ÖZEL TÜKETIM VERGISI (IV) SAYILI LISTE

UYGULAMA GENEL TEBLIGI

6/6/2002 tarihli ve 4760 sayili Özel Tüketim Vergisi Kanununun1 19 uncu maddesinin (c) bendi hükmüne göre, özel tüketim vergisi (ÖTV) 1 Agustos 2002 tarihinde yürürlüge girmistir. Bu Tebligin konusunu, Özel Tüketim Vergisi Kanununa ekli (IV) sayili listede yer alan mallara iliskin hükümler ile bu hükümlerle ilgili olmak üzere adi geçen Kanunun uygulanmasina dair usul ve esaslara yönelik açiklamalar olusturmaktadir.

I- MÜKELLEFIYET

A- VERGININ KONUSU

1. (IV) Sayili Liste Kapsamindaki Mallarda Verginin Konusu

Özel Tüketim Vergisi Kanununun 1 inci maddesinin (1) numarali fikrasi uyarinca, bu Kanuna ekli (IV) sayili listede yer alan mallarin ithali veya imal edenler tarafindan teslimi ile ÖTV uygulanmadan önce müzayede yoluyla satisi bir defaya mahsus olmak üzere ÖTV’ye tabidir.

ÖTV, konusuna giren her mal için bir kez uygulandigindan, (IV) sayili listedeki mallarin vergi uygulandiktan sonraki el degistirmeleri vergiye tabi degildir. Örnegin, (IV) sayili liste kapsamindaki saç spreyinin, imalatçisi tarafindan pazarlama sirketine teslimi ÖTV’ye tabidir. Ancak, pazarlama sirketinin ve sonraki safhalarin perakende veya toptan teslimi asamalarinda ÖTV aranmaz.

(IV) sayili liste kapsamindaki mallardan daha önce ÖTV’ye tabi tutulmamis olanlarin, mahkeme satis memurluklari ve icra daireleri dâhil olmak üzere, resmî veya özel kuruluslarca müzayede yoluyla satisi ÖTV’ye tabidir. Ancak, daha önce ÖTV uygulanmis mallarin müzayede yoluyla satislarinda ÖTV uygulanmaz. Örnegin, televizyon imalatçisinin, ürettigi ve stoklarinda bulunan televizyonlarinin icra yoluyla satilmasi halinde, bu satis vergiye tabidir. Bununla birlikte, bu mükellefin ÖTV’sini ödeyerek ithal ettigi televizyonlarin icra yoluyla satilmasi halinde, ÖTV uygulanmaz.

2. (IV) Sayili Listenin Kapsami

Özel Tüketim Vergisi Kanununa ekli (IV) sayili listede, genel itibariyla, havyar ve havyar yerine kullanilan ürünler, kozmetik ürünleri, kürkler ve kürkten giyim esyasi, muzir nesriyat, sofra, mutfak, tuvalet, yazihane, ev tezyinati ve benzeri isler için bazi cam esyalar, manikür ve pedikür takim ve aletleri, altin veya gümüs kaplama kasik, çatal ve kasik-çatal takimlari, klimalar, isiticilar, beyaz esyalar, elektrik motorlu araçlarin motorunu çalistirmaya mahsus araç pilleri, küçük ev aletleri, cep telefonu, telsiz-telefon cihazlari, mikrofon, hoparlör, kulaklik, amplifikatörler, ses kayit ve çalma cihazlari, televizyon, projektör, kamera, ses ve görüntü cihazlari, infrared ile çalisan uzaktan kumanda cihazi, inci ve kiymetli taslardan mamul saat kayislari, tabancalar ve diger atesli silahlar ile sürgülü silahlar, kristal avizeler, bazi oyun esyalari, hayvansal maddelerden süs esyalari gibi mallar yer almaktadir.

(IV) sayili listedeki tarife pozisyon numaralarinda siniflandirilan mallarin aksam ve parçalari, tek baslarina bu listede yer alan tarife pozisyon ve gümrük tarife istatistik pozisyon numaralari kapsaminda ayri bir mal olarak yer almamalari kaydiyla, ÖTV’ye tabi degildir.

