GEÇ GELEN FATURALARDA KATMA DEGER VERGISI (KDV) INDIRIMI (08.04.2015)
Bilindigi üzere 3065 sayili Katma Deger Vergisi kanunu 29/1- a maddesinde mükellefler, yaptiklari vergiye tabi islemler üzerinden hesaplanan Katma Deger Vergisinden, kendilerine yapilan teslim ve hizmetler dolayisiyla hesaplanarak düzenlenen fatura ve benzeri vesikalarda gösterilen Katma Deger Vergisini kanunda aksine bir hüküm olmadikça indirim konusu yapabilirler.
Bu indirim hakki anilan kanunun 29/3 Maddesi uyarinca vergiyi doguran olayin vuku buldugu takvim yili asilmamak sarti ile ilgili vesikalarin kanuni defterlere kaydedildigi vergilendirme döneminde kullanilabilir.
34/1 inci maddesinde ise, yurt içinden saglanan veya ithal olunan mal ve hizmetlere ait KDV nin, alis faturasi veya benzeri vesikalar ve gümrük makbuzu üzerinden ayrica gösterilmek ve bu vesikalar kanunî defterlere kaydedilmek sartiyla indirilebilecegi belirtilmistir.
Günümüz kosullarinda çesitli sebeplerle belgelerin mükelleflere geç intikal etmesi uygulamada bazi sorunlari beraberinde getirmektedir. Her ne kadar ay olarak geç gelen faturalarin durumu asagida belirtecegimiz üzere net olsa da yil atlayan faturalarin durumunda uygulamada farkli görüsler mevcuttur.
a) Fatura tarihi 2014, fatura içerigi 2014 ancak fatura 2015 yilinda defterler kapatildiktan sonra gelir ve Kurumlar Vergisi beyanname verme süresine kadar kayitlara alinir ise;
KDV dahil tutarlar 2014 yili Kurumlar Vergisi Beyannamesinde diger indirim olarak gösterilir. Maliye Bakanligi Istanbul Vergi Dairesi Baskanligi’nin 31.01.2012 tarihli özelgesinde bu durum asagidaki gibi ifade edilmistir.
“… hesap dönemi kapandiktan sonra gelen faturalarda yer alan tutarlar, tahakkuk ettikleri dönemin gideri olarak degerlendirilecektir. Ayrica, söz konusu faturalarda yer alan ve indirim konusu yapilamayan KDV tutarlarinin maliyet veya gider unsuru olarak dikkate alinmasi mümkün olup, bu tutarlarin gider olarak dikkate alinmasi halinde, fatura tarihinin içinde bulundugu vergilendirme döneminin kurum kazancinin tespitinde dikkate alinmasi gerekmektedir.”
Görüldügü üzere bazi özel durumlarda indirilemeyen KDV tutarlari maliyet veya gider unsuru olarak dikkate alinabilmektedir.
b) Fatura tarihi 2015, fatura içerigi 2014 ancak fatura 2015 te 2014 defterleri kapatildiktan sonra gelir ve Kurumlar Vergisi beyanname verme süresine kadar kayitlara alinir ise;
Fatura içerigi 2014 yilina iliskin oldugundan fatura bedelinin 2014 yili Kurumlar Vergisi beyannamesinde diger indirim olarak gösterildigi durumdur. muhasebedr.com
Bu duruma iliskin farkli görüsler mevcuttur;
Maliye Bakanligi Istanbul Vergi Dairesi Baskanligi’nin 12.03.2012 tarihli özelgesinde,
“… yilin son aylarinda tüketilen elektrik bedellerine ait faturalarin izleyen yilin Ocak ayinda düzenlenmesi durumunda, bu faturalardaki KDV nin de, faturalarin kanuni defterlere kaydedildigi dönemde indirim konusu yapilmasi mümkündür.
