulanmadan önce müzayede yoluyla satisinda, hesaplanan ÖTV hariç KDV matrahini olusturan unsurlardan tesekkül eder.

Öte yandan Kanunun 12 inci maddesinin (1) numarali fikrasi uyarinca, (II) sayili listedeki mallardan alinacak vergi, mükellefin bu mali alis bedeli ile her hâlükârda bu mallarin imalatçisinin satis bedeli veya ithalatta hesaplanan katma deger vergisi matrahi üzerinden malin tabi oldugu orana göre hesaplanan vergi tutarindan az olamaz; verginin, mükellefin alis bedeli üzerinden hesaplandigi durumlarda, mali teslim tarihine kadar bu mali mükellefe teslim eden tarafindan yüzde 10′a kadar yapilan indirimler alis bedelinden de indirilebilir; ancak bu indirimler sonrasi kalan tutar, malin imalatçisinin satis bedelinden veya ithalatta hesaplanan katma deger vergisi matrahindan düsük olamaz; Maliye Bakanligi, bu uygulamaya iliskin usul ve esaslari belirlemeye yetkilidir.

1. Yurtiçinde Matrah

ÖTV matrahina esas alinan KDV matrahinin tespitinde, Katma Deger Vergisi Kanununun 20 ila 27 ncimaddeleri ile bu maddelere iliskin Katma Deger Vergisi Genel Uygulama Tebliginde yapilan açiklamalar dikkate alinir.

Katma Deger Vergisi Kanununun 20 nci maddesine göre, teslim ve hizmet islemlerinde matrah, bu islemlerin karsiligini teskil eden bedel olup; bedel deyimi, mali teslim alan veya kendisine hizmet yapilan veyahut bunlar adina hareket edenlerden bu islemler karsiliginda her ne suretle olursa olsun alinan veya bunlarca borçlanilan para, mal ve diger suretlerde saglanan ve para ile temsil edilebilen menfaat, hizmet ve degerler toplamini ifade etmektedir. Bu Kanunun 23 üncü maddesinin birinci fikrasinin (d) bendine göre ise gümrük depolarinda ve müzayede mahallerinde yapilan satislarda matrah kesin satis bedelidir.

Ayrica, ayni Kanunun 24 üncü maddesinde belirtilen unsurlar matraha dahil edilmekte, 25 inci maddesinin birinci fikrasinin (a) bendine göre mükellefin düzenledigi fatura veya benzeri vesikalarda gösterilen ticari teamüllere uygun iskontolar ise matrahtan indirilebilmektedir. Bunun yani sira, mezkûr Kanunun 26 nci maddesi uyarinca, bedelin döviz ile hesaplanmasi halinde döviz, vergiyi doguran olayin meydana geldigi andaki cari kur üzerinden Türk parasina çevrilmekte, cari kuru belli olmayan dövizlerin Türk parasina çevrilmesine iliskin esaslar ise Maliye Bakanliginca belirlenmektedir.

Dolayisiyla, (II) sayili listede yer alan kayit ve tescile tâbi tasitlarin yurtiçinden ilk iktisabi ile ayni listede yer alan kayit ve tescile tâbi olmayan tasitlarin imal ya da insa edenler tarafindan yurtiçinde tesliminde ÖTV matrahi, islemin karsiligini teskil eden bedel olup, teslim edilen tasit karsiliginda her ne nam adi altinda olursa olsun müsteriden alinan bedeller, teslim edilen tasitin ÖTV matrahina dâhildir. Vergiyi doguran olayin gerçeklestigi teslim veya ilk iktisaba ait faturada ayrica gösterilen ticari teamüllere uygun iskontolar ÖTV matrahindan indirilebilir.

Öte yandan, Özel Tüketim Vergisi Kanununun 12 nci maddesinin (1) numarali fikrasi uyarinca, (II) sayili listedeki tasitlardan alinacak vergi, mükellefin bu tasiti alis bedeli ile her halükârda bu tasitin imalatçisinin satis bedeli veya Katma Deger Vergisi Kanununun 21 inci maddesine göre ithalatta hesaplanan KDV matrahi üzerinden tasitin tabi oldugu orana göre hesaplanan vergi tutarindan az olamaz.

Buna göre, (II) sayili listedeki tasitlar için, mükellefin bu tasiti satis bedeli ve alis bedeli ile tasit ithal edilmis ise ithalatta hesaplanan KDV matrahi, yurt içinde imal edilmis ise imalatçinin satis bedeli üzerinden hesaplanan ÖTV tutarlarindan en fazla olani beyan edilip ödenir. Ithalatçi veya imalatçi firma ile ÖTV mükellefi arasinda birden fazla safhanin bulunup bulunmamasi ÖTV matrahinin yukarida belirtilen dogrultuda tespitini etkilemez.

Mükellefin tasiti aliciya teslim ettigi tarihe kadar, bu tasiti mükellefe teslim eden tarafindan iskonto yapilmis olmasi halinde, alis bedelinin %10’unu geçmemek üzere yapilan iskonto tutari indirilmek suretiyle mükellefin alis bedeli hesaplanir. Ancak bu indirimler sonrasi kalan tutar da tasitin imalatçisinin satis bedelinden veya ithalatta hesaplanan KDV matrahindan düsük olamaz. Alis bedeli üzerinden yapilacak söz konusu iskontonun matrahin tespitinde dikkate alinabilmesi için Vergi Usul Kanunu hükümleri kapsaminda belgelendirilmesi zorunludur.

Önceki asamalarda yapilan ancak ÖTV mükellefine yansitilmayan/yapilmayan iskontolarin alis bedelinin hesabinda dikkate alinmayacagi açiktir. Ayrica tasitin, ilk iktisap kapsaminda satisi tarihine kadar mükellefe satis yapan tarafindan iskonto yapilmadigi halde mükellef tarafindan, alis bedelinin herhangi bir oranina tekabül eden bir tutarda indirim yapilmak suretiyle alis bedelinden daha düsük bir bedelle satilmasi durumunda da ÖTV matrahi, tasitin alis bedeli ile imalatçinin satis bedelinden/ithalatta hesaplanan KDV matrahindan düsük olamaz.

Örnek 1: Distribütör (A) firmasinin ithal ettigi silindir hacmi 1.600 cm³’ün altinda olan bir otomobil için ithalattaki KDV matrahi 42.000 TL olup, bu mal (A) tarafindan, otomobil bayi olan (B) firmasina KDV hariç 45.000 TL’ye satilmistir.

a) (A), bu otomobille ilgili olarak (B)’ye %15 iskonto yapmistir. Daha sonra (B), bu otomobili müsterisi (C)’ye2/2/2015 tarihinde ilk iktisap kapsaminda, ÖTV ve KDV hariç 40.000 TL’ye satmistir. Bu durumda (B), (C) adina düzenledigi satis faturasinda gösterecegi ÖTV’yi asagidaki gibi hesaplar.

b) (A)’nin söz konusu malin ilk iktisap kapsaminda satilincaya kadar mükellef (B)’ye yaptigi iskonto tutarinin %5 olmasi halinde ise (B), (C) adina düzenledigi satis faturasinda gösterecegi ÖTV’yi asagidaki gibi hesaplar.

Örnek 2: Imalatçi (C) imal ettigi,  silindir hacmi 1.800 cm³ olan binek otomobili, pazarlama sirketi (D)’ye KDV hariç 60.000 TL’ye, (D) bu tasiti bayisi (E) firmasina KDV hariç 65.000 TL’ye satmistir. (C), bu otomobille ilgili olarak (D)’ye, satistan sonra, 13/1/2015 tarihinde %15 iskonto yapmistir. (E), bu otomobili müsterisi (F)’ye 15/1/2015tarihinde ilk iktisap kapsaminda, ÖTV ve KDV hariç 64.000 TL’ye satmistir. Bu durumda (E), (F) adina düzenledigi satis faturasinda gösterecegi ÖTV’yi asagidaki gibi hesaplar.

Mükellefin alis bedeli olarak, bu mali mükellefe satanin düzenledigi fatura ve benzeri belge üzerinde gösterilen tutar, fatura ve benzeri belgede ticari teamüllere uygun iskonto varsa bu iskonto tutari düsüldükten sonraki tutar, esas alinir. Tasitlarin bayiler tarafindan kullanicilara teslimi tarihinden sonra, önceki safha tarafindan yapilan indirimler alis bedelinin tespitinde dikkate alinmaz.

Bayinin tasit satisinda ticari teamüllere uygun indirimleri sonucunda ortaya çikan satis bedelinin alis bedeli ile imalatçi satis bedeli veya ithalatta hesaplanan KDV matrahindan yüksek olmasi durumunda, satis bedeli üzerinden ÖTV beyan edilecegi tabiidir.

Satilmak amaciyla döviz üzerinden tasit aliminda alis bedeli, alis tarihindeki Merkez Bankasi döviz alis kuru üzerinden Türk Lirasina çevrilerek bu tutar üzerinden belirlenir. Tasitin ilk iktisap kapsaminda döviz üzerinden satisinda da satis bedeli, bu tarihteki Merkez Bankasi alis kuru üzerinden Türk Lirasina çevrilerek belirlenmekte olup, döviz kurundaki düsüse bagli olarak tasitin alis bedelinden daha düsük bir satis bedelinin ortaya çikmasi halinde de ÖTV matrahi, alis tarihindeki alis bedelinin Türk Lirasi karsiligini teskil eden tutar ile imalatçi satis bedeli veya ithalattaki KDV matrahindan düsük olamaz.

Satilmak üzere iktisap edilen tasitlarin, bayiler tarafindan imalatçiya veya distribütöre iade edilmesini takiben tekrar bayilere yeni satis bedeli (ilk satistan düsük bedel) üzerinden faturalandirilmasi, esas itibariyla, bayilerin alis bedelinde indirim yapilmasi mahiyetindedir. Dolayisiyla, bu kapsamda bayilere satisi yapilan tasitlarin ilk iktisap kapsamindaki satislarinda ÖTV matrahinin belirlenmesinde dikkate alinacak alis bedeli; ikinci faturada yer alan tutarin, ilk faturada gösterilen tutarin %10′undan daha fazla bir tutarda indirim saglayacak sekilde düzenlenmis olmasi halinde, ilk fatura tutarindan bu tutarin %10′una tekabül eden kisim düsüldükten sonra kalan tutardir.

2. Ithalatta Matrah

Özel Tüketim Vergisi Kanununun 11 inci maddesinin (3) numarali fikrasi ile Katma Deger Vergisi Kanununun 21 inci maddesi uyarinca, (II) sayili listede yer alan kayit ve tescile tâbi tasitlarin kullanilmak üzere ithali ile ayni listede yer alan kayit ve tescile tâbi olmayan tasitlarin ithalinde ÖTV’nin matrahi;

• Ithal edilen tasitin gümrük vergisi tarhina esas olan kiymeti, gümrük vergisinin kiymet esasina göre alinmamasi veya tasitin gümrük vergisinden muaf olmasi halinde sigorta ve navlun bedelleri dâhil (CIF) degeri, bunun belli olmadigi hallerde tasitin gümrükçe tespit edilecek degeri,

• Ithalat sirasinda ödenen her türlü vergi (ÖTV ve KDV hariç), resim, harç ve paylar,

• Gümrük beyannamesinin tescil tarihine kadar yapilan diger giderler ve ödemelerden vergilendirilmeyenler ile tasit bedeli üzerinden hesaplanan fiyat farki, kur farki gibi ödemelerden

olusmaktadir.

3. Özellikli Durumlar

Teslimi veya ilk iktisabi yapilan tasita iliskin vade farki, fiyat farki, faiz, prim gibi çesitli gelirler ile servis ve benzer adlar altinda saglanan her türlü menfaat, hizmet ve degerler ÖTV matrahina dâhildir.

Bu kapsamda teslimi veya ilk iktisabi yapilan tasita iliskin satis aninda veya daha sonraki bir tarihte ortaya çikan vade farki, fiyat farki, faiz, vb. gelirler ÖTV matrahina dâhildir. Ayni sekilde satisi yapilan tasitlara iliskin olarak, banka kredisi temin edemeyen müsteriler için ÖTV mükellefleri tarafindan bankalardan saglanan kredilerle ilgili olarak mükellefler tarafindan müsterilere yansitilan kredi faiz tutari da ÖTV matrahina dâhildir.

ÖTV mükellefleri tarafindan yapilan ve tasitin teslimi veya ilk iktisabinda alicidan ayrica alinan; aksesuar, boya koruma, kuaför, ek garanti ve benzeri teslim ve hizmetlere iliskin bedeller de ÖTV matrahina dâhildir.

Ancak, teslimi veya ilk iktisabi yapilan tasit için, müsterinin vekâlet vermek suretiyle satici firmaya yaptirdigi trafik kayit ve tescil islemleri ile plaka çikartilmasina iliskin hizmet bedelinin müsteriye yansitilmasinda bu bedel, tasitin ÖTV matrahina dâhil edilmez. Ancak mükelleflerin söz konusu hizmet bedeli için, rayicine göre yüksek bedel göstermek suretiyle tasit bedelini, dolayisiyla ÖTV matrahini, azaltmasi halinde bu islemler Vergi Usul Kanununun 3 üncü maddesi geregince, islemlerin gerçek mahiyetinin esas olmasi prensibinden hareketle muvazaa olarak degerlendirilir ve buna göre islem tesis edilir.

Aksam, parça veya mütemmim cüzü ile birlikte ithali/imalatçilar tarafindan teslimi gerçeklestirilen tasitlarin satisinda ÖTV matrahi, söz konusu aksam, parça veya mütemmim cüz bedeli dâhil tasitin ithalattaki KDV matrahindan/imalatçi satis bedelinden düsük olamaz. Ithalat/imalatçidan satin alinmasi sonrasinda, bunlarin tasittan ayri olarak satisa sunulmasi, bu sekilde islem tesisine engel teskil etmez. Öte yandan, söz konusu aksam, parça veya mütemmim cüzün, tasitin ithalati/imalatçidan satin alinmasi sonrasinda tasittan çikarilmak suretiyle satisi ÖTV’ye tabi olmaz.

4. Emsal Bedel

ÖTV’ye tabi tasitlarin satis bedelinin emsal bedeline göre açik bir sekilde düsük oldugu ve bu düsüklügün mükellefçe hakli bir sebeple açiklanamadigi hallerde matrah olarak emsal bedel esas alinir.

ÖTV’ye tabi tasitlarin mükellefler tarafindan kullanilmasi, sarfi, isletmeden çekilmesi veya isletme personeline ücret, prim, ikramiye, hediye, teberru gibi namlarla verilmesi veya (II) sayili liste kapsamindaki kayit ve tescile tabi tasitlarin motorlu araç ticareti yapanlar tarafindan aktife alinmasi veya adlarina kayit ve tescil ettirilmesi durumunda da matrah olarak emsal bedel esas alinir.

B- ORAN

1. Verginin Orani ve Yetki

Özel Tüketim Vergisi Kanununun 12 nci maddesinin (1) numarali fikrasinda, Kanuna ekli listelerde yer alan mallardan, karsilarinda belirtilen tutar ve/veya oranlarda ÖTV alinacagi hükme baglanmis olup, (II) sayili listede bütün mallar için nispi vergi orani öngörülmüstür.

Dolayisiyla, Tebligin (III/A) bölümü çerçevesinde tespit edilen matraha, Kanuna ekli (II) sayili listede belirlenen oran uygulanmak suretiyle ÖTV hesaplanir.

Öte yandan, mezkûr maddenin (2) numarali fikrasiyla, Bakanlar Kurulu, topluca veya ayri ayri olmak üzere;

• (II) sayili listedeki mallar için belirlenen oranlari bir katina kadar artirmaya, sifira kadar indirmeye; uygulanmakta olan oranlari EURO normlarini saglayan katalitik konvertör sistemi ile teçhiz edilmis tasitlarda yarisina kadar indirmeye, kanunî oranina kadar çikarmaya,

• Listede gümrük tarife pozisyonu veya tarife alt pozisyonu olarak yer alan mallarin her biri için belirlenmis olan oranlarin alt ve üst sinirlari içinde kalmak suretiyle, bu pozisyonlarin altinda yer alan mallar itibariyla farkli vergi oranlari belirlemeye

yetkili kilinmistir.