ÖTV’nin konusuna giren mallarin tanimlanmasinda, Türk Gümrük Tarife Cetvelinde yer alan tanimlamalar dikkate alinir. Diger mevzuatta yer alan tanimlar dikkate alinmaz. Ancak, Türk Gümrük Tarife Cetveli ve Izahnamesinde tanimlama veya açiklama olmadigi durumlarda, Gelir Idaresi Baskanliginca yapilan belirleme ve açiklamalar dogrultusunda islem tesis edilir.

3. Gümrük Tarife Istatistik Pozisyon (G.T.I.P.) Numarasinin Tespiti

Özel Tüketim Vergisi Kanununun 1 inci maddesinin (2) numarali fikrasinda, Kanuna ekli listelerde yer alan mallarin Türk Gümrük Tarife Cetvelinde tanimlanan esyalar oldugu hükme baglanmistir.

Dolayisiyla, ÖTV’ye tabi mallar, esas itibariyla, Kanuna ekli listelerde, Türk Gümrük Tarife Cetvelindeki tarife, tarife alt pozisyon açilimlari, G.T.I.P. numaralarina yer verilmek suretiyle ve Türk Gümrük Tarife Cetvelinde tanimlandigi sekilde belirlenmistir.

Bu baglamda, ülkemizde bir malin Türk Gümrük Tarife Cetvelinin hangi G.T.I.P. numarasinda siniflandirildiginin belirlenmesinde yetkili kurum Gümrük ve Ticaret Bakanligi olup, yükümlülerin bu husustaki talepleri bu Bakanligin Bölge Müdürlükleri tarafindan ilgili mevzuati çerçevesinde sonuçlandirilmaktadir.

4. Malin Siniflandirildigi G.T.I.P. Numarasinin veya Taniminin Degismesi

Özel Tüketim Vergisi Kanununun 1 inci maddesinin (2) numarali fikrasi uyarinca, Kanuna ekli listelerdeki mallarin tarife numaralarinda veya tanimlarinda, Kanuna ekli listeler disinda yapilacak degisiklikler ÖTV uygulamasinda hüküm ifade etmez.

Buna göre, (IV) sayili listede yer alan bir malin, G.T.I.P. numarasinin veya taniminin degistirilmek ya da kaldirilmak suretiyle baska bir G.T.I.P. numarasina tasinmasi veya bu mal için yeni G.T.I.P. numarasi/numaralari ihdas edilmesi ve benzeri hallerde, (IV) sayili listede degisiklik yapilmadigi sürece, Özel Tüketim Vergisi Kanunu ve bu Kanuna dayanilarak çikarilan Bakanlar Kurulu Kararlari ile Özel Tüketim Vergisi Genel Tebligleri açisindan uygulamada degisiklik olmaz.

Öte yandan, Maliye Bakanligi, Kanuna ekli listelerdeki mallarin tarife numaralarinda veya tanimlarindaki degisikligin mahiyetini, Türk Gümrük Tarife Cetvelinde yapilan degisikliklere bagli olarak açiklamaya yetkilidir.

B- TANIMLAR

Özel Tüketim Vergisi Kanununun 2 nci maddesinde yer alan tanimlardan, (IV) sayili liste uygulamasina iliskin olanlara yönelik açiklamalar asagidadir.

1. Ithalat

Özel Tüketim Vergisi Kanununun 2 nci maddesinin (1) numarali fikrasinin (a) bendinde, verginin konusuna giren mallarin Türkiye Cumhuriyeti Gümrük Bölgesine girisi “ithalat” olarak tanimlanmistir.

Bu kapsamda, 27/10/1999 tarihli ve 4458 sayili Gümrük Kanununun2 geçici ithalat ve hariçte isleme rejimleri ile geri gelen esyaya iliskin hükümleri uyarinca Türkiye Cumhuriyeti Gümrük Bölgesine giren mallar da ithal edilmis sayilir.

2. Teslim ve Teslim Sayilan Haller

Özel Tüketim Vergisi Kanununun 2 nci maddesinin (1) numarali fikrasinin (e) bendinde “teslim”, bir mal üzerindeki tasarruf hakkinin malik veya adina hareket edenlerce, aliciya veya adina hareket edenlere devredilmesi olarak tanimlanmistir.