Ayrica, bir önceki yilin Aralik ayinda tüketilen elektrik bedellerine ait faturalarin takip eden yilin Ocak ayinda düzenlenmis olmasi halinde, bu faturalardaki katma deger vergisi, söz konusu belgelerin defterlere kaydedildigi Ocak vergilendirme döneminde indirim konusu yapilabilecektir.”
ifadesine yer verilmis olup, geç gelen faturalarin KDV sinin indirim konusu yapilabilecegi ifade edilmis olmakla birlikte faturalar özelgede de ifade edildigi gibi Aralik ayi tüketimine yönelik elektrik faturalari oldugundan bu özelgenin özellikli oldugu açiktir.
Dolayisiyla vergiyi doguran olayin vuku buldugu takvim yilinin asilmamasi gerekmektedir.
Indirilemeyecek Katma Deger Vergisi
Katma Deger Vergisi Kanunun 58. Maddesi uyarinca Mükellefin vergiye tabi islemleri üzerinden hesaplanan Katma Deger Vergisi ile mükellefçe indirilebilecek Katma Deger Vergisi, Gelir ve Kurumlar Vergisi matrahlarinin tespitinde gider olarak kabul edilmeyecegi belirtilmistir. Katma Deger Vergisi Kanunu’nun 30. Maddesi uyarinca indirilemeyecek KDV;
a) Vergiye tabi olmayan veya vergiden istisna edilmis bulunan mallarin teslimi ve hizmet ifasi ile ilgili alis vesikalarinda gösterilen veya bu mal ve hizmetlerin maliyetleri içinde yer alan katma deger vergisi,
b) Faaliyetleri kismen veya tamamen binek otomobillerinin kiralanmasi veya çesitli sekillerde isletilmesi olanlarin bu amaçla kullandiklari hariç olmak üzere isletmelere ait binek otomobillerinin alis vesikalarinda gösterilen katma deger vergisi,muhasebedr.com
c) Deprem, sel felaketi ve Maliye Bakanliginin yangin sebebiyle mücbir sebep ilân ettigi yerlerdeki yangin sonucu zayi olanlar hariç olmak üzere, zayi olan mallara ait katma deger vergisi,
d) Gelir ve Kurumlar Vergisi kanunlarina göre kazancin tespitinde indirimi kabul edilmeyen giderler dolayisiyla ödenen katma deger vergisi.
KDV genel tebligi uyarinca (a) ve (b) bentlerinde belirtilen KDV ler indirilemeyip gider veya maliyet hesaplarina intikal ettirilmelidir. (c) bendinde belirtilen zayi olan mallarin KDV si VUK 278.maddesi uyarinca ispat edilmek suretiyle gider yazilabilir. (d) bendinde belirtilen KKEG lerin KDV si ise yine KKEG olarak dikkate alinmalidir.
Katma Deger Vergisi Genel Tebligindeki Açiklamalar
Eski 119 Seri Numarali KDV Genel Tebligi’ndeki,
“Vergiyi doguran olayin vuku buldugu takvim yili içerisinde kanuni defterlere kaydedilmeyen fatura ve benzeri belgelerde yer alan KDV tutarlarinin indirimi ve iade hesabina dahil edilmesi mümkün degildir.” ifadesi;
26.04.2014 tarih 28983 sayili resmi gazetede yayimlanarak 01.05.2014 tarihi itibariyle yürürlüge giren Katma Deger Vergisi Genel Uygulama Tebligi (KDVGUT) lll-C Indirim baslikli 5.6. bölümünde;
3065 sayili Kanunun (29/3) üncü maddesi hükmüne göre indirim hakki, vergiyi doguran olayin vuku buldugu takvim yili asilmamak sartiyla ilgili vesikalarin kanuni defterlere kayit edildigi vergilendirme döneminde kullanilabilecektir.