2. Özellikli Durumlar

2.1. On ve Daha Fazla Oturma Yeri Olan Tasitlar

(II) sayili listede 87.02 tarife pozisyonu sirasinda, “Otobüs”, “Midibüs” ve “Minibüs” yer almakta olup, ÖTV uygulamasinda söz konusu tasitlardan;

• Sürücü dâhil 10 ila 15 kisi tasima kapasitesi olanlar minibüs,

• Sürücü dâhil 16 ila 25 kisi tasima kapasitesi olanlar midibüs,

• Sürücü dâhil 26 kisi ve üzerinde tasima kapasitesi olanlar otobüs

olarak degerlendirilir. Dolayisiyla, (II) sayili listede 87.02 tarife pozisyonu sirasinda yer alan otobüs, midibüs ve minibüslerin vergilendirilmesinde yukaridaki tanimlara göre islem tesis edilir.

Söz konusu tasitlar bakimindan “tasima kapasitesi” ifadesinden kasit, tasittaki fiilen mevcut koltuk sayisi olup, koltuk montaji için sabit tertibat (açik koltuk baglanti tertibati) sayisi ve ayakta tasinabilecek yolcu sayisi, bu tasitlarin tabi oldugu vergi orani bakimindan siniflandirilacagi kategorinin belirlenmesinde dikkate alinmaz.

Bununla birlikte, tasitin mevcut koltuk sayisinin belirlenmesinde, söz konusu tasitlarin engellilerin tekerlekli sandalye ile seyahatine imkân verecek sekilde üretimine/tadilatina yönelik olarak, koltuk montajina iliskin sabit tertibatlarin korunup korunmadigina bakilmaksizin, tekerlekli sandalyelerin tasit içerisinde koltuk olarak kullanilmasini saglayacak sekilde yapilacak her bir sabit tertibat ayri birer koltuk olarak degerlendirilir.

2.2. 87.03 Tarife Pozisyonu Sirasi Kapsamindaki, Yük Tasima Kapasitesi Yolcu Tasima Kapasitesinden Fazla Olan Tasitlar

8 Seri No.lu Gümrük Genel Tebligi (Tarife-Siniflandirma Kararlari)18 uyarinca;

i. 1+1, 1+3, 1+4 veya 1+7 koltuklu, soför ve öndeki yolcunun arkasindaki kisimda emniyet kemerleri veya emniyet kemeri montaji için tertibat, koltuk ve emniyet ekipmani montaji için sabit tertibat, tasitin iç kisminin her tarafinda, araçlarin yolcu bölümlerinde yer alan konfor özellikleri ve iç dösemeleri (örnegin yer kaplamalari, havalandirma, iç aydinlatma, küllükler), iki yan panel boyunca arka camlari bulunan (en arkada yük bölümünün sag ve sol taraflarinda cam bulunsun bulunmasin); soför ve öndeki yolcularin bölümü ile insan veya esya tasinmasi için kullanilan arka bölüm arasinda sabit bir panel veya bariyer bulunmayan kapali kasa motorlu tasitlar 87.03 tarife pozisyonunda,

ii. 1+1 koltuklu, soför ve öndeki yolcunun arkasindaki kisimda emniyet kemerleri veya emniyet kemeri montaji için tertibat, koltuk ve emniyet ekipmani montaji için sabit tertibat, kargo kisminda araçlarin yolcu bölümlerinde bulunan konfor özellikleri ve iç dösemeleri (yer kaplamalari, havalandirma, iç aydinlatma, küllükler) bulunmayan, iki yan panel boyunca arka camlari bulunan (en arkada yük bölümünün sag ve sol taraflarinda cam bulunsun bulunmasin) veya bulunmayan;  soför ve öndeki yolcularin bölümü ile insan veya esya tasinmasi için kullanilan arka bölüm arasinda sabit bir panel veya bariyer bulunan kapali kasa motorlu tasitlar ise 87.04 tarife pozisyonunda

siniflandirilmaktadir.

(II) sayili listede, 87.03 tarife pozisyonunda siniflandirilan söz konusu tasitlardan,

• Yük tasimasinda kullanilan (yük tasima özelligi esas olan),

• Azami agirligi 3,5 tonu asmayan,

• Yolcu tasima kapasitesi istiap haddinin % 50′sinin altinda olan

çok amaçli (hem yolcu hem de yük tasimasinda) kullanilan tasitlarin vergi orani %15 olarak belirlenmistir.

Çok amaçli bir tasitin bu kapsamda degerlendirilebilmesi için söz konusu kriterlerden birinin veya ikisinin saglanmasi yeterli olmayip, kriterlerin üçünün birden saglanmis olmasi gerekir. Dolayisiyla, bu kapsamdaki yolcu tasima kapasitesi hesabi “yük tasimasinda kullanilma” ifadesinin tanimi mahiyetinde olmayip, ayri bir kritermahiyetindedir.

Bu baglamda, yolcu tasima kapasitesi istiap haddinin %50′sinin altinda olmakla birlikte esas itibariyla yük tasimasindan ziyade yolcu tasimasi için imal edilen ve binek otomobillerden farki bulunmayan, yük tasimasinda kullanilma vasfini verecek mahiyette yük tasimasinda kullanilabilecek bölümü bulunmayan (istiap haddi kriterinikoltuklar arasi bosluklar dolayisiyla saglayabilen) tasitlar, istiap haddi kriterine bakilmaksizin, (II) sayili listenin 87.03 tarife pozisyonu sirasinin “- Digerleri” kategorisi kapsaminda vergilendirilir.

Ayrica, (II) sayili listeye göre, 87.03 tarife pozisyonunda siniflandirilan tasitlardan;

• Yukarida belirtilen kriterleri saglamakla birlikte istiap haddi 850 kg’in altinda olup motor silindir hacmi 2000 cm³’ü geçen (sadece elektrik motorlu olanlar hariç),

• Yukarida belirtilen kriterleri saglamakla birlikte istiap haddi 850 kg’i asip motor silindir hacmi 2800 cm³’ü geçen (sadece elektrik motorlu olanlar hariç),

• Azami agirligi 3,5 tonu asan (sürücü dâhil 9 kisilik oturma yeri olup motor silindir hacmi 3200 cm³’ü geçmeyenler ile sürücü dâhil 9 kisilik oturma yeri olup sadece elektrik motorlu olanlar hariç)

tasitlar da “- Digerleri” kategorisi kapsaminda vergilendirilir.

2.3. Çift Sira Koltuklu ve Çift Kabinli Pick-up Türü Tasitlar

2 Seri No.lu Gümrük Genel Tebligi (Gümrük Tarife Cetveli Açiklama Notlari)’na19 göre, birden fazla koltuk sirasina sahip, biri insan tasimasina mahsus kapali bir kabin ve esya tasinmasina mahsus açik veya kapali bir alan olmak üzere iki ayri alandan meydana gelen (çift kabin) araçlardan, ikiden fazla aksi olanlar ile esya tasimaya mahsus alandaki azami taban uzunlugu aracin dingiller arasi mesafesinin %50’sinden fazla olanlar 87.04; esya tasimaya mahsus alandaki azami taban uzunlugu aracin dingiller arasi mesafesinin %50’sinden az olanlar ise 87.03 tarife pozisyonunda siniflandirilmaktadir.

Buna göre, (II) sayili liste uyarinca, çift kabinli, iki sira koltuklu, açik kasali tasitlardan, ikiden fazla aksi olmayan ve esya tasimaya mahsus alanin taban uzunlugu tasitin dingiller arasi mesafesinin %50’sinden az olup,

• Bütün tekerlekleri motordan güç alan veya alabilenler (4×4), 87.03 tarife pozisyonu sirasinin “- Digerleri” kategorisi kapsaminda,

• Bütün tekerlekleri motordan güç alan veya alabilenler disindakiler (4×2) ise yük tasimasinda kullanilan tasitlara iliskin diger kriterleri de tasimak kosuluyla %15 oraninda, aksi halde 87.03 tarife pozisyonu sirasinin “- Digerleri” kategorisi kapsaminda

ÖTV’ye tabidir. Ancak, söz konusu tasitlardan, ikiden fazla aksi olanlar ile esya tasimaya mahsus alandaki azami taban uzunlugu tasitin dingiller arasi mesafesinin %50’sinden fazla olanlar, 87.04 tarife pozisyonu sirasi kapsaminda degerlendirilerek vergilendirilir. 87.04 tarife pozisyonu sirasi kapsaminda vergilendirilecek tasitlarda, tasitin (4×4) veya (4×2) olmasinin vergilendirmeye etkisi bulunmamaktadir.

2.4. 87.04 Tarife Pozisyonu Sirasi Kapsamindaki, Sürücü Sirasindan Baska Oturma Yeri veya Yanda Pencereleri Olan Tasitlar

Türk Gümrük Tarife Cetvelinin 87.04 tarife pozisyonu kapsamindaki, azami yüklü kütlesi 4700 kilogrami geçmeyip, sürücü sirasindan baska oturma yeri veya sürücü sirasi disinda yanda pencereleri olan açik veya kapali kasali tasitlarin çiplak sasileri de Kanuna ekli (II) sayili listenin 87.04 tarife pozisyon sirasinin “- Azami yüklü kütlesi 4700 kilogrami geçmeyip, sürücü sirasindan baska oturma yeri veya sürücü sirasi disinda yanda pencereleri olanlar (kapali kasa olmayanlardan motor silindir hacmi 3200 cm³’ü geçmeyenler hariç)” kategorisi kapsaminda vergilendirilir.

Diger taraftan, (II) sayili listedeki 87.04 tarife pozisyon sirasinda yer alan esya tasimaya mahsus motorlu tasitlardan azami yüklü kütlesi 4700 kg’i geçenler ile azami yüklü kütlesi 4700 kg’i geçmemekle birlikte, sürücü sirasindan baska oturma yeri veya sürücü sirasi disinda yanda pencereleri olmayan tasitlar (çiplak sasi dâhil, istiap haddi 620 kilogramin altinda olanlar hariç) ayni tarife pozisyon sirasinin “- Digerleri” kategorisinde ÖTV’ye tabidir.

2.5. Üç Tekerlekli Motosikletler

Üç tekerlekli motosikletin siniflandirilmasi gereken tarife pozisyonunun tespitine yönelik hükümlere 2 Seri No.lu Gümrük Genel Tebligi (Gümrük Tarife Cetveli Izahnamesi)20’nde yer verilmistir.

Bahse konu Tebligin, 87.11 tarife pozisyonuna iliskin açiklama notlarinda “87.03 pozisyonundaki motorlu tasitlarin özelligini tasimamak kaydiyla üç tekerlekli tasitlar da burada siniflandirilir.” hükmü yer almaktadir.

Ayrica, Türk Gümrük Tarife Cetveli Izahnamesinin 87.03 tarife pozisyonuna iliskin kisminda, geleneksel motorlu araba özelliklerine (geri vites, diferansiyel teçhizati veya motorlu araba tipi direksiyon sistemi gibi) sahip üç tekerlekli motosikletler bu pozisyonda siniflandirilacak tasitlar için örnek olarak verilmistir.

Bu kapsamda, üç tekerlekli motosikletlerden, yukarida bahsi geçen izahname notlarinda yer alan örnekteki özellikleri tasiyanlar 87.03 tarife pozisyonunda; bu özellikleri tasimayanlar ise 87.11 tarife pozisyonunda siniflandirilmakta olup, (II) sayili liste kapsaminda bu tarife pozisyon siralari itibariyla vergilendirilmektedir. Dolayisiyla, bu tasitlardan 87.03 tarife pozisyonunda siniflandirilanlar “- Digerleri” kategorisi kapsaminda motor silindir hacimleri (elektrik motorlu olanlar motor gücü) itibariyla vergilendirilir.

Üç tekerlekli motosikletlerden 87.04 tarife pozisyonunda siniflandirilanlarin, Kanuna ekli (II) sayili liste uygulamasinda da bu yönde vergilendirilecegi açiktir.

2.6. Elektrik Motorunun Yani Sira Baska Bir Motora da Sahip Olan Tasitlar

(II) sayili liste uygulamasinda, bir tasitin elektrik motorunun yani sira elektrik motoru disinda baska bir motora da sahip olmasi durumunda, bu tasit “sadece elektrik motorlu olanlar” kapsaminda degerlendirilmez ve elektrik motoru haricindeki motorun silindir hacmi dikkate alinarak vergilendirilir.

Elektrik motoru haricindeki motorun, dogrudan tekerleklere güç verip vermemesi bu yönde islem tesisini etkilemez.

2.7. Birim Agirligi 100 Kilogrami Geçmeyen Deniz Tasitlari ile Sisirilebilir Botlar

Türk Gümrük Tarife Cetvelinin 89.03 tarife pozisyonunda siniflandirilan, motorlu veya motorsuz birim agirligi 100 kilogrami geçmeyen deniz tasitlari, birim agirliginin 100 kilogrami geçip geçmedigine bakilmaksizin motorlu veya motorsuz sisirilebilir deniz tasitlari ile kürekli kayiklar ve kanolar (II) sayili listede verginin konusu disinda tutuldugu için ÖTV’ye tabi degildir.

Ayrica, (II) sayili listede yer alan tasitlarin motorlari, Kanuna ekli listelerde yer almadigindan tasittan ayri olarak ÖTV’ye tabi degildir.

Ancak, 100 kilogramin altindaki bir kayigin, sonradan motor eklenmek suretiyle 100 kilogrami geçen motorlu deniz tasiti haline getirilmesi durumunda, (II) sayili liste kapsamina giren bir mal imal edilmis olacagindan, söz konusu tasit için genel hükümler çerçevesinde ÖTV beyan edilip ödenmesi gerekir.

2.8. Ilk Iktisaptan Önce Tasitin Tadilatinda Vergileme

Motorlu araç ticareti yapanlar tarafindan satilmak üzere iktisap edilen, ancak ilk iktisap kapsaminda tesliminden önce yapilan/yaptirilan tadilat neticesinde farkli bir tasita dönüstürülerek ilk iktisap kapsaminda satisi yapilan tasitlar, yeni durumlari itibariyla genel hükümlere göre ÖTV’ye tabi tutulur.

C- MÜTESELSIL SORUMLULUK

1. Ilk Iktisap, Teslim veya Ithalata Iliskin Islemleri Gerçeklestirenlerin Müteselsil Sorumlulugu

Özel Tüketim Vergisi Kanununun 13 üncü maddesinin (3) numarali fikrasinda, (II) sayili listedeki mallarin ilk iktisabi, teslimi veya ithaline iliskin islemleri gerçeklestirenlerin, bu islemlerden önce ÖTV’nin ödendigini gösteren belgeleri aramak zorunda olduklari hükme baglanmistir.

Ayrica, ilk iktisabinda istisna uygulanan tasitlarin istisnadan yararlanamayan kisi veya kuruluslarca iktisabinda da Tebligin (IV/G) bölümünde açiklandigi sekilde verginin beyan edilip ödenmesi aranir.

Bu sorumlulugu yerine getirmemek suretiyle gerekli verginin ödenmesinden önce islem yapan gümrük memurlari, kayit ve tescile yetkili memurlar, motorlu araç ticareti yapanlar, bu mallarin müzayede yoluyla satisini gerçeklestirenler ile icra memurlari ziyaa ugratilan vergi, vergi cezasi ve gecikme faizinden mükellefle birliktemüteselsilen sorumludur.

2. Isleme Taraf Olanlarin Müteselsil Sorumlulugu

2.1. Müteselsil Sorumlulugun Kapsami

Vergi Usul Kanununun 11 inci maddesinde, mal alim-satimi ile hizmet ifasi dolayisiyla vergi kesintisi yapmak ve vergi dairesine yatirmak zorunda olanlarin, bu yükümlülükleri yerine getirmemeleri halinde verginin ödenmesinden, alim-satima taraf olanlarin, hizmetten yararlananlarin ve aralarinda dogrudan veya hisimlik nedeniyle ya da sermaye, organizasyon veya yönetimine katilmak veya menfaat saglamak suretiyle dolayli olarak iliskide bulundugu tespit olunanlarin müteselsilen sorumlu olacagi, ancak müteselsilen sorumlulugun nihai tüketiciler için söz konusu olmayacagi, müteselsil sorumlulugun sartlari, sinirlari ve bu konuya iliskin usul ve esaslarin Maliye Bakanliginca belirlenecegi hükme baglanmistir.