Ayrica ayni maddenin,

• (2) numarali fikrasinda, bir malin alici veya onun adina hareket edenlerin gösterdigi yere veya kisilere tevdiinin teslim hükmünde oldugu, malin aliciya veya onun adina hareket edenlere gönderilmesi halinde, malin nakliyesinin baslatilmasi veya nakliyeci ya da sürücüye tevdi edilmesinin de teslim oldugu, trampanin iki ayri teslim hükmünde oldugu, kap veya ambalajlarin geri verilmesinin mutat oldugu hallerde teslimin, bunlarin içinde bulunan mallar itibariyla yapilmis sayilacagi,

• (3) numarali fikrasinda, vergiye tabi mallarin, vergiye tabi olan mallarin imali disinda her ne suretle olursa olsun kullanilmasi, sarfi, isletmeden çekilmesi veya isletme personeline ücret, prim, ikramiye, hediye, teberru gibi namlarla verilmesi ile mülkiyeti muhafaza kaydiyla yapilan satislarda zilyetligin devrinin teslim sayilacagi

hükme baglanmistir.

Dolayisiyla, teslim isleminde malin gönderildigi yere varmis olmasi sart degildir. Malin nakliyesine baslanmasi veya nakliyeci ya da sürücüye tevdi edilmesi ile teslim gerçeklesir. Trampa iki ayri teslim sayildigindan, vergiye tabi bir malin karsiliginin yine vergiye tabi bir mal olmasi halinde, her iki teslim ayri ayri ÖTV’ye tabidir.

ÖTV kapsamina giren mallarin depozito karsiligi geri verilmesi mutat olan kap ve ambalajlar içinde tesliminde vergileme, sadece kap ve ambalajlarin içindeki mallar için yapilir. Ancak ÖTV kapsamina giren mallarin, depozito karsiligi geri verilmesi mutat olmayan kap ve ambalajlarla birlikte tesliminde, bu mallar, kap ve ambalaji ile birlikte ÖTV’ye tabidir.

Vergiye tabi olan mallarin, vergiye tabi olan mallarin imali disinda, her ne suretle olursa olsun kullanilmasi, sarfi veya isletmeden çekilmesi de teslim sayilir. Dolayisiyla, (IV) sayili listedeki mallarin ÖTV’nin konusuna girmeyen bir malin imalinde kullanilmasi halinde teslim gerçeklesmis sayilir. Ancak isletmede üretilen ÖTV’ye tabi bir malin ayni isletme bünyesinde ÖTV’ye tabi olan baska bir malin imalinde girdi olarak kullanilmasi vergiye tabi degildir.

Vergiye tabi mallarin isletme personeline ücret, prim, ikramiye, hediye, teberru gibi namlarla verilmesi teslim olarak kabul edilir. Bu çerçevede, vergiye tabi mallarin üçüncü sahislara satilmasi ile personele ücret, prim, ikramiye, hediye, teberru gibi namlarla verilmesi ya da özel amaçlarla isletmeden çekilmesi arasinda, vergilendirme açisindan bir fark yoktur.

Teslim ve teslim sayilan haller, Katma Deger Vergisi Genel Uygulama Tebliginin3 (I/A/2 ve 3) bölümlerinde yapilan açiklamalara göre degerlendirilir.

C- VERGIYI DOGURAN OLAY

Özel Tüketim Vergisi Kanununun 3 üncü maddesinde vergiyi doguran olay, islemlerin özelliklerine göre ayri ayri tayin ve tespit edilmistir.

Buna göre, (IV) sayili liste kapsamindaki mallarin;

i. Tesliminde vergiyi doguran olay, bunlarin imal edenler ile ÖTV uygulanmadan önce müzayede yoluyla satisini gerçeklestirenler tarafindan teslimi,

ii. Tesliminden önce fatura veya benzeri belgeler verilmesi hallerinde vergiyi doguran olay, bu belgelerde gösterilen miktarla sinirli olmak üzere, fatura veya benzeri belgelerin düzenlenmesi,

iii. Kisim kisim tesliminin mutat oldugu veya bu hususta mutabik kalindigi hallerde vergiyi doguran olay, her bir kismin teslimi,

iv. Komisyoncular vasitasiyla veya konsinyasyon suretiyle satisinda vergiyi doguran olay, imalatçi tarafindan bu mallarin komisyoncuya veya konsinyi isletmelere verildigi anda degil, bu mallarin komisyoncular veya konsinyi isletmeler tarafindan aliciya teslimi,

v. Ithalatinda vergiyi doguran olay, Gümrük Kanununa göre gümrük yükümlülügünün dogmasi, ithalat vergilerine tabi olmayan islemlerde ise gümrük beyannamesinin tescili

aninda meydana gelir.