Bilindigi üzere Vergi Usul Kanununun kayit nizamina iliskin 219 uncu maddesinin “a” bendinde; “Muamelelerin, isin hacmine ve icabina uygun olarak muhasebenin intizam ve vuzuhunu bozmayacak bir zaman zarfinda kaydedilmesi sarttir. Bu gibi kayitlarin on günden fazla geciktirilmesi caiz degildir” hükmü yer almaktadir. Ayni Kanunun (352/1–6)nci maddelerinde ise bu hükme aykiri hareket edilmesi halinde, 1 inci derece usulsüzlük cezasi uygulanacagi hükme baglanmistir.
Buna göre, fatura ve benzeri vesikalar 10 gün içinde defterlere kaydedilebilecek, indirim hakki ise vesikalarin kanuni defterlere kayit edildigi vergilendirme döneminde kullanilabilecektir. Ancak bu indirim hakkinin vergiyi doguran olayin vuku buldugu takvim yili içinde kullanilmasi, yilin asilmamasi gerekir.
Öte yandan Kanunun (11/1-c) ve geçici 17’nci maddeleri uyarinca satici tarafindan ihraç kayitli teslim kapsaminda teslimi gerçeklestirilen mallara iliskin KDV, alici tarafindan malin teslimi aninda indirilecek KDV hesaplarina intikal ettirilmemektedir. Alici tarafindan söz konusu alim nedeniyle yüklenilenKDV,süresi içinde ihracatin gerçeklesmemesi durumunda indirilecek KDV olarak kayitlara intikal ettirilebilmektedir. Dolayisiyla bu durumda alicinin ihracat için verilen sürenin son gününü izleyen gün itibariyla indirim imkani dogan vergiyi, bu günü içine alan takvim yili asilmamak kaydiyla indirim konusu yapmasi mümkündür.
Örnek: 28 Agustos 2012 tarihli alis faturasinin 10 günlük süreyi asmayacak sekilde 5 Eylül 2012 tarihinde deftere kayit edilmesi halinde faturada gösterilen KDV 5 Eylül 2012 dönemi islemlerine dahil edilerek indirim konusu yapilabilecektir.
Mükelleflerin alis ve giderlerine iliskin vesikalarin, kendi iradeleri disindaki sebeplerle isletmeye kayit süresi geçtikten sonra intikal etmesi halinde, mücbir sebep olarak kabul edilmesi ve ispat edilmesi sartiyla vesikalarin kayit süresinden sonra kayda alinmasi mümkündür.
Mükellefler bu suretle belgeleri kanuni sürenin geçmesinden sonra defter kayitlarina almalari halinde de fatura ve benzeri vesikalarda ayrica gösterilen KDV’yi bu belgelerin kanuni defterlere kayit edildigi vergilendirme döneminde indirim konusu yapabilir.
Örnek: Yukarida örnekte yer alan 28 Agustos 2012 tarihli faturanin 16 Ekim 2012 tarihinde deftere kayit edilmesi halinde Ekim/2012, 4 Kasim 2012 tarihinde deftere kayit edilmesi halinde de Kasim/2012 vergilendirme dönemlerinde indirim konusu yapilabilecektir. Ancak her halükarda 2012 yilinin içinde kesilen faturanin o yil defterine kayit edilip, yine o yilda indirim konusu yapilmasi gerekmekte olup, yukaridaki örnekte belirtilen faturada yer alan verginin Ocak/2013 veya müteakip vergilendirme dönemlerinde indirimi söz konusu olamayacaktir. Ancak Vergi Usul Kanununun kayit nizami hükümlerine uyulmamasi halinde anilan Kanunda belirtilen müeyyidelerin uygulanacagi tabiidir.
denilmektedir.
Bilindigi üzere kayit düzenine iliskin olarak Vergi Usul Kanunu 219/a maddesinde ; “Mualemelerin isin hacmine ve icabina uygun olarak muhasebenin intizam ve vuzuhunu bozmayacak bir zaman zarfinda kaydedilmesi sarttir. Bu gibi kayitlarin on günden fazla geciktirilmesi caiz degildir.” hükmü yer almaktadir.muhasebedr.com
Bu durumda 10 günlük süre içerisinde fatura vb. vesikalar defterlere kaydedilebilecek, katma deger vergisinin indirim hakki ise fatura vb. Vesikalarin kanuni defterlere kayit edildigi vergilendirme döneminde kullanilabilecektir.