Bu yetkiye dayanilarak, ÖTV mükellefinin, Özel Tüketim Vergisi Kanununa ekli (II) sayili liste kapsamindaki tasitlarin ilk iktisabi veya teslimine ait ÖTV’yi Hazine’ye intikal ettirmediginin tespit edilmesi halinde, satici (ÖTV mükellefi) tarafindan tasit teslim edilen nihai tüketici gerçek kisiler disindaki mükelleflerin, bu isleme iliskin olarak Hazine’ye intikal etmeyen ÖTV’den, satici ile birlikte müteselsilen sorumlu tutulmasi uygun görülmüstür.

2.2. Müteselsil Sorumlulugu Kaldiran Haller

Alicilarin, ÖTV dâhil toplam islem bedelini;

• 19/10/2005 tarihli ve 5411 sayili Bankacilik Kanunu21 hükümlerine göre faaliyette bulunan bankalar vasitasiyla ödemeleri ve bankaya yapilan ödeme sirasinda düzenlenen belgede saticinin (veya adina hareket edenlerin) adi-soyadi (tüzel kisilerde unvani) ile bankadaki hesap numarasini ve vergi kimlik numarasini dogru olarak yazdirmalari,

• Çekle ödemis olmalari halinde, çekin 13/1/2011 tarihli ve 6102 sayili Türk Ticaret Kanununun22 785 inci maddesinin (1) numarali fikrasi kapsaminda düzenlenmis olmasi,

• Kredi karti (faturada yer alan kisi veya kuruma ait)  veya kamu kurum ve kuruluslari araciligiyla (ön ödeme avansi seklinde kamu kurum ve kuruluslarinin veznesine ödeme gibi) ödemis olmalari,

• PTT yoluyla ödemis olmalari halinde, ödeme sirasinda düzenlenen belgenin ibrazi [saticinin veya adina hareket edenlerin adi-soyadi (tüzel kisilerde unvani) ile banka hesap numarasi ve vergi kimlik numarasi dogru olarak yazdirilmis olmasi]

kaydiyla müteselsil sorumluluk uygulamasi ile muhatap tutulmazlar. Herhangi bir hesaba bagli olmaksizin yapilan ödemeler, örnegin kasadan ödeme yapilmasi sorumlulugu kaldirmaz.

Bunun yani sira, alici ile satici arasinda muvazaaya dayanan bir islem yapildiginin veya menfaat saglayan dogrudan bir iliskinin veya hisimlik, sermayesine katilma, organizasyon veya yönetimi içinde yer alma seklinde dolayli bir iliskinin bulundugunun vergi incelemesine yetkili olanlarca düzenlenmis raporlarla tespit edilmesi halinde, ödeme yukaridaki sekilde tevsik edilmis olsa bile müteselsil sorumluluk kalkmaz.

Ayni sekilde bir mükellefin, daha önceki safhalarda, Hazine’ye intikal ettirilmemis ÖTV nedeniyle müteselsil sorumluluk uygulamasi ile muhatap tutulabilmesi için, sözü edilen mükellef ile vergiyi Hazine’ye intikal ettirmeyen ÖTV mükellefi arasinda; menfaat saglayan dogrudan bir iliskinin veya hisimlik, sermayesine katilma, organizasyon veya yönetimi içinde yer alma seklinde dolayli bir iliskinin mevcudiyetinin vergi incelemesine yetkili olanlarca düzenlenmis raporlarda açikça belirtilmis olmasi zorunludur.

Genel ve özel bütçeli idareler, il özel idareleri, belediyeler, köyler, bunlarin teskil ettikleri birlikler, üniversiteler, döner sermayeli kuruluslar, kanunla kurulan kamu kurum ve kuruluslari, kamu kurumu niteligindeki meslek kuruluslari, siyasî partiler ve sendikalar, kanunla kurulan veya tüzel kisiligi haiz emekli ve yardim sandiklari, kamu menfaatine yararli dernekler, Bakanlar Kurulunca vergi muafiyeti taninan vakiflar, sermayelerinin %51 veya daha fazlasi söz konusu idare, kurum ve kuruluslara ait iktisadi isletmeler ile özellestirme kapsam ve programina alinmis olup hisselerinin yarisindan fazlasi kamuya ait olan kuruluslarin verginin dogdugu safhada taraf oldugu islemlerde müteselsil sorumluluk uygulanmaz.

2.3. Müteselsil Sorumlu Nezdinde Verginin Takibi

Müteselsil sorumluluk uygulamasi asagidaki açiklamalar çerçevesinde yerine getirilir:

i. Vergi, ÖTV mükellefi adina tarh ve tahakkuk ettirilerek öncelikle mükellefinden aranir.

ii. ÖTV mükellefi tarafindan eksik beyan edilen veya hiç beyan edilmeyen vergi için yapilacak tarhiyat üzerine tahsil edilebilir hale gelen vergi ve gecikme faizi ile ilgili olarak;

• ÖTV mükellefine, bilinen adreslerinde bulunamadigindan ödeme emri teblig edilememis olmasi veya

• Kendisine ödeme emri teblig edilen ÖTV mükellefinin mal beyaninda bulunmamis, vergi dairesince de mali tespit olunamamis ya da beyan edilen veya vergi dairesince tespit olunan mallarin amme alacagini karsilamayacaginin anlasilmis olmasi

hallerinde ÖTV mükellefi disindaki mükellef (müteselsil sorumlu) nezdinde ödeme emri ile takibe baslanir.

iii. Müteselsil sorumluluk, satin alinan tasita iliskin hesaplanan ÖTV, varsa gecikme faizi ve gecikme zammi ile sinirlidir. Cezalar sorumluluk kapsami disindadir.

IV- VERGILENDIRME ISLEMLERI

A- VERGILENDIRME DÖNEMI

Özel Tüketim Vergisi Kanununun 14 üncü maddesine göre, Kanuna ekli (II) sayili listede yer alan mallardan kayit ve tescile tabi olmayanlarin tesliminde vergilendirme dönemi, faaliyette bulunulan takvim yilinin birer aylik dönemleridir.

(II) sayili listedeki kayit ve tescile tabi tasitlarda ise vergilendirme dönemi söz konusu olmayip, ilk iktisap ile ilgili islemlerin tamamlanmasindan önce vergi beyan edilir ve ödenir.

B- BEYAN ESASI

ÖTV, mükelleflerin yazili beyanlari üzerine tarh olunur.

(II) sayili listedeki kayit ve tescile tabi olan tasitlarin ilk iktisap kapsaminda teslimini yapanlar hariç olmak üzere, ÖTV mükellefleri bir vergilendirme döneminde vergiye tabi islemleri bulunmasa dahi bu dönemlerle ilgili olarak beyanname vermek zorundadir.

Ancak, müzayede yoluyla satis yapanlar ile kendilerine Özel Tüketim Vergisi Kanununun 4 üncü maddesi uyarinca vergi sorumlulugu yüklenenlerin, vergiye tabi islemlerin bulunmadigi vergilendirme dönemlerine iliskin olarak beyanname verme zorunluluklari yoktur.

(II) sayili listede yer alan tasitlarin, ithalatta vergilendirildigi durumlarda ÖTV, ilgili gümrük idaresince hesaplanarak gümrük mevzuatina göre kabul edilen beyanname veya diger belgeler üzerine imza alinmak suretiyle mükellefe, kanuni temsilcisine veya gümrük müsavirine teblig edilir.

C- VERGININ BEYANI

1. Beyanname Verme Zamani

(II) sayili listedeki mallardan kayit ve tescile tabi olanlara ait ÖTV beyannamesi, ilk iktisaptan önce, bu islemlerin yapildigi yerde tek vergi dairesi varsa bu vergi dairesine, birden fazla vergi dairesi varsa motorlu tasitlar vergisi ile görevli vergi dairesine verilir. Bu mallar için ilk iktisap isleminden sonra vade farki, fiyat farki ve benzeri matraha dâhil unsurlarin meydana gelmesi halinde, bu tutarlar üzerinden hesaplanan vergi, ilk iktisaptaki beyannameye atifta bulunularak, bu beyanname bilgilerine göre düzenlenen beyanname ile ayni vergi dairesine beyan edilir ve ödenir. Bu unsurlarin beyani için düzenlenen beyannamede matrah olarak söz konusu tutarlar yazilir.

(II) sayili listedeki mallardan kayit ve tescile tabi olmayanlara ait ÖTV beyannamesi ise vergilendirme dönemini izleyen ayin 15 inci günü aksamina kadar, KDV yönünden bagli bulunulan vergi dairesine verilir.

Sürekli ÖTV mükellefiyeti gerektiren faaliyeti olmayanlarin müzayede yoluyla yaptiklari satislara iliskin vergi, satis bedelinin tahsil edildigi günün mesai saati bitimine kadar beyan edilir ve bu süre içinde ödenir.

(II) sayili liste kapsamindaki mallardan kayit ve tescile tabi olanlara ait verginin beyani (2A) numarali; kayit ve tescile tabi olmayanlara ait verginin beyani ise (2B) numarali ÖTV Beyannamesi ile yapilir.

2. Beyanname Içerigi Bilgilerin Dogru Olarak Beyan Edilmemesi

Elektronik ortamda veya kâgit ortaminda verilen beyannameler ve eklerinde, matrah ve vergi tutari disindaki bilgileri dogru olarak beyan etmeyen mükellefler hakkinda Vergi Usul Kanunu hükümleri uyarinca ikinci derece usulsüzlük cezasi uygulanir.

3. Beyannamelerin Elektronik Ortamda Gönderilmesi

Vergi Usul Kanununun mükerrer 257 nci maddesinin verdigi yetkiye dayanilarak, Özel Tüketim Vergisi Kanununa ekli (II) sayili liste kapsamindaki mallara ait ÖTV beyannamelerinin (Tebligin IV/C/3.1.1 bölümünde belirtilen istisnai durumlar hariç), elektronik ortamda verilmesi mecburiyeti getirilmistir.

3.1. Kayit ve Tescile Tabi Olan Tasitlara Ait ÖTV Beyannamesinin Elektronik Ortamda Gönderilmesi

3.1.1. (2A) Numarali ÖTV Beyannamesinin Elektronik Ortamda Gönderilmesi

Motorlu araç ticareti yapan mükellefler, merkez veya subelerinde düzenledikleri (2A) numarali ÖTV Beyannamesini internet vergi dairesini kullanarak elektronik ortamda gönderebilmeleri için KDV yönünden bagli bulunulan vergi dairesine, örnegi Teblig ekinde (EK:4) olarak yer alan “(2A) Numarali ÖTV Beyannamesini Gönderme Talep Formu” ve ekini düzenleyerek müracaat eder. Mükellef veya kanuni temsilci tarafindan imzalanan formun, bunlar tarafindan bizzat vergi dairesine teslim edilememesi halinde, ilgili vergi dairesine verilen bir dilekçe ile kendilerine ait kullanici kodu, parola ve sifreyi ihtiva eden zarfin vergi dairesince, noterde verilmis vekâletnameyle yetkili kildiklari kisiye verilmesi talep edilebilir.

Mükelleflerin talebi üzerine, merkez veya subelere, islem hacmi ile mütenasip olmak üzere birden fazla kullanici kodu, parola ve sifre verilebilir. (2A) numarali ÖTV Beyannamesinin elektronik ortamda gönderilebilmesi için merkez ve subelere ait kullanici kodu, parola ve sifre ek talep formu örnegi Teblig ekinde (EK:5) olarak yer almaktadir. Ayrica motorlu araç ticareti yapanlarin farkli yerlerdeki subelerinin, mükellefiyet kaydinin (mükellefiyetsiz sube kaydi dâhil) bulundugu yerdeki vergi dairesine basvurarak kullanici kodu, parola ve sifre almalari da mümkündür.

(2A) numarali ÖTV Beyannamesini internet vergi dairesini kullanarak elektronik ortamda gönderebilmeleri için kullanici kodu, parola ve sifre talep eden mükelleflerin, motorlu araç ticaretini faal olarak icra ettigi hususu vergi dairesince tespit edildikten sonra kullanici kodu, parola ve sifre asagida belirtildigi sekilde verilir.

“(2A) Numarali ÖTV Beyannamesini Gönderme Talep Formu” ve eki ile birlikte talepte bulunan mükelleflere vergi dairesince, müracaat aninda sistemden üretilecek kullanici kodu, parola ve sifreyi ihtiva eden kapali bir zarf verilir. Sifre zarfinin mükellefe veya yetki verilen kisiye tesliminde; “…….. Vergi Dairesinin ……… vergi kimlik numarali mükellefi …………………’ya beyannamelerini elektronik ortamda gönderebilmesi için kullanici kodu, parola ve sifreyi ihtiva eden zarf, kapali olarak teslim edilmistir.” seklinde bir “Teslim Tutanagi” tanzim edilir ve söz konusu tutanak mükellef veya noterde verilmis vekaletnameyle yetki verdigi kisi ile vergi dairesi müdürü veya müdür yardimcisi tarafindan tarih konulmak suretiyle imzalanir. Tanzim edilen teslim tutanagi ile talep formu ve ekinin birer örnegi mükellefin dosyasinda muhafaza edilir.

Mükellefler kendilerine verilen kullanici kodu, parola ve sifrenin kullanimindan sorumludur. Bu nedenle kullanici kodu, parola ve sifrelerini baska amaçlarla kullanamazlar, herhangi bir üçüncü kisiye açiklayamazlar ve kullanimina izin veremezler. Isyerinin satisi, devri ve isi birakmada üçüncü kisilere devredemezler, kiralayamazlar ve satamazlar. Mükelleflerin, kendi kullanici kodu, parola ve sifresinin yetkisiz kisilerce kullanildigini ögrenmeleri halinde (kullanici kodu, parola ve sifrenin kaybedilmesi, çalinmasi vb. durumlar dâhil) Gelir Idaresi Baskanliginin 444 0 435 telefon numarasindan Çagri Merkezine veya ilgili vergi dairesine derhal bilgi verilmesi zorunludur.

Elektronik ortamda yapilan islemlerin tespit ve tevsikinde, Gelir Idaresi Baskanligi/vergi dairesi kayitlari esas alinir.

Mükelleflerce, kullanici kodu, parola ve sifre kullanilarak Gelir Idaresi Baskanligi web adresindeki “Internet Vergi Dairesi”nde ilgili bölüme giris yapilir. Internet vergi dairesi kullanilarak düzenlenen (2A) numarali ÖTV Beyannamesinde vergi dairesi olarak, islemin yapildigi yerdeki (birden fazla vergi dairesi varsa motorlu tasitlar vergisi ile görevli) vergi dairesi seçilir.

Elektronik ortamdaki (2A) numarali ÖTV Beyannamesinin,

• “Tasita Iliskin Bilgiler” bölümündeki “Araç Sasi Numarasi” ve “Motor Seri Numarasi” bilgileri girildiginde “Tasita Iliskin Bilgiler” bölümü, tasitin imalatçisi veya ithalatçisi tarafindan verilen “Tasit Bildirim Formu”nda yer alan bilgiler itibariyla ekrana gelir. Mükellefin ÖTV beyannamesi verecegi tasita iliskin bu bilgilerin dogrulugunu onaylayarak veya farkli bilgiler girerek bu bölümü olusturmasi mümkündür. ÖTV mükellefinin tasit üzerinde tadilat veya ek imalat yaparak ilk iktisap kapsaminda teslimi halinde, tasit bilgileri yapilan tadilata uygun olarak düzenlenir.

• “Alis Bilgileri” bölümündeki KDV matrahina, alis faturasindaki (varsa alis faturasinda gösterilen iskontolardansonra) üzerinden KDV hesaplanan matrah tutari yazilir. ÖTV mükellefinin, alis faturasi ile tasiti ilk iktisap kapsaminda teslim tarihine kadar, tasiti satin aldigi firmanin kendisine iskonto yapmis olmasi halinde; bu iskontoya iliskin belge tarihi, numarasi, tutari ile bu iskontonun düsülmesinden sonra olusan net alis bedeli de bu bölüme yazilir.

• “Aracin Satin Alindigi Saticinin” bölümüne, ÖTV mükellefinin beyanda bulundugu tasiti satin aldigi (imalatçi, ithalatçi, distribütör veya yurt disindaki satici gibi) kisi veya kurulusa ait bilgiler yazilir.