Ç- MÜKELLEF VE VERGI SORUMLUSU

1. Mükellef

Özel Tüketim Vergisi Kanununun 4 üncü maddesinin (1) numarali fikrasinin (a) bendi uyarinca, (IV) sayili listedeki mallari imal veya ithal edenler ile ÖTV uygulanmadan önce müzayede yoluyla satisini gerçeklestirenler ÖTV mükellefidir.

(IV) sayili listedeki mallarin imalatçilarina iliskin ÖTV mükellefiyeti, imalat faaliyetine baslanmasindan önce tesis ettirilir.

Öte yandan, 4/1/1961 tarihli ve 213 sayili Vergi Usul Kanununun4 153 üncü maddesi uyarinca ÖTV mükellefiyeti tesis ettiren mükellefler, ÖTV’ye tabi islemleri bulunmamasi nedeniyle ÖTV mükellefiyetlerinin sona erdirilmesini, bir dilekçe ile bagli bulunduklari vergi dairesine basvurmak suretiyle isteyebilir. Bu dilekçe üzerine mükellefiyet kaydi ilgili vergi dairesince terkin edilir.

Ancak Vergi Usul Kanununun 160 inci maddesi hükmü uyarinca, mükellefin ÖTV’ye iliskin mükellefiyet kaydinin terkin edilmesi, mükellefin isi birakmasindan önceki döneme iliskin yükümlülüklerini ortadan kaldirmayacagi gibi, bu tarihten sonra faaliyette bulundugunun tespiti halinde, bu dönemlere iliskin vergilendirmeye ve sahte belge düzenleme fiilini isleyenler hakkinda kovusturma yapilmasina ve ceza uygulanmasina da engel teskil etmez.

2. Vergi Sorumlusu

2.1. Mükellefin Türkiye Içinde Ikametgâhinin, Isyerinin, Kanuni ve Is Merkezlerinin Bulunmamasi Halinde Sorumluluk

Özel Tüketim Vergisi Kanununun 4 üncü maddesinin (2) numarali fikrasi kapsaminda, ÖTV mükellefinin Türkiye içinde ikametgâhinin, isyerinin, kanuni ve is merkezlerinin bulunmamasi halinde, verginin konusuna giren mallari mükelleften teslim alanlar veya adina hareket edenler, ÖTV’nin beyani ve ödenmesiyle ilgili ödevlerin yerine getirilmesinden mükellef gibi sorumludur.

2.2. Belgesiz Mal Bulundurulmasi Halinde Sorumluluk

Özel Tüketim Vergisi Kanununun 4 üncü maddesinin (3) numarali fikrasina göre, fiilî veya kaydî envanter sirasinda Kanuna ekli listelerdeki mallarin belgesiz olarak bulunduruldugunun tespiti halinde, belgesiz mal bulunduran mükelleflere, bu mallarin alis belgelerinin ibrazi için tespit tarihinden itibaren 10 günlük bir süre verilir. Bu süre içinde alis belgelerinin ibraz edilememesi halinde, belgesi ibraz edilemeyen malin, tespit tarihindeki emsal bedeli üzerinden hesaplanan ÖTV, alisini belgeleyemeyen mükellef adina re’sen tarh edilir. Bu tarhiyata vergi ziyai cezasi uygulanir.

Dolayisiyla, bu kapsamda islem tesis edilebilmesi için, mükellefiyetin veya mükellefiyeti gerektirecek faaliyetin bulunmasi ve söz konusu mallarin belgesiz olarak bulunduruldugunun fiilî veya kaydî envanter neticesinde tespit edilmesi gerekmekte olup, bu yönde herhangi bir tespit bulunmadigi sürece mezkûr düzenleme kapsaminda ÖTV tarhiyati yapilmaz. Örnegin, perakende satis yapan bir isletme nezdinde belgesiz olarak cep telefonu bulunduruldugunun tespiti halinde bulunduran hakkinda bu uygulama kapsaminda islem tesis edilecek olup, tarhiyat tutarinin tespitinde, Kanunun geçici 6 nci maddesinin de dikkate alinacagi tabiidir.

Öte yandan, belgesiz mal bulunduran mükelleflere bu mallari satanlara, bu satislari ile ilgili vergi inceleme raporuna dayanilarak ÖTV tarhiyati yapildigi takdirde, bu kapsamda ayrica alicidan ÖTV ve buna iliskin ceza aranmaz.