Sonuç
Katma Deger Vergisi Genel Uygulama Tebligindeki açiklamalarda da görüldügü üzere fatura tarihi ile kayit tarihi arasinda kanunda öngörülen daha uzun bir süre olmasi (10 günlük süreyi asmasi) KDV genel tebligindeki örneklerde de belirtildigi üzere yil atlamamak sartiyla KDV indirim hakkini engellememektedir. Yil atlayan faturalarda ise “vergiyi doguran olayin vuku buldugu takvim yilinin asilmamasi” kosulunu saglamadigindan indirim hakkini kaybetmektedir.
Katma Deger Vergisi Kanunu’nun 30. Maddesi uyarinca belirlenen indirilemeyecek KDV lerin gider/KKEG/maliyet unsuru olarak dikkate alinabilecegi belirtilmis, yil atlayan faturalarda ise indirim hakkinin kaybedildigi tebligde açik bir sekilde belirtilmistir.
Indirim hakkinin kaybedildigi KDV’ler ise her ne kadar 31.01.2012 tarih B.07.1.GIB.4.34.17.01-KDV.29-391 sayili özelgede gider ya da maliyet olarak dikkate alinabilinir dese de incelemelerde her durumda indirilemeyen KDV’nin KDV madde 58 uyarinca gider ya da maliyet olarak kayitlara alinmasinin mümkün olmadigini düsünüyoruz.
6637 Sayili Bazi Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Degisiklik Yapilmasina Dair Kanun’da yer alan vergi düzenlemeleri (08.04.2015)
Kanun’un basligi “Bazi Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Degisiklik Yapilmasina Dair Kanun”dur.
Toplam 28 maddeden olusan Kanun’da, vergi düzenlemesi yapan 6 madde bulunmaktadir.
Yasalasan Kanun teklifinin TBMM Genel Kurul görüsmeleri öncesinde teklifte 9 vergi maddesi bulunmaktayken, halka açik sirketlerin kâr dagitiminda farkli oranlarda stopaj yapilmasi konusunda Bakanlar Kuruluna yetki veren üç madde ile sigortacilikla ilgili bir maddenin çikmasi ve asagida yer verilecek bir katma deger vergisi düzenlemesinin eklenmesi sonucunda, madde sayisi altiya olmustur.
Yapilmasi öngörülen degisiklikle, sadece mevcut fikrada sayilan kuruluslarin (BM, NATO VE OECD ile bunlara bagli özel ihtisas kuruluslari) degil, ev sahibi hükümet anlasmalari ile ülkemizin taraf oldugu diger anlasmalar çerçevesinde ülkemizde faaliyet gösteren uluslararasi kuruluslarin, bunlara bagli program, fon, temsilcilik ve özel ihtisas kuruluslarinin ve bunlarin T.C. vatandasi olmayan yöneticilerinin alimlarinda KDV istisnasi uygulanmasi öngörülmektedir.
b) Transit petrol boru hatti projelerinin insa ve modernizasyonunu gerçeklestirenlere yapilan teslim ve hizmetlerde istisna
Kanun’un 24. maddesiyle, Katma Deger Vergisi Kanunu’na geçici 34. madde eklenmistir.
Eklenen geçici maddede yapilan düzenlemeyle, düzenlemenin yürürlüge girecegi tarihten önce usulüne uygun olarak yürürlüge giren ve 4586 sayili Petrolün Boru Hatlari ile Transit Geçisine Dair Kanun kapsaminda bulunan milletlerarasi andlasma hükümleri çerçevesinde katma deger vergisinden istisna edilmis olan transit petrol boru hatti projelerinin insa ve modernizasyonunu gerçeklestirenlere 01.01.2014 tarihinden itibaren yapilan teslim ve hizmetler katma deger vergisinden müstesna tutulmustur.