• “Aracin Satildigi Alicinin” bölümüne ise beyanda bulunulan tasitin ilk iktisap kapsaminda teslim edildigi kisi veya kurulusa ait bilgiler girilir.

Istisna kapsaminda ÖTV hesaplanmaksizin yapilan teslimlere iliskin tevsik edici belgeler ile indirilecekÖTV’ye iliskin tevsik edici belgelerin, beyannamenin verildigi günü takip eden günün mesai saati bitimine kadar, ilgili vergi dairesine tevdi edilmesi zorunludur. Aksi halde, mükellefler adina Vergi Usul Kanununun ilgili hükümleri geregince ikinci derece usulsüzlük cezasi kesilir.

(2A) numarali ÖTV Beyannamesinin elektronik olarak gönderilmesi islemini müteakiben, beyannamede gösterilen ve tahakkuk eden ÖTV, ayni gün içerisinde vergi dairesine veya anlasmali kurumlara ödenir.

Mükellefin beyani üzerine tarh ve tahakkuk ettirilerek ödenen vergi için, vergi makbuzunun yani sira elektronik ortamda “ÖTV Ödeme Belgesi” olusturulur. ÖTV mükelleflerince, bu belgenin bir dökümü alinip, kase tatbik edilerek imzalanir ve alicilara verilir. KDV, ÖTV ve/veya baska bir vergiye iliskin iade alacaginin, kayit ve tescile tabi tasitlarla ilgili olarak tahakkuk eden ÖTV borçlarina mahsubunda “ÖTV Ödeme Belgesi”, mahsuben iade islemlerinin tamamlandigi tarih itibariyla düzenlenir.

Ayrica, satilmak üzere iktisap edilmekle birlikte tasitlarin motorlu araç ticareti yapanlar tarafindan ilk iktisabina bagli olarak bunlar tarafindan ÖTV beyaninin yapildigi durumlarda tahakkuk eden ÖTV’nin, KDV iade alacagina mahsubunun talebi halinde iade, KDV iade alacagina dayanak islem bakimindan, Katma Deger Vergisi Uygulama Genel Tebliginde belirlenen, nakden iadeye iliskin usul ve esaslar çerçevesinde sonuçlandirilir.

Gelir Idaresi Baskanligi web adresindeki “Internet Vergi Dairesi/Sorgulamalar/ÖTV Ödeme Belgesi” bölümüne, sözü edilen belgede yer alan doküman numarasi veya tahakkuk bilgileri ile giris yapilmak suretiyle, ilk iktisabi yapilan tasit ve ödenen ÖTV bilgilerinin sorgulanmasi mümkündür.

Özel Tüketim Vergisi Kanununun 13 üncü maddesinin (3) numarali fikrasinda, Kanuna ekli (II) sayili listede yer alan tasitlar için; gümrük memurlarinin, kayit ve tescile yetkili memurlarin, motorlu araç ticareti yapanlarin, icra memurlari ile bu mallarin müzayede yoluyla satisini gerçeklestiren diger kisi ve kuruluslarin, ilk iktisap, teslim veya ithalatla ilgili islemleri gerçeklestirenlerin, bu islemlerden önce özel tüketim vergisinin ödendigini gösteren belgeleri aramak zorunda olduklari hükme baglanmistir. Bu nedenle, sözü edilen tasitlarin kayit veya tescil islemini yapan trafik, belediye ve liman sicil memurlari, Ulastirma, Denizcilik ve Haberlesme Bakanligi sivil hava vasitalari sicil memurlari kayit ve tescil isleminden önce yukarida belirtildigi sekilde veya Gelir Idaresi Baskanligindan elektronik ortamda sorgulama yapmak zorundadir. Söz konusu tasitlarin kullanilmak üzere ithalinde ÖTV’nin ödendigini gösteren gümrük makbuzunun aslinin yani sira gümrük idaresi veya noter tarafindan onayli örnegine göre de kayit ve tescil islemi yapilabilir.

Elektronik ortamda verilen (2A) numarali ÖTV Beyannamesinde gösterilen verginin ayni gün içerisinde ödenmemesi halinde, süresinde ödenmeyen vergi Amme Alacaklarinin Tahsil Usulü Hakkinda Kanunun 51 inci maddesine göre hesaplanan gecikme zammiyla birlikte tahsil edilir ve bu tarih itibariyla ödenen vergi için, vergi makbuzunun yani sira elektronik ortamda “ÖTV Ödeme Belgesi” olusturulur.

Mükelleflerin, beyannamede gösterilen vergi tutari ödensin veya ödenmesin, beyannameyi elektronik olarak düzeltmesi veya iptal etmesi mümkün degildir. Islemin gerçeklesmemesi, islemden vazgeçilmesi veya tasitin iade edilmesi hallerinde düzeltme, Tebligin (IV/F/2) bölümündeki açiklamalara göre yapilir. Vergisi bu suretle düzeltilen tasitlarin ilk iktisap kapsaminda yeniden tesliminde elektronik ortamda beyanda bulunulur.

Mükelleflerin beyanlarini düzeltme talepleri de verilen beyannameye göre yapilan islemlerin yukarida belirtildigi sekilde düzeltilmesi, yeni beyanname verilmesi suretiyle gerçeklestirilir. Ancak, tasitin markasi, model yili, ticari adi, EURO standardi ve katalitik konvertör gibi vergilendirmeyi (matrah, oran, G.T.I.P. vb.) etkilemeyen alanlara iliskin düzeltmeler, yanlis veri girislerinin dogrulugunu tevsik edici belge ve bilgilerle birlikte mükelleflerce ilgili vergi dairesine basvurmalari halinde vergi dairesi müdürünce, mümkün olmamasi halinde Gelir Idaresi Baskanligi ilgili birimince/birimlerince, uygun görülmesine bagli olarak yapilabilir. Talebin uygun görülmemesi halinde ise yukarida belirtilen çerçevede yeni beyanname verilmesi suretiyle islem tesis edilmesi gerekir.

Müzayede yoluyla satislarda (KDV mükellefiyeti bulunanlar hariç), daha önce ÖTV beyan edilmis tasitlarin tadilatinda, ilk iktisaptan sonra vade farki, fiyat farki ve benzeri matraha dâhil unsurlarin meydana gelmesinde ve istisnadan yararlanilarak ilk iktisabi yapilmis olan tasitlarin satin alinmasinda ÖTV beyan edecek olan kisi ve kuruluslarca, bu islemleri için Gelir Idaresi Baskanligi web adresinde “Formlar ve Yayinlar/Beyanname Örnek Formlari” bölümündeki (2A) numarali ÖTV Beyannamesi örnegi kâgit ortaminda düzenlenerek ilgili vergi dairesine beyanda bulunulur ve vergi ödenir. Bu sekilde ödenen vergi için vergi makbuzunun yani sira elektronik ortamda olusturulan “ÖTV Ödeme Belgesi”nin bir çiktisi vergi dairesince mükellefe verilir.

3.1.2. Araç ve Sürücü Bilgi Sistemi (ASBIS) Kapsamindaki Tasitlarda Beyan

Emniyet Genel Müdürlügü tarafindan olusturulan ASBIS’e bilgi girisi yapilan tasitlarin kayit ve tescil islemlerinin elektronik ortamda gerçeklestirilmesini teminen, Vergi Usul Kanununun mükerrer 257 nci maddesinin verdigi yetkiye istinaden asagidaki sekilde islem yapilmasi uygun görülmüstür.

Kara nakil tasitlarinin kayit ve tescil islemlerinin elektronik ortamda yapilmasi amaciyla, bu tasitlarin imalatçi veya ithalatçilari tarafindan imal veya ithal edilen tasitlarin tesliminde, uygunluk belgesi bilgilerinin yani sira, örnegi Teblig ekinde (EK:6) olarak yer alan, “Tasit Bildirim Formu”na uygun olarak ASBIS’e bilgi girisi yapilir. Imalatçi veya ithalatçinin teslim ettigi tasitlarin iade edilmesi ve baskalarina satilmasi, bilgi girisinin degistirilmesini veya yeniden bilgi girisi yapilmasini gerektirmez.

ASBIS’e bilgi girisi yapilan tasitlarla ilgili olarak ÖTV mükellefleri tarafindan elektronik ortamda verilecek olan (2A) numarali ÖTV Beyannamesinin “Tasita Iliskin Bilgiler” baslikli bölümündeki bilgiler, ilk iktisabi yapilan tasitin sasi numarasi ve motor seri numarasi girildiginde ASBIS’ten otomatik olarak ekrana gelir. Bu bilgiler, tasitin ithalatçisi veya imalatçisi tarafindan ASBIS’e girilen bilgilerden olusmaktadir. ÖTV mükelleflerince, bu bilgilerin dogrulugunu teyit etmek üzere “ASBIS kayitlarindaki tasita ait bu bilgilerin dogrulugunu onayliyorum” seçenegi isaretlenir.

Beyan edilen ÖTV ödendiginde, ödeme bilgisi ASBIS’ten sorgulanabilir. Bu nedenle, (2A) numarali ÖTV Beyannamesi elektronik ortamda verilerek ÖTV’si ödenen tasitlarin tescilinde ayrica “ÖTV Ödeme Belgesi” istenilmez. Ancak satici, tasitin ÖTV’sinin ödendigine iliskin olarak ödeme bilgisinin bir dökümünü kase basip imzalamak suretiyle onaylayip aliciya verir. Bu sekilde ÖTV beyan edilip ödemesi yapilan tasitlarin ASBIS kapsaminda kayit ve tescili yapilabilir.

ASBIS’e bilgi girisi yapilmayan veya bilgi girisi yapilmis olsa dahi mükellefçe bilgileri onaylanmayan, kayit ve tescil öncesi yapilan tadilatlar ya da diger sebeplerden dolayi sisteme bilgi girisi yapilamayan tasitlar için Tebligin (IV/C/3.1.1) bölümündeki açiklamalara göre vergi beyan edilip ödenir. Bu durumda elektronik ortamda ÖTV beyannamesi verilmesine ragmen ASBIS kapsaminda kayit ve tescil yapilamaz.

3.2. Kayit ve Tescile Tabi Olmayan Tasitlara Ait ÖTV Beyannamesinin Elektronik Ortamda Gönderilmesi

(2B) numarali ÖTV Beyannamesinin, 34023 ve 34624 Sira No.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebligleri basta olmak üzere, beyannamelerin elektronik ortamda gönderilmesine iliskin Vergi Usul Kanunu Genel Tebliglerinde belirlenen usul ve esaslar çerçevesinde elektronik ortamda gönderilmesi zorunludur.

(2B) numarali ÖTV Beyannamesinin,

• “Genel Bilgiler” bölümündeki “Idari Bilgiler” tablosuna, beyanda bulunulan Vergi Dairesi bilgisi ile ay ve yil belirtmek suretiyle beyanin ait oldugu dönem yazilir. Beyanda bulunan mükellefe iliskin kimlik ve unvan bilgileri ile iletisim bilgileri bu bölümdeki diger tabloda gösterilir.

• “Matrah ve Vergi Bildirimi” bölümünde, teslim edilen tasita iliskin G.T.I.P. numarasi tablodaki listeden seçilir. “Matrah” alanina tasitin ÖTV hariç KDV matrahi, “Oran” alanina (II) sayili listede tasita isabet eden ÖTV orani yazilir. Bu bilgilere göre hesaplanan ÖTV tutari “Hesaplanan ÖTV” kisminda otomatik olarak gösterilir. Teslim edilen tasitlardan tabi olunan vergi orani veya siniflandirilan G.T.I.P. numarasi farkli olanlar ayri satirlarda beyan edilir. Bu bölümdeki “Fazla ve Yersiz Ödenen ÖTV” kismina, fatura veya benzeri belgede fazla veya yersiz hesaplanan vergi tutari yazilir.

• “Istisnalar ve Indirimler” bölümünde teslimin bir istisna uygulamasi kapsaminda gerçeklestirilmis olmasi durumunda doldurulacak “Istisnalar” tablosu ile ÖTV’nin indirim olarak beyan edilecegi “Indirim” tablosu yer almaktadir.

“Istisnalar” tablosunda, teslim edilen tasita uygulanan istisna türü ile tasitin G.T.I.P. numarasi listelerden seçilir. Satirin ilgili alanlarina tasitin teslim tarihi ve teslim bedeli bilgileri girilir. Uygulanan istisnanin türüne göre, ibraz edilmesi gereken belgelere iliskin bilgiler “Ekler” bölümüne yazilir.

“Indirimler” tablosunda, ÖTV indirimine dayanak islem türü ile tasitin G.T.I.P. numarasi listelerden seçilir. “Teslim Tarihi” alanina tasitin teslim edildigi tarih, “Fatura Tarihi” ve “Fatura Numarasi” alanlarina bu teslime iliskin düzenlenen faturanin tarihi ve numarasi, “Indirime Esas Belgenin Tarihi” ve “Indirime Esas Belgenin Numarasi” alanlarina ÖTV indirimine dayanak isleme iliskin belgenin tarihi ve numarasi, “Indirilecek ÖTV” alanina indirim tutari yazilir.

ÖTV indirimine dayanak islem türü olarak “Ayni Listedeki Malin Imalatta Kullanilmasi” seçeneginin seçilmesi durumunda, “Indirilecek ÖTV” alanina bu dönemde ÖTV hesaplanmak suretiyle teslim edilen tasitin imalinde kullanilan tasit için ödenmis olan ÖTV tutari yazilir. Imal edilmeyen veya imal edilmis olsa dahi, ÖTV uygulanarak teslimi henüz gerçeklesmeyen tasitlarin imalinde kullanilan tasitlar için ödenen ÖTV bu alanda beyan edilen tutara dâhil edilmez.

• “Tecil” bölümünde, Özel Tüketim Vergisi Kanununun 8 inci maddesinin (2) numarali fikrasi kapsaminda ihracatçilara ihraç kaydiyla yapilan tasit teslimlerine iliskin bilgilere yer verilir. Bu kapsamda teslim edilen tasitinG.T.I.P. numarasi listeden seçilir. “Fatura Tarihi” ve “Fatura Numarasi” alanlarina ihraç kaydiyla teslime iliskin faturanin tarihi ve numarasi, “Teslim Tarihi” alanina tasitin ihraç kaydiyla teslim tarihi, “Ihraç Kaydiyla Teslim Bedeli” alanina ihraç kaydiyla teslime iliskin bedel, “Oran” alanina Özel Tüketim Vergisi Kanununa ekli (II) sayili listede tasita isabet eden ÖTV orani yazilir.

• “Sonuç Hesaplari” bölümü, mükellef tarafindan bilgi girisine izin verilmeyen ve önceki bölümlerde girilen bilgilere göre otomatik olarak gösterilen “Hesaplanan Özel Tüketim Vergisi”, “Indirilecek Özel Tüketim Vergisi”, “Ödenmesi Gereken Özel Tüketim Vergisi”, “Ihraç Kaydiyla Satilan Mallara Ait Tecil Edilmesi Gereken Özel Tüketim Vergisi” ile “Ödenecek Özel Tüketim Vergisi” alanlarinin yer aldigi bölümdür.

• “Düzenleme Bilgileri” bölümüne, beyannamenin mükellef, mirasçi, kanuni temsilci veya vergi sorumlusu sifatlarindan hangisi kapsaminda verildigi ve beyannameyi verene iliskin kimlik bilgileri yazilir.

ÖTV’ye tabi islemlerin bulunmamasi, ilgili döneme ait (2B) numarali ÖTV Beyannamesinin verilmesine engel teskil etmez. Bu durumda beyannamenin, “Genel Bilgiler” bölümünde yer alan “Beyannamede beyan edilecek bilgim bulunmamaktadir” kutucugu isaretlenmek suretiyle beyanda bulunulur.

Öte yandan, istisna kapsaminda ÖTV hesaplanmaksizin yapilan teslimlere iliskin tevsik edici belgeler ile indirilecek ÖTV’ye iliskin tevsik edici belgelerin beyannamenin verildigi günün mesai saati bitimine kadar bir dilekçe ekinde ilgili vergi dairesine tevdi edilmesi zorunludur. Aksi halde, mükellefler adina Vergi Usul Kanununun ilgili hükümleri geregince ikinci derece usulsüzlük cezasi kesilir.