Ayrica, (IV) sayili liste kapsamindaki mallarin ithalati, imal edenler tarafindan teslimi ile ÖTV uygulanmadan önce müzayede yoluyla satisi asamalari ÖTV’ye tabi oldugundan, belgesiz olarak bulunduruldugu tespit edilen mallarin söz konusu safhalarda vergilendirildiginin tespiti halinde de bu uygulama kapsaminda islem tesis edilmez.

II- ISTISNALAR VE VERGI INDIRIMI

Özel Tüketim Vergisi Kanununun 10 uncu maddesinin (2) numarali fikrasinda, Maliye Bakanliginin,

• Bu Kanunda yer alan istisna ve muafiyetlerin uygulanmasina,

• Verginin tecilinde alinacak teminatlarin türü ve miktarlari ile tecil edilen verginin terkinine

iliskin usul ve esaslari belirlemeye yetkili oldugu hükme baglanmistir.

Söz konusu yetkiye dayanilarak, mezkûr Kanunda yer alan, (IV) sayili listedeki mallara iliskin istisna ve ihraç kayitli teslim uygulamalarinin usul ve esaslari asagida belirlenmistir.

A- IHRACAT ISTISNASI

1. ÖTV Mükelleflerinin Ihracat Teslimleri

Özel Tüketim Vergisi Kanununa ekli (IV) sayili liste kapsamina giren mallarin ihracat teslimleri, Kanunun 5 inci maddesinin (1) numarali fikrasinin (a) ve (b) bentleri uyarinca;

• Teslimin yurt disindaki müsteriye yapilmasi,

• Teslim konusu malin Türkiye Cumhuriyeti Gümrük Bölgesinden çikmis olmasi

sartlarinin birlikte gerçeklesmesi halinde ÖTV’den istisnadir.

Bu baglamda, (IV) sayili liste kapsamindaki mallarin, imalatçilari tarafindan yurt disindaki müsterilere teslim edilmesi ve Türkiye Cumhuriyeti Gümrük Bölgesinden çikmasi halinde bu teslim ÖTV’den müstesnadir.

“Yurt disindaki müsteri” tabiri; ikametgâhi, isyeri, kanuni ve is merkezleri yurt disinda olan alicilar ile yurt içinde bulunan bir isletmenin yurt disinda faaliyet gösteren subelerini ifade eder.

Söz konusu mallarin imalatçilari tarafindan yurt disindaki büro, temsilcilik, acente veya benzeri kuruluslarina, buralarda tüketilmek veya satilmak üzere tesliminde de ihracat istisnasi uygulanir. Uluslararasi tasimaciliga iliskin olarak; yabanci bayrakli gemilere, yabanci hava yolu firmalarinin hava tasima araçlarina ve yerli deniz ve hava tasima araçlarina yapilan teslimler de ihracat teslimi olarak degerlendirilir. Istisna kapsamina giren teslimlere iliskin islem veya ödemelerin yabanci deniz ve hava yolu firmalarinin Türkiye’deki acenteleri tarafindan yapilmasi istisnanin uygulanmasina engel degildir. Söz konusu teslimlerin ihracat istisnasi kapsaminda vergiden müstesna tutulabilmesi için gümrük çikis beyannamesi ile tevsik edilmesi gerektigi tabiidir.

Ihraç edilmeden önce yurt disindaki alici adina hareket eden Türkiye’deki kisi ya da kuruluslara veya bizzat aliciya islenmek ya da herhangi bir sekilde degerlendirilmek üzere Türkiye’de teslim edilen mallar için ihracat istisnasi uygulanmaz.

Ihracat teslimine iliskin yurt disindaki müsteri adina düzenlenen faturalar ile uluslararasi tasimaciliga iliskin olarak yabanci bayrakli gemilere, yabanci hava yolu firmalarinin hava tasima araçlarina ve yerli deniz ve hava tasima araçlarina ihracat istisnasi kapsaminda yapilan teslimler dolayisiyla düzenlenen faturalarda ÖTV hesaplanmaz.

Istisna kapsaminda yapilan teslimler, ÖTV Beyannamesinin “Istisnalar ve Indirimler” bölümünün “Istisnalar” tablosundaki istisna türü listesinden “Ihracat Istisnasi” seçilerek beyan edilir.