Getirilen istisna tam istisna niteliginde olup, istisna kapsaminda yapilan mal teslimleri ve hizmet ifalari nedeniyle yüklenilen vergiler, vergiye tabi islemler üzerinden hesaplanan vergiden indiriecek, indirim yoluyla telafi edilemeyen vergiler, istisna kapsaminda islem yapan mükellefin talebi üzerine iade edilecektir.
Düzenlemeyle, diplomatik temsilcilik ve konsolosluklar ile bunlarin diplomatik haklara sahip mensuplarinin yani sira ev sahibi hükümet anlasmalari veya ülkemizin taraf oldugu diger anlasmalar çerçevesinde Türkiye’deki uluslararasi kuruluslar ve bunlarin yönetici kadrolarinda görev yapan Türkiye Cumhuriyeti vatandasi olmayan mensuplarinin akaryakit, madeni yag, solvent, kara, hava ve deniz araçlari, alkollü içecek ve tütün mamulü alimlarinda KDV istisnasina paralel olarak ÖTV istisnasi da taninmasi öngörülmektedir.
3. Vergi Usul Kanunu Düzenlemeleri
a) Elektronik tebligatta tebligatin yapilma zamani
Kanun’un 5. maddesiyle, Vergi Usul Kanunu’nun geçici 107/A. maddesinde degisiklik yapilmasi önerilmektedir.
Düzenlemeyle, elektronik tebligatta, tebligatin yapilma zamani belirlenmekte, tebligatin, muhatabin elektronik adresine ulastigi tarihi izleyen besinci günün sonunda yapilmis sayilacagi hükme baglanmaktadir.
Maddenin gerekçesinde, Tebligat Kanununa paralel düzenleme yapildigi belirtilmistir.
b) Elektronik yoklama
Kanun’un 6. maddesiyle, Vergi Usul Kanunu’a bir madde eklenmesi önerilmektedir.
Eklenen maddeyle, yoklamanin elektronik ortamda yapilabilmesine olanak saglanmaktadir.
Düzenlemeyle özetle, yeni kurulan sirketler ve nakit sermaye artiran sirketlerde, konan veya artirilan sermaye üzerinden, Merkez Bankasi tarafindan ilgili yil için açiklanan bankalarca açilan TL cinsinden ticari kredilere uygulanan agirlikli yillik ortalama faiz orani dikkate alinarak hesaplanacak tutarin % 50’sinin, kurumlar vergisi matrahindan indirimine olanak saglanmaktadir.
Düzenlemeyle;
- Finans, bankacilik ve sigortacilik sektörlerinde faaliyet gösteren kurumlar ile kamu iktisadi tesebbüsleri kapsam disinda birakilmakta,
- Nakit disindaki varlik devirlerinden kaynaklananlar dahil olmak üzere, birlesme, devir ve bölünme islemlerinden kaynaklanan ya da ortaklar veya ortaklarla iliskili kisilerce kredi kullanilmak veya borç alinmak suretiyle gerçeklestirilen sermaye artirimlarinin indirim hesaplamasinda dikkate alinmamasi öngörülmekte,
- Matrahin yetersiz olmasi nedeniyle indirilemeyen tutarin sonraki dönemlere devredilebilmesi öngörülmekte,
- Düzenlemeyle ilgili olarak Bakanlar Kuruluna genis yetkiler verilmektedir.
Kanun’un 29. maddesiyle bu düzenlemenin yürürlük tarihi 01.07.2015 olarak öngörülmüstür. Bu nedenle, halen sermaye artirma asamasinda olan sirketlerin, mümkünse sermaye artirim islemini bu tarih sonrasina birakmayi degerlendirmeleri önerilmektedir.