Ç- TARH ISLEMLERI

1. Tarh Yeri

Özel Tüketim Vergisi Kanununa ekli (II) sayili listedeki mallardan kayit ve tescile tabi olmayanlara ait ÖTV, mükellefin KDV yönünden bagli bulundugu vergi dairesi tarafindan; kayit ve tescile tabi olanlara ait ÖTV ise beyannamenin verildigi vergi dairesi (islemin yapildigi yerde tek vergi dairesi varsa bu vergi dairesi, birden fazla vergi dairesi varsa motorlu tasitlar vergisi ile görevli vergi dairesi) tarafindan tarh olunur.

Kanuna ekli (II) sayili listede yer alan mallarin ithalatta vergilendirildigi durumlarda ÖTV, ilgili gümrük idaresince hesaplanir. Gümrük vergisine tabi olmayan ithalata ait ÖTV, gümrük mevzuatina göre kabul edilen beyannamenin veya diger belgelerin tescili tarihinde, bu tarihteki oran üzerinden hesaplanarak tahsil edilir.

2. Tarhiyatin Muhatabi

ÖTV, bu vergiye mükellef olan gerçek veya tüzel kisiler adina tarh olunur. Su kadar ki;

• Adi ortakliklarda, verginin ödenmesinden ortaklarin tamami müteselsilen sorumlu olmak üzere ortaklardan herhangi biri,

• Mükellefin, Türkiye içinde ikametgâhinin, isyerinin, kanuni merkezi ve is merkezinin bulunmamasi veya Maliye Bakanliginca gerekli görülen hallerde ise vergi sorumlulari

tarhiyata muhatap tutulur.

3. Tarh Zamani

Özel Tüketim Vergisi Kanununa ekli (II) sayili listedeki mallara ait ÖTV, beyannamenin verildigi günde, beyanname posta ile gönderilmisse tarhiyatla görevli vergi dairesine geldigi tarihi takip eden yedi gün içinde tarh edilir.

D- VERGININ ÖDENMESI

ÖTV, beyanname verme süresi içinde ödenir.

Ancak, Tasfiye Hizmetleri Genel Müdürlügü ve Milli Emlak Genel Müdürlügü tarafindan satilan tasitlara ait ÖTV, beyannamenin verildigi günü takip eden 15 inci günün aksamina kadar ödenebilir.

Özel Tüketim Vergisi Kanununa ekli (II) sayili listede yer alan mallarin ithalatta vergilendirildigi durumlarda ÖTV, ilgili gümrük idaresince hesaplanir ve gümrük mevzuatina göre kabul edilen beyanname veya diger belgeler üzerine imza alinmak suretiyle mükellefe, kanuni temsilcisine veya gümrük müsavirine teblig edilir. Bu teblig üzerine ortaya çikabilecek ihtilaflar için gümrük vergisinin tabi oldugu usul ve esaslar uygulanir. Bu vergi, gümrük vergisi ile ayni zamanda ödenir. Gümrük vergisine tabi olmayan mallara ait ÖTV ise gümrük mevzuatina göre kabul edilen beyannamenin veya diger belgelerin tescili tarihindeki esaslara göre, bu tarihteki oran üzerinden hesaplanarak tahsil edilir.

E- VERGININ BELGELERDE GÖSTERILMESI

Özel Tüketim Vergisi Kanununun 15 inci maddesinin (1) numarali fikrasi uyarinca, vergiye tabi islemlere ait ÖTV, fatura veya benzeri belgelerde ayrica gösterilir.

Örnek: Vergi hariç satis fiyati 50.000 TL, alis bedeli ise 60.000 TL olan 1.400 cm3 motor silindir hacimli bir tasitin faturasinin 4/3/2015 tarihinde düzenlenmesi halinde ÖTV’nin hesabi asagidaki sekilde yapilir. (Alis bedelinin, ithalat KDV matrahindan/imalatçi satis bedelinden yüksek oldugu varsayilmistir.)

Yalniz Doksanbinsekizyüzaltmis Türk Lirasidir.

Ayrica, ÖTV kapsamina giren mallarin ÖTV uygulanmadan önce müzayede yoluyla satislarinda düzenlenen belgelerde de ÖTV’nin ayrica gösterilmesi zorunludur.

Ithalatta uygulanan ÖTV gümrük makbuzunda ayrica gösterilir. Ithalat vergilerinin maktu tutarlarda veya sabit oranli alindigi hallerde buna iliskin tarife, ÖTV’yi de kapsayacak sekilde tespit olunur ve ayrica ÖTV hesaplanmaz.

F- DÜZELTME

Özel Tüketim Vergisi Kanununun 15 inci maddesinin (1) numarali fikrasi uygulamasinda, Kanuna ekli (II) sayili listedeki mallar için asagidaki sekilde islem yapilir.

1. Fazla veya Yersiz Hesaplanan ÖTV’nin Düzeltilmesi

Özel Tüketim Vergisi Kanununun 15 inci maddesinin (1) numarali fikrasina göre, vergiye tabi bir islem söz konusu olmadigi veya bu Kanun kapsamina giren (II) sayili listedeki mallara iliskin vergiyi fatura veya benzeri belgelerde göstermeye hakki bulunmadigi halde, düzenledigi bu tür belgelerde ÖTV gösterenler, söz konusu vergiyi beyan ve ödemekle mükelleftirler. Ayni sekilde fatura ve benzeri belgelerde Kanuna göre borçlu olduklari vergi tutarindan daha yüksek bir tutari gösteren mükellefler de bu belgelerde gösterilen vergi tutarini beyan etmek ve ödemek zorundadir.

Ayni fikrada ayrica, yersiz veya fazla vergi hesaplandigi hallerde vergiye tabi islemleri yapmis olan mükelleflerin, bunlarla ilgili borçlandigi veya ödedigi vergiler için düzeltme yapabilecekleri, ÖTV’den mahsup edebilecekleri veya iade talebinde bulunabilecekleri; (II) sayili listedeki kayit ve tescile tabi tasitlar için dönem sarti aranmayacagi; ancak bu sekilde islem yapilabilmesi için, yersiz veya fazla ödenen verginin aliciya iade edilmesi ve bunun defter kayitlari, belgeler ve beyannamede gösterilmesi gerektigi hükme baglanmistir.

Bu kapsamda düzeltme islemi, fazla veya yersiz ödenen ÖTV’nin, en erken bu durumun ortaya çiktigi döneme ait beyannamenin “Indirimler” bölümüne dâhil edilmesi suretiyle yapilir. Bunun mümkün olmamasi ya da fazla veya yersiz ödenen ÖTV’nin bu sekilde telafi edilememesi halinde ise 429 Sira No.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliginde belirlenen usul ve esaslar çerçevesinde standart iade talep dilekçesi ile nakden ya da bu dönemdeki veya gelecek dönemlerdeki vergi (ÖTV dâhil) borçlarina mahsuben iade talep edilebilir. Ayrica, fazla veya yersiz beyan edilip ödenen ÖTV’ye dayanak belgelerin firma yetkilisince onayli bir örnegi ile birlikte, ÖTV’nin alicidan tahsil edilmedigine, tahsil edilmisse iade edildigine dair alicinin kimlik, adres ve telefon bilgilerinin yer aldigi alici tarafindan da imzalanmis olan tutanak da vergi dairesine verilir.

Talep edilen iade, iadeye konu verginin beyan edilip ödendiginin ilgili dönem ÖTV beyannamesi ve vergi dairesi kayitlarindan tespit edilmesine bagli olarak yerine getirilir. Öte yandan, söz konusu verginin beyan edilmis ancak henüz ödenmemis olmasi halinde, tahakkuk terkin edilir ve bu durumda iade söz konusu olmaz. Düzeltme ve iade talebi, miktarina bakilmaksizin YMM raporu, inceleme raporu veya teminat aranilmadan sonuçlandirilir. Düzeltme ve iade talebine iliskin tevsik edici belgelerin tamaminin sunulmus olmasi kaydiyla, tasitin kayit ve tescil edilmis olup olmadigina bakilmaksizin bu bölüm kapsaminda islem tesis edilir.

Ithalat sirasinda fazla veya yersiz uygulanan ÖTV, Gümrük Kanununa göre bu vergiye muhatap olanlara iade edilir.

2. Mallarin Iadesi, Islemin Gerçeklesmemesi veya Islemden Vazgeçilmesi Halinde Düzeltme

Özel Tüketim Vergisi Kanununun 15 inci maddesinin (1) numarali fikrasinda, Tüketicinin Korunmasi Hakkinda Kanun hükümleri sakli kalmak üzere (II) sayili listedeki kayit ve tescile tabi olan mallarin kayit ve tescil edildikten sonra iade edilmesi hali hariç, mallarin iade edilmesi, islemin gerçeklesmemesi, islemden vazgeçilmesi veya diger nedenlerle matrahta degisiklik vuku buldugu hallerde vergiye tabi islemleri yapmis olan mükelleflerin, bunlarla ilgili borçlandigi veya ödedigi vergiler için degisikligin mahiyetine uygun sekilde ve degisikligin meydana geldigi dönem içinde düzeltme yapabilecekleri, ÖTV’den mahsup edebilecekleri veya iade talebinde bulunabilecekleri; (II) sayili listedeki kayit ve tescile tabi mallar için dönem sarti aranmayacagi; ancak bu sekilde islem yapilabilmesi için, iade olunan mallarin isletmeye girmis olmasi ve bu islemlerin defter kayitlari, belgeler ve beyannamede gösterilmesi gerektigi hükme baglanmistir.

2.1. Kayit ve Tescile Tabi Tasitlarda Düzeltme

(II) sayili listedeki tasitlarla ilgili düzeltme islemleri, islemin gerçeklesmemesi, islemden vazgeçilmesi, kayit ve tescilden önce veya sonra tasitin iade edilmesine bagli olarak asagidaki bölümlerde yapilan açiklamalara göre yerine getirilir.

2.1.1. Kayit ve Tescilden Önce Düzeltme

(II) sayili listedeki kayit ve tescile tabi mallarin ilk iktisabindan sonra, kayit ve tescil edilmeksizin iade edilmesi, islemin gerçeklesmemesi, islemden vazgeçilmesi sebebiyle düzeltme ve iade talep edilmesi durumunda;

• Tasitin iptal edilen satis faturasinin birinci nüshasi,

• ÖTV’nin alicidan tahsil edilmedigine, tahsil edilmisse iade edildigine dair alicinin kimlik, adres ve telefon bilgilerinin yer aldigi alici tarafindan da imzalanmis olan tutanak,

• 429 Sira No.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliginde öngörülen, mükellefin düzeltme ve iade talebini içeren standart iade talep dilekçesi,

tasitin aliciya teslim edildikten sonra iade edilmesi halinde ayrica iade edilen tasitin isletme aktifine/kayitlarina girdiginin yasal defter kaydi ile tespitine iliskin belge, mükellefin vergi beyaninda bulundugu vergi dairesine verilir. Bu kapsamda, vergi dairesince tasitin isletme aktifinde yer aldigina dair yasal defter kaydinin tespiti suretiyle islem tesis edilmesi, dolayisiyla bu durumda düzeltmeye dayanak islemin defter kayitlariyla tevsik edilmesi aranir.

Iadeye konu tasitin, mükellef tarafindan tekrar ilk iktisap kapsaminda satisa konu edilmesi halinde, sistemde yer alan ilk beyannameye iliskin tahakkukun terkini beklenmeden, mezkûr tasitin yeniden satisina iliskin (2A) numarali ÖTV Beyannamesi verilebilir. Ancak, bu durumda düzeltme için aranan belgelerin ibraz edilmis ve vergi dairesince düzeltmeye engel bir tespitin yapilmamis olmasi gerektigi açiktir.

Düzeltilmesi veya iadesi talep edilen verginin ödendigi, vergi dairesi tarafindan sorgulanmak suretiyle düzeltme ve iade talebi yerine getirilir.

Kayit ve tescilden önce düzeltmede, tasitin iadesinin Tüketicinin Korunmasi Hakkinda Kanun hükümlerine göre yapilmasi sarti aranmaz.

2.1.2. Kayit ve Tescilden Sonra Düzeltme

2.1.2.1. Kayit ve Tescilden Sonra Tasitin Iadesi

(II) sayili listedeki mallardan kayit ve tescile tabi olanlarin, kayit ve tescil edildikten sonra iade edilmesi halinde, beyan edilen ÖTV’nin düzeltilebilmesi için, iadenin Tüketicinin Korunmasi Hakkinda Kanun hükümlerine göre yapilmis olmasi sarti aranir. Dolayisiyla, Tüketicinin Korunmasi Hakkinda Kanun uyarinca iade edilenler hariç olmak üzere, (II) sayili listede yer alan mallardan kayit ve tescil edilmis olanlarin iadesinde ÖTV’nin düzeltilmesi, indirimi veya iadesi söz konusu olmaz. Tüketicinin Korunmasi Hakkinda Kanun uyarinca ÖTV mükellefine iade edilen mallara ait vergi ise dönem sarti aranmaksizin iade veya indirim konusu yapilabilir.

Ilk iktisabi yapilarak kayit ve tescil ettirilen tasitin, Tüketicinin Korunmasi Hakkinda Kanunun ayipli malin iadesine iliskin hükümleri kapsaminda iade edilmesi ve satici ile alicinin kendi aralarinda sulh olmalari halinde, bu durumun, taraflar arasinda düzenlenecek ayrintili bir tutanak veya sözlesme ile tevsik edilmesi sartiyla Özel Tüketim Vergisi Kanununun 15 inci maddesinin (1) numarali fikrasi kapsaminda düzeltme islemi yapilabilir. Söz konusu tutanakta/sözlesmede, iade gerekçesi açikça belirtilir; iadenin garanti süresi içinde meydana gelen ariza veya arizalar nedeniyle veya tamir için gereken is gününün asilmasi ya da tasitin tamir edilemez oldugunun tespitinden dolayi istenmesi halinde, buna iliskin teknik raporlar da söz konusu tutanaga/sözlesmeye eklenir.

Taraflar arasinda sulh olmamasi ve iadenin “Tüketici Mahkemesi” veya “Tüketici Sorunlari Hakem Heyeti” karari üzerine gerçeklesmesi halinde de beyan edilip ödenen ÖTV, Kanunun 15 inci maddesinin (1) numarali fikrasi uyarinca düzeltilir.

Bu baglamda, Özel Tüketim Vergisi Kanununa ekli (II) sayili listedeki mallarin kayit ve tescil edildikten sonra Tüketicinin Korunmasi Hakkinda Kanun hükümlerine göre iadesi durumunda;

• 429 Sira No.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliginde öngörülen, mükellefin düzeltme ve iade talebini içeren standart iade talep dilekçesi,

• Iadenin Tüketicinin Korunmasi Hakkinda Kanun hükümlerine göre yapildigina dair ispat edici belgenin (satici ve alici arasinda düzenlenen ayrintili tutanak/sözlesme, teknik rapor, Tüketici Mahkemesi veya Tüketici Sorunlari Hakem Heyeti Karari) asli veya noter onayli örnegi,

• Alici adina yapilan kayit ve tescil islemine konu tasitin kaydinin silindigine dair ilgili tescil kurulusu tarafindan düzenlenerek tasit sahibine verilen yazi (veya “trafikten çekilmistir” kaydi düsülen tescil belgesinin asli veya noter onayli örnegi),

• ÖTV’nin alicidan tahsil edilmedigine, tahsil edilmisse iade edildigine dair alicinin kimlik, adres ve telefon bilgilerinin yer aldigi alicinin da imzasi bulunan tutanak,

• Tasitin satis faturasinin saticidaki nüshasi ile iade edilen tasitin isletme aktifine/kayitlarina girdiginin yasal defter kaydi ile tespitine iliskin belge,

• Tasitin ilk iktisabinda beyan edilen ÖTV’nin ödendigine dair vergi makbuzunun fotokopisi

vergi dairesine verilir. Vergi dairesi tarafindan, düzeltilmesi ve iadesi talep edilen verginin ödendiginin kayitlardan tespit edilmesi suretiyle, düzeltme ve iade talebi, miktarina bakilmaksizin YMM raporu, inceleme raporu veya teminat aranilmadan yerine getirilir.

Bunun yani sira, kayit ve tescilden sonra Tüketicinin Korunmasi Hakkinda Kanunun ayipli mal hükümleri kapsaminda tasitin iadesinde; ÖTV mükellefi bayinin infisah olmasi nedeniyle ithalatçi veya imalatçi firmanin, Tüketici Mahkemesi Karariyla mezkûr Kanun hükümleri geregince tasitin ÖTV dâhil fatura bedelinin aliciya iade edilmesinden ÖTV mükellefi ile birlikte müstereken ve müteselsilen sorumlu tutulmasi ve söz konusu Karara istinaden ÖTV dâhil bedelin ithalatçi veya imalatçi firma tarafindan tüketiciye iade edilmesi durumunda, Tebligin bu bölümü kapsaminda ÖTV iadesinin ithalatçi veya imalatçi firmaya yapilmasi mümkündür.

Ancak, söz konusu iadenin yapilabilmesi için;

• Ithalatçi/imalatçi firmanin iade talebini belirten, 429 Sira No.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliginde öngörülen standart iade talep dilekçesinin,

• Iadenin Tüketicinin Korunmasi Hakkinda Kanun hükümlerine göre yapildigina dair Tüketici Mahkemesi Kararinin asli veya noter onayli örneginin,

• Alici adina yapilan kayit ve tescil islemine konu tasitin kaydinin silindigine dair ilgili tescil kurulusu tarafindan düzenlenerek tasit sahiplerine verilen yazinin (veya “trafikten çekilmistir” kaydi düsülen tescil belgesinin asli veya noter onayli örneginin),

• ÖTV’nin alicidan tahsil edilmedigine, tahsil edilmisse iade edildigine dair alicinin kimlik, adres ve telefon bilgilerinin yer aldigi ve alicinin da imzasi bulunan tutanagin,

• Tasitin satis faturasinin alicidaki nüshasinin,

• Tasitin isletme (ithalatçi veya imalatçi) aktifine/kayitlarina girdiginin yasal defter kaydi ile tespitine iliskin belgenin

vergi dairesine ibrazi gerekir. Ayrica, vergi dairesi tarafindan, iadesi talep edilen verginin tasitin ilk iktisap kapsaminda satis asamasinda mükellefi tarafindan ödendiginin kayitlardan tespit edilmesi suretiyle, iade talebi, miktarina bakilmaksizin YMM raporu, inceleme raporu veya teminat aranilmadan yerine getirilir.

2.1.2.2. Iade Edilen Tasitin Sonradan Ilk Iktisabi

Özel Tüketim Vergisi Kanununun 2 nci maddesinin (1) numarali fikrasinin (b) bendine göre, Tüketicinin Korunmasi Hakkinda Kanun hükümleri kapsaminda iade edilmek suretiyle ÖTV’si düzeltilen kayit ve tescil edilmis tasitlarin, kullanilmak üzere motorlu araç ticareti yapanlardan iktisabi, motorlu araç ticareti yapanlar tarafindan kullanilmaya baslanmasi, aktife alinmasi veya adlarina kayit ve tescil ettirilmesi ilk iktisap sayildigindan ÖTV’yetabidir.

2.1.3. Iade Edilen Tasit Yerine Baska Bir Tasitin Ilk Iktisabi

Özel Tüketim Vergisi Kanununun 2 nci maddesinin (2) numarali fikrasina göre, trampa iki ayri teslim hükmünde oldugundan, kayit ve tescil edilmeden önce veya edildikten sonra saticisina iade edilen ve ÖTV’si düzeltilen tasit yerine ilk iktisabi yapilan tasit için ÖTV uygulanir.

2.2. Kayit ve Tescile Tabi Olmayan Tasitlarda Düzeltme

(II) sayili listedeki kayit ve tescile tabi olmayan mallarin iadesi, islemin gerçeklesmemesi veya islemden vazgeçilmesi durumunda, mal aliciya teslim edilmisse iade edilen tasitin ÖTV mükellefinin isletmesine girmesi, ÖTV tahsil edilmisse aliciya iade edilmesi ve bu islemlerin yasal defter kayitlari ve belgelerde gösterilmesi sartiyla düzeltme islemi; ÖTV’nin, bu durumun ortaya çiktigi döneme ait beyannamenin “Indirimler” bölümüne dâhil edilmesi suretiyle yapilir.

Bu durumun ortaya çiktigi döneme ait beyannamede hesaplanan ÖTV olmamasi veya hesaplanan ÖTV’ninindirilecek ÖTV’den az olmasi halinde, indirilemeyen ÖTV tutarinin, 429 Sira No.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliginde öngörülen usul ve esaslar çerçevesinde verilen standart iade talep dilekçesi ile nakden ya da bu dönemdeki veya gelecek dönemlerdeki vergi (ÖTV dâhil) borçlarina mahsuben iadesi talep edilebilir.

Vergi dairesi tarafindan, düzeltilmesi veya iadesi talep edilen verginin beyan edilip ödendiginin tespit edilmesine bagli olarak düzeltme veya iade talebi yerine getirilir. Düzeltme veya iade talebi, miktarina bakilmaksizin YMM raporu, inceleme raporu veya teminat aranilmadan sonuçlandirilir.

Öte yandan, söz konusu verginin beyan edilmis ancak henüz ödenmemis olmasi halinde, bu isleme iliskin tahakkuk terkin edilir ve bu durumda iade söz konusu olmaz.

3. KDV Iade Alacagina Mahsup Yoluyla Ödenen ÖTV’nin Iadesi

KDV iade alacagina mahsup yoluyla ödenen ÖTV’nin iadesinin talep edilmesi durumunda, söz konusu iade taleplerinin asil kaynaginin KDV alacagi olmasi nedeniyle bu tür iade talepleri, KDV iade alacaginin kaynagini olusturan isleme iliskin nakden iade sartlari ile ilgili iade usul ve esaslarinin belirlendigi KDV Genel Uygulama Tebliginin ilgili bölümü çerçevesinde yerine getirilir.

Bu durumda, iadenin yapilabilmesi için düzeltme gerekçesi bakimindan Tebligin (IV/F/1 ve 2) bölümlerinde belirlenen belgelerin de ibraz edilmesinin aranacagi tabiidir.

G- ILK IKTISABINDA ISTISNA UYGULANAN TASITLARIN SATIS VEYA DEVRINDE VERGILEME

1. Ilk Iktisabi Vergiden Istisna Olan Tasitin Istisnadan Yararlanamayanlara Satisi veya Devri

Özel Tüketim Vergisi Kanununun 15 inci maddesinin (2) numarali fikrasinin (a) bendi geregince, (II) sayili listedeki kayit ve tescile tabi mallardan, veraset yoluyla intikaller hariç olmak üzere, ilk iktisabi ÖTV’den istisna olarak gerçeklestirilenlerin, istisnadan yararlanamayan bir kisi veya kuruma devredilmesi halinde, bu devir sonrasinda adina kayit ve tescil islemi yapilandan, ilk iktisaptaki matrah üzerinden, satis veya devir sonrasi yeni kayit ve tescil tarihindeki orana göre, bu tarihte tarh ve tahakkuku yapilarak ÖTV tahsil edilir.

Örnegin, uluslararasi bir anlasma kapsaminda ÖTV’den istisna olarak ilk iktisabi yapilan bir tasitin, Özel Tüketim Vergisi Kanununun 7 nci maddesinin (3) numarali fikrasinin (b) bendi uyarinca tasit alimlari ÖTV’denmüstesna olan Basbakanlik merkez teskilatina bedelli veya bedelsiz devrinde, ÖTV aranmaz. Ancak, söz konusu tasitin Maliye Bakanligina bedelli veya bedelsiz devrinde mezkûr düzenleme kapsaminda ÖTV aranir.

Özel Tüketim Vergisi Kanununun 7 nci maddesinin birinci fikrasinin (2) numarali bendi uyarinca istisna kapsaminda iktisap edilenler hariç olmak üzere; ÖTV’den istisna olarak ilk iktisabi gerçeklestirilen bir tasitin istisnadan yararlanamayanlara satis veya devri halinde, herhangi bir süre ile sinirli olmaksizin Kanunun 15 inci maddesinin (2) numarali fikrasinin (a) bendi kapsaminda ÖTV aranir.

Ilk iktisabi ÖTV’den istisna olarak yapilan tasitin deprem, heyelan, sel, yangin veya kaza sonucu kullanilamaz hâle gelmesi nedeniyle hurdaya çikarilmasi ile tasitin Tüketicinin Korunmasi Hakkinda Kanun hükümlerine göre mükellefe iade edilmesi veya islemden vazgeçilmesi halleri, istisnadan yararlanamayanlara satis veya devir olarak degerlendirilmez. Kayit ve tescilden önce yapilan iadelerde, iadenin Tüketicinin Korunmasi Hakkinda Kanun hükümlerine göre yapilip yapilmadigina bakilmaz. Hurdaya ayirma ve iade islemlerinin Tebligin (II/C/1.4) ve (IV/F/2.1) bölümleri dogrultusunda yapilmis olmasi gerektigi açiktir.

Diger taraftan, Karayollari Trafik Yönetmeliginin 39 uncu maddesi kapsaminda tasitin, tekrar tescil edilmesine imkân bulunmayacak sekilde hurdaya ayrilmasi isleminde ÖTV aranilmadigi gibi, bu sekilde hurdaya ayrildiktan sonra oldugu gibi ya da parçalar halinde satilmasinda da ÖTV aranmaz.

1.1. Malul veya Engelliler Tarafindan Ilk Iktisabi Yapilan Tasitin Ilk Iktisap Tarihinden Itibaren Bes Yil Geçmeden Satisi veya Devri

Özel Tüketim Vergisi Kanununun 15 inci maddesinin (2) numarali fikrasinin (a) bendi hükmü geregince, (II) sayili listedeki kayit ve tescile tabi tasitlardan ilk iktisabi Kanunun 7 nci maddesinin birinci fikrasinin (2) numarali bendi kapsaminda yapilanlarin, istisnadan yararlananlarin ilk iktisap tarihinden itibaren bes yil geçmeden istisnadan yararlanamayan kisi veya kurumlara satisi veya devrinde ÖTV aranir.

Kanunun 7 nci maddesinin birinci fikrasinin (2) numarali bendi kapsaminda ilk iktisabi yapilmis tasitin, daha önce ayni düzenlemeden yararlanmis olup, yararlanma tarihinden itibaren henüz bes yillik süre geçmemis bir malul veya engelliye satisi veya devri halinde mezkûr düzenleme kapsaminda alici malul veya engelli tarafindan kayit ve tescilden önce ÖTV’nin beyani ve ödenmesi gerekir.

Ayrica, söz konusu istisna kapsaminda ilk iktisabi yapilan tasitlarin, veraset yoluyla ÖTV uygulanmaksizin varislere intikal etmesi ve murisin istisnadan yararlandigi tarihten itibaren bes yillik süre geçmeden varisler tarafindan istisnadan yararlanamayanlara satisi veya devrinde de ÖTV aranir.

Malul veya engelliler tarafindan ÖTV’den istisna olarak ilk iktisabi yapilan tasitin, Kanunun 7 nci maddesinin birinci fikrasinin (2) numarali bendi hükmünden yararlanabilecek durumdaki malul veya engelliye satis veya devrinde ÖTV aranmaz. Ancak, bu durumda da mezkûr düzenleme kapsaminda aranan belgelerin ilgili vergi dairesine ibrazinin gerektigi tabiidir. Bu kapsamda, engellilik orani %90 ve üzerinde olanlar tarafindan engellilik orani %90’in altinda olanlara satisinin/devrinin yapilmasi veya engellilik orani %90’in altinda olanlar tarafindan engellilik orani %90 ve üzerinde olanlara satisinin/devrinin yapilmasi tasitin ÖTV’siz iktisabina engel teskil etmez.

Kanunun 15 inci maddesinin (2) numarali fikrasinin (a) bendi kapsaminda ÖTV’siz iktisabi yapilan tasitin, iktisap tarihinden itibaren bes yil içinde istisnadan yararlanamayanlara satis veya devrinde ÖTV aranir. Ayrica, bu uygulama kapsaminda, ÖTV’siz olarak tasit iktisap eden malul veya engelliler, bu tasitlari iktisap tarihlerinden itibaren bes yil geçmeden, tekrar bu düzenlemeden ve/veya Kanunun 7 nci maddesinin birinci fikrasinin (2) numarali bendi uygulamasindan yararlanamaz.

1.2. Malul veya Engelliler Tarafindan Ilk Iktisabi Yapilan Tasitin Bes Yil Geçtikten Sonra Satisi veya Devri

Özel Tüketim Vergisi Kanununun 15 inci maddesinin (2) numarali fikrasinin (a) bendi hükmü geregince, (II) sayili listedeki kayit ve tescile tabi tasitlardan Kanunun 7 nci maddesinin birinci fikrasinin (2) numarali bendi kapsaminda ilk iktisabi yapilanlarin, ilk iktisap tarihinden itibaren bes yil geçtikten sonra satisi veya devrinde ÖTV aranmaz.

Ayrica, söz konusu istisna kapsaminda ilk iktisabi yapilan tasitlarin veraset yoluyla ÖTV uygulanmaksizin varislere intikal etmesi ve murisin istisnadan yararlandigi tarihten itibaren bes yillik sürenin bitimine kadar varisler adina kayit ve tescilli kalmasi kosuluyla satisi veya devrinde de ÖTV aranmaz.

1.3. Ödenmesi Gereken Verginin Beyani ve Ödenmesi

Özel Tüketim Vergisi Kanununun 15 inci maddesinin (2) numarali fikrasinin (a) bendi kapsaminda ÖTV’ninarandigi durumlarda, ilk iktisabinda ÖTV istisnasi uygulanan tasitin istisnadan yararlananlar disindaki üçüncü sahislar tarafindan iktisabinda, tasitin istisnadan yararlanilan ilk iktisabindaki matrah ve istisnadan yararlanamayan üçüncü sahislar adina kayit ve tescil ettirildigi tarihteki oran üzerinden ÖTV beyan edilir ve ödenir.

Dolayisiyla, bu uygulama kapsaminda vergileme, alicinin beyanname vermesi suretiyle yapilir. Söz konusu tasitlarin, istisnadan yararlanamayan kisi veya kurumlarca iktisabindan önce, alicilar tarafindan Gelir Idaresi Baskanligi web adresindeki “Formlar ve Yayinlar/Beyanname Örnek Formlari” bölümünde yer alan (2A) numarali ÖTV Beyannamesi kâgit ortaminda düzenlenerek, bu islemin yapildigi yerde tek vergi dairesi varsa bu vergi dairesine, birden fazla vergi dairesi varsa motorlu tasitlar vergisi ile görevli vergi dairesine verilir ve vergi ayni gün ödenir.

2. Ilk Iktisabi Istisna Olan Tasitlarin Veraset Yoluyla Intikali

Özel Tüketim Vergisi Kanununun 15 inci maddesinin (2) numarali fikrasinin (a) bendi hükmü geregince, ilk iktisabinda istisna uygulanan kayit ve tescile tabi tasitlarin, veraset yoluyla intikallerinde ÖTV aranmaz. Dolayisiyla, tasitin veraset yoluyla intikaline bagli olarak müstereken bütün mirasçilar adina kayit ve tescil edilmesi halinde, bu intikal islemi nedeniyle ÖTV uygulanmaz.

Ancak, muristen mirasçilara sadece bir tasitin intikal etmis olmasi, baska bir mal ve/veya hakkin intikal etmemis olmasi halinde, tasitin miras hisselerinin tek bir mirasçiya devredilmesi, devralan mirasçi açisindan (kendi miras hissesine karsilik gelen kismi hariç olmak üzere) “veraset yoluyla intikal” olarak degerlendirilmez. Bu sekilde bir ivaz karsiliginda veya ivazsiz (bagis, hibe, hediye vb.) olarak gerçeklesen devir isleminde Kanunun 15 inci maddesinin (2) numarali fikrasinin (a) bendi kapsaminda ÖTV aranir. Bu kapsamda, söz konusu tasitin ilk iktisap tarihinden itibaren bes yil geçmeden istisnadan yararlanamayanlara devri halinde, tasitin bu mirasçiya intikalinde vergilendirilmeyen kendi miras payina tekabül eden kisma iliskin ÖTV’nin de beyan edilip ödenecegi açiktir.

Muristen mirasçilara intikal etmis olan terekede söz konusu tasitin yani sira baskaca mal ve/veya hakkin da bulunmasi halinde ise diger mirasçilarin, lehine tasit üzerindeki mülkiyet hakkindan ivazsiz olarak feragatini gösteren belgenin ibrazi sartiyla istisnadan yararlanilmis olan tasitin lehine feragat edilen mirasçiya intikali, “veraset yoluyla intikal” olarak degerlendirilir. Bununla birlikte, Kanunun 15 inci maddesinde yer alan söz konusu düzenleme, esas itibariyle veraset yoluyla intikal eden engelli tasitinin tüm mirasçilara intikaline iliskin olup, tasitin istisnadan yararlanamayan murisler arasinda veya murisler tarafindan istisnadan yararlanamayan üçüncü kisilere devrine iliskin bir istisna saglamadigindan, terekede yer alan diger mal ve/veya haklarin degerinin tasitin degeri ile mütenasip olmasi gerekmektedir. Aksi takdirde, diger mirasçilarin verecegi feragatnameye istinaden tasiti devralan mirasçinin tasit üzerindeki kendi mülkiyet hakkina (miras payina) karsilik gelen kismi hariç olmak üzere bu islem “veraset yoluyla intikal” olarak degerlendirilmez. Örnegin, istisnadan faydalanilan tasitin engellinin vefati üzerine iki mirasçiya intikal etmesi ve mirasçilardan birinin tasiti, digerinin ise terekede tasit disindaki varlik olan bes adet cumhuriyet altinini almasi ve bu hususta mirasçilarin anlasmalari durumunda, bahse konu cumhuriyet altinlarinin toplam degeri tasitin degeriyle mütenasip olmadigindan, feragatname düzenlense dahi, terekede birden fazla mal ve/veya hak bulunmasi kapsamindaÖTV’siz islem tesis edilmez.

Bu uygulamada, ÖTV’den müstesna olarak ilk iktisabi yapilan tasit disinda herhangi bir mal ve/veya hakkin “birden fazla mal ve hak” kapsaminda degerlendirilebilmesi için söz konusu mal ve/veya hakkin Veraset ve Intikal Vergisi Beyannamesine dahil edilmis olmasi gerekmekte olup, mezkûr beyannameye dahil edilmeyenler “birden fazla mal ve/veya hak” kapsaminda degerlendirilmez. Banka hesabinda/hesaplarindaki paranin, tasit disindaki mal ve/veya haklarin toplam degerinin tespitinde dikkate alinabilmesi için, muris adina açilmis olan hesap/hesaplarda ölüm tarihi itibariyle mevcut olmasi gerekir. Ayrica, murisin ölümünü müteakip, mirasçilarinin tamaminin ya da bir kisminin sosyal güvenlik mevzuati çerçevesinde, ilgili kurum veya kuruluslardan alacagi maas birden fazla mal ve/veya hak kapsaminda, terekeye dâhil degildir.

Söz konusu sartlar dahilinde, istisnadan yararlanilan tasitin varislerden birine intikalinde ÖTV aranmadigi gibi, lehine tasit üzerindeki mülkiyet hakkindan vazgeçilen mirasçinin buna karsilik tasit haricinde terekede yer alan diger mal ve/veya haklardaki miras hissesinden diger mirasçilar lehine vazgeçmesi de aranmaz. Ayrica, bu kapsamda islem tesisi için muristen mirasçilara intikal etmis olan söz konusu tasitin disindaki diger mal ve/veya haklarla ilgili olarak da ayni mirasçi lehine feragat edilmis olmasi aranmaz. Ancak, istisna kapsaminda iktisap edilen tasitin varislere kalan hisselerinin tek bir mirasçiya ivazli olarak devredilmesi halinde, devralan mirasçinin tasit üzerindeki kendi mülkiyet hakkina (miras payina) karsilik gelen kismi hariç olmak üzere bu satis islemi “veraset yoluyla intikal” olarak degerlendirilmez. Bu kapsamda, söz konusu tasitin malul veya engelli tarafindan ilk iktisap tarihinden itibaren bes yil geçmeden istisnadan yararlanamayanlara devri halinde, tasitin bu mirasçiya intikalinde vergilendirilmeyen kendi miras payina tekabül eden kisma iliskin ÖTV’nin de beyan edilip ödenecegi açiktir.

Tasitin miras hisselerinin tek bir mirasçiya devredilmesi ve bu mirasçinin Kanunun 7 nci maddesinin birinci fikrasinin (2) numarali bendi uygulamasinda aranan sartlari ve nitelikleri haiz olmasi durumunda, terekenin birden fazla mal ve/veya haktan ibaret olup olmamasina bakilmaksizin, bu devir islemi dolayisiyla ÖTV aranmaz. Bu durumda, malul veya engellinin Kanunun 7 nci maddesinin birinci fikrasinin (2) numarali bendi ile 15 inci maddesinin (2) numarali fikrasinin (a) bendi kapsaminda maluliyet veya engellilik durumu nedeniyle ÖTV’siz olarak tasit iktisap etmemis olmasi veya iktisap tarihinden itibaren bes yillik sürenin geçmis olmasi gerektigi tabiidir.

Veraset yoluyla intikal kapsaminda, kendisine tasit veya tasit üzerinde hisse intikal eden malul veya engelliler, Kanunun 7 nci maddesinin birinci fikrasinin (2) numarali bendi uygulamasindan Tebligin (II/C/1) bölümünde yapilan açiklamalar çerçevesinde yararlanabilir.

Diger mirasçilarin tek bir mirasçi lehine tasitla ilgili mülkiyet haklarindan feragatini gösterir belgenin noter onayli olmasi yeterlidir.

ÖTV’den istisna olarak ilk iktisabi yapilan tasitin veraset yoluyla intikali sonrasinda varisin de vefati nedeniyle tasitin ikinci kez veraset yoluyla intikalinde de yukarida yapilan açiklamalar çerçevesinde islem tesis edilir.

Bu uygulama kapsaminda verginin beyani ve ödenmesine iliskin yükümlülükler, adina kayit ve tescil yapilan/yapilanlar tarafindan yerine getirilir.

G- ILK IKTISAPTAN SONRA TASITIN TADILATINDA VERGILEME

1. Kayit ve Tescilden Önce Tadilat

Özel Tüketim Vergisi Kanununun 1 inci maddesinin (1) numarali fikrasinin (b) bendi geregince, Kanuna ekli (II) sayili listedeki mallardan kayit ve tescile tabi olanlarin ilk iktisabi vergiye tabidir.

Ayrica, Kanunun 2 nci maddesinin (1) numarali fikrasinin (b) bendinde ilk iktisap, (d) bendinde ise motorlu araç ticareti yapanlar tanimlanmistir.

Bu kapsamda, motorlu araç ticareti yapanlardan satin alinan, ancak kayit ve tescil ettirilmeden önce bir baska tasita dönüstürülen tasitlarin ilk iktisabinda ÖTV dogar. Dolayisiyla, kayit ve tescile tabi bir tasiti satin alip, kayit ve tescil ettirmeksizin üzerinde tadilat veya ek imalat yapmak/yaptirmak suretiyle kayit ve tescile tabi bir baska tasit imal edenler tarafindan, ÖTV mükellefi olarak, söz konusu tasitlarin ilk iktisap kapsaminda teslim edilmesi, kullanilmaya baslanmasi, aktife alinmasi veya kendi adina kayit ve tescil ettirilmesi isleminde vergi beyan edilir ve ödenir.

Bu uygulamada, esas itibariyla, tadilat/ek imalat sonucu tasitin Kanuna ekli (II) sayili listeye göre ayni veya daha yüksek oranda ÖTV’ye tabi olan baska bir tasita dönüstürülmesi halinde ilave ÖTV aranir.

Kayit ve tescilden önce yapilan tadilat neticesinde daha düsük oranda ÖTV’ye tabi bir tasita dönüsüm nedeniyle daha az tutarda vergi hesaplanan durumlarda ek ÖTV beyani ve ödemesi aranmaz. Ancak, daha düsük orandaÖTV’ye tabi bir tasita dönüstürülmekle birlikte, matrahtaki artis dolayisiyla daha yüksek tutarda vergi hesaplanan durumlarda da ek ÖTV beyani ve ödemesi aranacagi tabiidir.

Kayit ve tescile tabi tasitlari satin alarak kayit ve tescil ettirmeden tadilat veya ek imalat yapanlarin, Tebligin (I/B/4) bölümünde belirlenen esaslara göre Gelir Idaresi Baskanligindan yazi alarak, tadilat veya ek imalat yapmak üzere tasit aliminda veya ithalinde ÖTV uygulanmamasi mümkündür. Kayit ve tescile tabi tasitlari satin alarak, kayit ve tescil ettirmeden önce bir baska tasita dönüstürenlerin, söz konusu yaziyi alma sartlarini haiz olmamalari veya sartlari haiz olmakla birlikte Gelir Idaresi Baskanligindan yazi almamis olmalari halinde, bu amaçla olsa dahi söz konusu tasitlari ÖTV uygulanmadan iktisap etmeleri mümkün degildir.

ÖTV ödenerek satin alinan tasitlarin kayit ve tescil ettirilmeden önce bir baska tasita dönüstürülmesi suretiyle ilk iktisabinda, tadilata/ek imalata tabi tutulan tasitin iktisabinda ödenen ÖTV, Kanunun 9 uncu maddesi uyarinca, dönüstürülerek ilk iktisabi yapilan tasitlar için hesaplanan ÖTV’den indirilebilir. Bu sekilde yapilacak indirimler, dönüsüm sonrasi tasitin ilk iktisabi için verilen (2A) numarali ÖTV Beyannamesinin “Indirilecek ÖTV” satirina yazilmak suretiyle gerçeklestirilir. Bu durumda, beyannamenin verildigi vergi dairesince, indirim konusu yapilanÖTV’nin mükellefi tarafindan beyan edilip ödendiginin e-vdo sisteminden veya bunun mümkün olmamasi halinde vergi dairesinden teyit edilmesine bagli olarak islem tesis edilir.

Tadilat/ek imalat sonrasi tasitin, tadilati/ek imalati yapan tarafindan kullanilmaya baslanmasi, aktife alinmasi veya adina kayit ve tescil ettirilmesi halinde beyan edilecek ÖTV, yapilan tadilat/ek imalat masraflari ve tadilata/ek imalata tabi tutulan tasit bedeli dikkate alinmak suretiyle belirlenen emsal bedel üzerinden hesaplanir. Tadilat/ek imalat sonrasi tasitin satilmasi durumunda beyan edilecek ÖTV ise yapilan tadilat/ek imalat masraflari ve tadilata/ek imalata tabi tutulan tasit bedeli de dikkate alinmak suretiyle belirlenen emsal bedelden düsük olmamak üzere satis bedeli üzerinden hesaplanir.

2. Kayit ve Tescilden Sonra Tadilat

Özel Tüketim Vergisi Kanununun 15 inci maddesinin (2) numarali fikrasinin (b) bendine göre, (II) sayili listedeki tasitlardan kayit ve tescile tabi olanlarin, kayit ve tescilden sonra, tasitlarin ilk iktisap tarihinden itibaren bes yillik süre geçmeden, (II) sayili listedeki;

• 87.02 (Otobüs ve midibüs hariç),

• 87.03,

• 87.04 (“Digerleri” grubu hariç)

tarife pozisyonu siralarinda yer alan tasitlara dönüstürülmesi halinde, degisiklik uyarinca adina kayit ve tescil islemi yapilacak olan kisi veya kuruluslar tarafindan, kayit ve tescil isleminden önce, bu islemin yapilacagi yerde tek vergi dairesi varsa bu vergi dairesine, birden fazla vergi dairesi varsa motorlu tasitlar vergisi ile yetkili vergi dairesine, örnegi Gelir Idaresi Baskanliginin web adresindeki “Formlar ve Yayinlar/Beyanname Örnek Formlari” bölümünde yer alan (2A) numarali ÖTV Beyannamesi kâgit ortaminda düzenlenerek verilir.

Örnegin, ilk iktisap tarihi 10/11/2012 olup, ilk tescili sirasinda oturma yeri sayisi sürücü dâhil iki kisi,  motor silindir hacmi 2.476 cm3 olan ve 87.04 tarife pozisyonu sirasinin “- Digerleri” grubunda vergilendirilen 2012 model kapali kasa kamyonetin, 5/6/2014 tarihinde 87.03 tarife pozisyonu kapsamindaki oturma yeri sayisi sürücü dâhil alti kisilik bir tasita dönüstürülmesinde bu uygulama kapsaminda ilave ÖTV beyani ve ödenmesi gerekir. Ancak, 87.04 tarife pozisyonundaki esya tasimaya mahsus kapali kasa kamyonetin, kayit ve tescilden sonra 87.02 tarife pozisyonunda yer alan midibüse dönüstürülmesi halinde yapilan tadilat sonucu ÖTV farki olusmaz. Ayni sekilde, 87.04 tarife pozisyonundaki bir tasitin, 87.05 tarife pozisyonundaki yol süpürme aracina veya çöp kamyonuna dönüstürülmesinde de ilave ÖTV beyani ve ödenmesi aranmaz.

Bu uygulama kapsaminda yapilacak beyanda, ilk iktisapta ödenen verginin, tadilata tabi tutulan tasitin ilk iktisabindaki matrah esas alinarak tadilat sonrasi kayit ve tescil tarihinde yeni tasit için geçerli olan orana göre hesaplanan vergiden indirilmesi mümkündür.

Ilk iktisap tarihinden itibaren bes yil içinde söz konusu dönüstürme islemi yapilmakla birlikte, kayit ve tescilin bu süreden sonra yapilmasi, yukarida belirtilen yönde islem tesisine engel teskil etmez.

Ayrica, tadilat sonrasi tasitin kayit ve tescil tarihinde geçerli vergi oraninin, tadilata tabi tutulan tasitin ilk iktisabinda geçerli olan vergi oranindan düsük veya bu orana esit olmasi halinde de ilave ÖTV beyani ve ödemesi aranmaz. Örnegin, 2010 yilinda %10 ÖTV ödenmek suretiyle ilk iktisabi yapilan kapali kasa kamyonetin, 2013 yilinda 87.02 tarife pozisyonundaki sürücü dâhil (13) kisilik minibüse dönüstürülmesinde, minibüsün ÖTV oraninin %9 olmasi nedeni ile bu dönüsümden dolayi ilave ÖTV ödenmez.

V- GÜMRÜK IDARELERINCE ALINAN ÖZEL TÜKETIM VERGISINE

ILISKIN HÜKÜMLER

Özel Tüketim Vergisi Kanununun 16 nci maddesi uyarinca;

a) Ithalde alinan ÖTV, yurt içi satislardaki belge düzenine paralel olarak, gümrük makbuzunda ayrica gösterilir.

b) Ithalat vergilerinin maktu veya sabit oranli alindigi hallerde tarife, malin ithalinde alinacak ÖTV de dâhil edilmek suretiyle tespit olunur.

c) Gümrük Kanunu ile diger kanunlar geregince ithalat vergileri teminata baglanarak islem gören mallara ait ÖTV de ayni usule tabi tutulur. Örnegin; dâhilde isleme izin belgesi kapsaminda ithal edilen mallar için ithalat vergileri teminata baglanirsa, ÖTV de teminata baglanarak ilgili mevzuat kapsaminda takip edilir.

ç) Yurda sokulan esya için ÖTV’nin eksik ödenmis veya hiç ödenmemis olmasi halleri ile ithal edilen esyaya iliskin olarak mükelleften fazla alinan veya vergiden müstesna oldugu halde yanlislikla alinan ÖTV’nin düzeltilmesi isleminde, ilgili gümrük idaresi tarafindan Gümrük Kanunundaki esaslara göre islem yapilir.

d) Ithal edilen mala iliskin beyan üzerinden hesaplanan vergiler ile muayene ve denetleme sonucu hesaplanan vergiler arasindaki farklarda, Gümrük Kanunu uyarinca ithalat vergileri noksanliklarinda uygulanan esaslara göre para cezasi kesilir.

VI- DIGER HÜKÜMLER ILE ILGILI ISLEMLER VE ÇESITLI HUSUSLAR

A- 1/8/2002 TARIHINDEN ÖNCE ALINAN TASITLAR

Özel Tüketim Vergisi Kanununun Geçici 1 inci maddesiyle, Kanunun yürürlüge girdigi tarih itibariyla teslim veya ithal edilen mallar ile ilk iktisabi yapilan tasitlara ÖTV uygulanacagi hüküm altina alinmistir.

Dolayisiyla, Özel Tüketim Vergisi Kanunu ile yürürlükten kaldirilan vergi uygulamalari bakimindan vergiyi doguran olayin, bu Kanunun yürürlügünden önce gerçeklestigi durumlarda, isleme konu tasitlarin 1/8/2002 tarihinden sonra ilk defa kayit ve tescilinin söz konusu oldugu hallerde ÖTV yükümlülügü yoktur.

B- BILDIRIMLER

1. Kayit ve Tescile Tabi Olan Kara Tasitlarina Ait Bildirim Formu

Özel Tüketim Vergisi Kanununa ekli (II) sayili listede yer alan kayit ve tescile tabi kara tasitlarini imal eden veya satmak üzere ithal edenler tarafindan, ilk iktisap kapsami disinda, ÖTV uygulamaksizin yurt içine satisini yaptiklari tasitlarla ilgili olarak, Teblig ekinde (EK:6) olarak yer alan, “Tasit Bildirim Formu”nun, faturayi düzenledikleri tarihi takip eden gün sonuna kadar “Internet Vergi Dairesi”ne gönderilmesi zorunludur.

Imalatçi veya ithalatçilari tarafindan Emniyet Genel Müdürlügünce olusturulan ASBIS’e bilgi girisi yapilan kara tasitlari için düzenlenen “Tasit Bildirim Formu”nda tasitin sasi ve motor seri numarasi girildiginde “Tasita Iliskin Bilgiler” bölümü, ASBIS’e girisi yapilan ve Emniyet Genel Müdürlügü tarafindan Gelir Idaresi Baskanligina aktarilan bilgiler dogrultusunda ekranda görüntülenecek olup, bu durumda bildirimin sadece “Aracin Alis ve Satis Bilgileri” kisminin düzenlenmesi yeterlidir.

Kanuna ekli (II) sayili listedeki kayit ve tescile tabi kara tasitlarini imal ederek ilk iktisap kapsami disinda yurt içine teslim eden imalatçilar ile yurt içinde satmak üzere gümrükte ÖTV ödemeden ithalini gerçeklestiren ithalatçilar tarafindan, KDV yönünden bagli bulunduklari vergi dairelerinden kullanici kodu ve kisisel sifre alinir.

Söz konusu bildirimin düzenlenmesi ve gönderilmesi amaciyla kullanici kodu ve kisisel sifre alinabilmesi için, otomasyonlu vergi dairelerinden temin edilerek veya Gelir Idaresi Baskanligi web adresindeki “Internet Vergi Dairesi” bölümünden döküm alinmak suretiyle “Internet Hizmetleri Kullanim Basvuru Formu” düzenlenir ve KDV yönünden bagli olunan vergi dairesine verilir. Bu basvuru üzerine mükelleflere kullanici kodu ve kisisel sifre verilir.

Daha önce KDV yönünden bagli oldugu vergi dairesinden kullanici kodu ve kisisel sifre almis olanlarin “Tasit Bildirim Formu” göndermek için yeniden kullanici kodu ve kisisel sifre almalari gerekmez. Ancak bu islemi yapabilmek için vergi dairesinden “Tasit Bildirim Formu” gönderme yetkisi alinir.

“Tasit Bildirim Formu” gönderecek olan imalatçi veya ithalatçilar tarafindan, Kanuna ekli (II) sayili listedeki kayit ve tescile tabi kara tasitlarini ilk iktisap kapsami disinda ÖTV uygulamaksizin fatura ettikleri tarihi takip eden gün sonuna kadar, Gelir Idaresi Baskanliginin web adresindeki “Internet Vergi Dairesi”ne kullanici kodu ve kisisel sifre kullanmak suretiyle giris yapilir ve düzenlenecek Form onaylanarak gönderilir. Ayrica imalatçi veya ithalatçilar tarafindan gönderilecek olan Formda yer alan bilgilerin Gelir Idaresi Baskanliginca belirlenecek yöntem ile elektronik ortamda toplu veri olarak gönderilmesi de mümkündür.

Imalatçi veya ithalatçilar tarafindan ilk iktisap kapsami disinda satilan tasitin iade edilmesi, satis isleminin gerçeklesmemesi veya islemden vazgeçilmesi hallerinde, bu islemlerin gerçeklestigi tarihi takip eden gün sonuna kadar, örnegi Teblig ekinde (EK:7) olarak yer alan “Tasit Bildirim Iptal Formu” düzenlenerek “Internet Vergi Dairesi”ne gönderilir. Bu sekilde iptal formu düzenlenmis olan tasitlarin ilk iktisap kapsami disinda yeniden fatura edilmesi halinde, bu satis için de “Tasit Bildirim Formu” düzenlenerek faturanin düzenlendigi tarihi takip eden gün sonuna kadar “Internet Vergi Dairesi”ne gönderilir.

Bildirimin içeriginde degisiklik olmasi halinde de yukarida belirtilen sekilde “Tasit Bildirim Iptal Formu” düzenlenip “Internet Vergi Dairesi”ne gönderildikten sonra yeniden “Tasit Bildirim Formu” gönderilir.

Vergi Usul Kanununun 149 uncu ve mükerrer 257 nci maddelerinin verdigi yetkilere dayanilarak getirilen söz konusu yükümlülügü, süresinde yerine getirmeyen mükellefler hakkinda Vergi Usul Kanunu hükümleri uyarinca özel usulsüzlük cezasi uygulanir.

2. Kayit ve Tescile Tabi Olmayan Tasitlara Ait Bildirim Formu

Özel Tüketim Vergisi Kanununa ekli (II) sayili listedeki mallardan kayit ve tescile tabi olmayanlarin ithalini yapanlardan KDV mükellefi olanlarin, bir ay içinde ithal ettikleri ÖTV’ye tabi tasitlara iliskin, Teblig ekinde (EK:8) olarak yer alan, bildirim formunu, takip eden ayin 20 nci günü sonuna kadar Gelir Idaresi Baskanligi web adresinde hizmet veren “Internet Vergi Dairesi” araciligiyla Gelir Idaresi Baskanligina göndermesi zorunludur.

Bu amaçla, söz konusu tasitlari ithal eden mükelleflerce, vergi dairelerinden kullanici kodu ve kisisel sifre alinir. Sifre alinabilmesi için “Internet Hizmetleri Kullanim Basvuru Formu”, otomasyonlu vergi dairelerinden temin edilerek veya Gelir Idaresi Baskanligi web adresindeki “Internet Vergi Dairesi” bölümünden döküm alinarak düzenlenir ve KDV yönünden bagli olunan vergi dairesine verilir. Bu basvuru üzerine mükelleflere kisisel sifre ve kullanici kodu verilir.

Daha önce KDV yönünden bagli oldugu vergi dairesinden kullanici kodu ve kisisel sifre almis olanlarin bu Bildirim Formunu göndermek için yeniden kullanici kodu ve kisisel sifre almalari gerekmez. Ancak bu islemi yapabilmek için vergi dairesinden söz konusu Bildirim Formunu gönderme yetkisi alinir.

Internet ortaminda düzenlenen bildirimler onaylanmak suretiyle Gelir Idaresi Baskanliginin internet vergi dairesine gönderilir. Gönderilen bildirimlerin içeriginde mükelleflerce degisiklik yapilmak istenmesi halinde, yeniden düzenlenen bildirimler onaylanarak gönderilebilir.

(II) sayili listedeki mallardan kayit ve tescile tabi olmayanlarin ithalini yapanlarin ayni zamanda söz konusu mallarin imalatçisi olarak ÖTV mükellefiyetinin bulunmasi ve bu mükellefiyet kapsaminda ÖTV beyannamesi vermesi, ithal edilen söz konusu tasitlar için ÖTV bildirimi verilmesine engel teskil etmez.

(II) sayili liste kapsamindaki kayit ve tescile tabi olmayan tasit ithalatinin bulunmadigi aylar için bildirim verilmez.

Vergi Usul Kanununun 149 uncu ve mükerrer 257 nci maddelerinin verdigi yetkilere dayanilarak getirilen söz konusu yükümlülügü, süresinde yerine getirmeyen mükellefler hakkinda Vergi Usul Kanunu hükümleri uyarinca özel usulsüzlük cezasi uygulanir.

3. Tadilat/Ek Imalat Yazisi Alanlara Ait Bildirim Formu

Bu Tebligin (I/B/4) bölümü kapsaminda Gelir Idaresi Baskanligindan, kayit ve tescile tabi olan motorlu tasitlarin tadilati veya ek imalatini yaparak, bunlari satmak üzere yurt içinden aliminda veya ithalinde, ÖTV uygulanmamasi gerektigine dair yazi (EK:1) alan mükellefler tarafindan, ÖTV’siz iktisap/ithal edilerek tadilat/ek imalat yapmak suretiyle satisi yapilan tasitlara iliskin, Teblig ekinde (EK:9) olarak yer alan bildirim formunun, birer aylik dönemler itibariyle takip eden ayin 20 nci günü sonuna kadar Gelir Idaresi Baskanligi web adresinde hizmet veren “Internet Vergi Dairesi” araciligiyla Gelir Idaresi Baskanligina gönderilmesi zorunludur.

Bu amaçla, söz konusu tasitlari ithal veya yurt içinden iktisap eden mükelleflerce, vergi dairelerinden kullanici kodu ve kisisel sifre alinir. Sifre alinabilmesi için “Internet Hizmetleri Kullanim Basvuru Formu”, otomasyonlu vergi dairelerinden temin edilerek veya Gelir Idaresi Baskanligi web adresindeki “Internet Vergi Dairesi” bölümünden döküm alinarak düzenlenir ve KDV yönünden bagli olunan vergi dairesine verilir. Bu basvuru üzerine mükelleflere kisisel sifre ve kullanici kodu verilir.

Daha önce KDV yönünden bagli oldugu vergi dairesinden kullanici kodu ve kisisel sifre almis olanlarin bu Bildirim Formunu göndermek için yeniden kullanici kodu ve kisisel sifre almalari gerekmez. Ancak bu islemi yapabilmek için vergi dairesinden söz konusu Bildirim Formunu gönderme yetkisi alinir.

Internet ortaminda düzenlenen bildirimler onaylanmak suretiyle Gelir Idaresi Baskanliginin internet vergi dairesine gönderilir. Gönderilen bildirimlerin içeriginde mükelleflerce degisiklik yapilmak istenmesi halinde, yeniden düzenlenen bildirimler onaylanarak gönderilebilir.

Satisin bulunmadigi aylar için bildirim verilmez.

Vergi Usul Kanununun 149 uncu ve mükerrer 257 nci maddelerinin verdigi yetkilere dayanilarak getirilen söz konusu yükümlülügü süresinde yerine getirmeyen mükellefler hakkinda Vergi Usul Kanunu hükümleri uyarinca özel usulsüzlük cezasi uygulanir.

C- KAYIT DÜZENI

ÖTV mükellefleri yasal defter kayitlarini ÖTV’nin hesaplanmasina ve kontrolüne imkân verecek sekilde tutar.

Bu maksatla tutulan defter kayitlarinda vergiye tabi islemler, vergisiz tutarlari ile gösterilir. Mükellefin vergiye tabi islemleri üzerinden hesapladigi ÖTV ve girdileri üzerindeki indirilebilir ÖTV tutari ayri hesaplarda izlenir.

Vergiden istisna edilmis islemlerin mevcut olmasi halinde, bu islemler, ayri hesaplarda izlenir.

Mallarin iade edilmesi, islemin gerçeklesmemesi veya sair sebeplerle matrah veya indirim tutarlarinda vuku bulan degisiklikler ile ödenen, iade olunan ve terkin edilen ÖTV kayitlarda açikça gösterilir.

Ç- DIGER HUSUSLAR

Mükellefler tarafindan verilmesi gereken beyanname ve bildirimler, bu Tebligde öngörülen istisnai durumlar ile Gelir Idaresi Baskanliginca uygun görülen durumlar haricinde, kâgit ortaminda verilemez; verilmeleri halinde Vergi Usul Kanununun ilgili hükümlerine göre islem tesis edilir.

Gelir Idaresi Baskanligi, Teblig ekinde yer alan bildirim, belge veya formlarda degisiklik yapmaya yetkilidir.

Bu Tebligin (I/B/4) bölümü kapsaminda gümrük müdürlüklerince aranacak vergi dairesi yazisi, bu Tebligin yürürlüge girdigi tarihten itibaren yapilan ithalatlarda aranir.

Baglama kütügüne kaydi zorunlu tasitlar bakimindan Tebligin (I/B/3.1) bölümünde yapilan düzenleme, Tebligin yürürlük tarihinden itibaren ithal edilen veya imalatçilari tarafindan teslim edilen deniz tasitlari bakimindan geçerlidir.

D- YÜRÜRLÜKTEN KALDIRILAN TEBLIGLER

Bu Tebligin yayimindan önce yürürlükte bulunan Özel Tüketim Vergisi Genel Tebliglerinin, Kanuna ekli (II) sayili liste uygulamasina iliskin bölümleri bu Tebligin yürürlüge girdigi tarihten itibaren yürürlükten kaldirilmistir.

Diger mevzuatta, Genel Tebliglerin yürürlükten kaldirilan bölümlerine yapilan atiflar, bu Tebligin ilgili bölümüne veya bölümlerine yapilmis sayilir.

E- YÜRÜRLÜK

Bu Teblig, yayim tarihini izleyen aybasindan itibaren yürürlüge girer.

Teblig olunur.

EKLER DIZINI

–––––––––––––––––––––––––––––––––––

1 12.06.2002 tarihli ve 24783 sayili Resmî Gazete’de yayimlanmistir.

2 18.10.1983 tarihli ve 18195 sayili Resmî Gazete’de yayimlanmistir.

3  23.02.1963 tarihli ve 11342 sayili Resmî Gazete’de yayimlanmistir.

4 18.07.1997 tarihli ve 23053 sayili Resmî Gazete’de yayimlanmistir.

5 28.06.2009 tarihli ve 27272 sayili Resmî Gazete’de yayimlanmistir.

6 04.11.1999 tarihli ve 23866 sayili Resmî Gazete’de yayimlanmistir.

7 08.03.1995 tarihli ve 22221 sayili Resmî Gazete’de yayimlanmistir.

8 28.11.2013 tarihli ve 28835 sayili Resmî Gazete’de yayimlanmistir.

9 26.04.2014 tarihli ve 28983 sayili Resmî Gazete’de yayimlanmistir.

10 10.01.1961 tarihli ve 10703 sayili Resmî Gazete’de yayimlanmistir.

11 10/10/2013 tarihli ve 28791 sayili Resmî Gazete’de yayimlanmistir.

12 02.11.1984 tarihli ve 18563 sayili Resmî Gazete’de yayimlanmistir.

13 30.03.2013 tarihli ve 28603 sayili Resmî Gazete’de yayimlanmistir.

14 28.11.2008 tarihli ve 27068 sayili Resmî Gazete’de yayimlanmistir.

15 14.06.2007 tarihli ve 26552 sayili Resmî Gazete’de yayimlanmistir.

16 11.06.2013 tarihli ve 28674 sayili Resmî Gazete’de yayimlanmistir.

17 28.07.1953 tarihli ve 8469 sayili Resmî Gazete’de yayimlanmistir.

18 27.07.2005 tarihli ve 25888 sayili Resmî Gazete’de yayimlanmistir.

19 06.02.2010 tarihli ve 27485 sayili Resmî Gazete’de yayimlanmistir.

20 29.05.2012 tarihli ve mükerrer 28307 sayili Resmî Gazete’de yayimlanmistir.

21 01.11.2005 tarihli ve mükerrer 25983 sayili Resmî Gazete’de yayimlanmistir.

22 14.02.2011 tarihli ve 27846 sayili Resmî Gazete’de yayimlanmistir.

23 30.09.2004 tarihli ve 25599 sayili Resmî Gazete’de yayimlanmistir.

24 03.03.2005 tarihli ve 25744 sayili Resmî Gazete’de yayimlanmistir.

Ekler için tiklayiniz