ÖTV mükelleflerince ayrica, beyannamenin “Ekler” bölümünde yer alan “Ihracat Istisnasi” tablosuna, istisna kapsaminda yapilan teslime iliskin gümrük çikis beyannamesi ile satis faturasina iliskin bilgiler ve Gelir Idaresi Baskanliginca istenebilecek diger bilgiler girilir.

Ihracata konu mallarin yurt disina çiktigi,

• Gümrük beyannamesinin ilgili gümrük idaresi, noter ya da yeminli mali müsavir (YMM) tarafindan onayli örnegi ile

• Yurt disindaki müsteri adina düzenlenen faturanin (uluslararasi tasimaciliga iliskin yabanci ve yerli deniz ve hava tasima araçlarina yapilan teslimlerde, bu teslimlere ait faturanin) firma yetkililerince aslinin ayni olduguna dair bir serh verilerek kase ve imza tatbik edilmek suretiyle onayli fotokopisi

bir dilekçe ekinde ÖTV yönünden bagli olunan vergi dairesine ibraz edilerek tevsik edilir.

Posta ve hizli kargo tasimaciligi yolu ile yapilan ihracat teslimleri, kargo sirketi adina düzenlenen, mali yurtdisina gönderilen mükellefin bilgisinin yer aldigi ve gümrük müdürlügü tarafindan elektronik ortamda onaylanan elektronik ticaret gümrük beyannamesi ile tevsik edilir.

Sinir ticareti kapsaminda yapilan ihracat, gümrük beyannamesi ile tevsik edilir. Bu durumda ayrica, bir defaya mahsus olmak üzere sinir ticareti yetki belgesi de ibraz edilir.

2. ÖTV Ödenerek Satin Alinan Mallarin Ihracat Teslimleri

Özel Tüketim Vergisi Kanununun 5 inci maddesinin (2) numarali fikrasinda, ihraç edilen mallara ait alis faturalari veya benzeri belgelerde ayrica gösterilen ve beyan edilen ÖTV’nin ihracatçiya iade edilmesine imkân taninmis olup, bu iadeye iliskin usul ve esaslari belirleme hususunda Maliye Bakanligina yetki verilmistir.

Bu kapsamda, (IV) sayili listedeki mallarin ihraç edilmesi halinde bu verginin iadesi, sadece ÖTV mükelleflerinden satin alinan mallar için söz konusudur. ÖTV uygulanan safhadan sonraki saticilardan alinan mallarin ihraç edilmesi halinde, alis belgelerinde görünmeyen ve malin fiyatina dâhil edilmis olan ÖTV iade edilmez.

Örnek: Imalatçi (A)’nin ürettigi televizyonu ÖTV ödeyerek satin alan (B)’nin bu mali ihraç etmesi durumunda, (A)’nin satis faturasinda gösterilen ve yine (A) tarafindan beyan edilerek vergi dairesine ödenen ÖTV, (B) tarafindan iade konusu yapilabilir. Ancak (B)’nin imalatçi (A)’dan satin aldigi söz konusu mali (C)’ye satmasi ve (C)’nin bu mali ihraç etmesi halinde, (A) tarafindan beyan edilen ve (C)’nin satin aldigi televizyonun fiyatina dâhil edilmis olan ÖTV, iade edilmez.

Ayni sekilde ÖTV ödenerek ithal edilen, (IV) sayili liste kapsamindaki malin ithalatçisi tarafindan ihraç edilmesi halinde, gümrük idaresine ödenen ÖTV ithalatçi-ihracatçi tarafindan iade konusu yapilabilir. Ancak, ÖTV ödenerek ithal edilen malin, ithalatçisindan satin alinarak ihraç edilmesi halinde ise ÖTV iade konusu yapilamaz.

ÖTV ödenerek ithal edilen veya yurt içinde ÖTV mükellefinden satin alinan mallarin ihracatinda, ödenen ÖTV’nin iadesi için söz konusu malin, ithalatçisi veya yurt içinden satin alan tarafindan, oldugu gibi (aynen) ihraç edilmis olmasi sarti aranir.

Ihraç edilen mallara ait ÖTV’nin iadesi, 429 Sira No.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliginde5 belirlenen usul ve esaslar çerçevesinde Standart Iade Talep Dilekçesi ile talep edilir. Söz konusu ÖTV’nin iadesinin talep edilmesi halinde,

• Ihracatçi adina düzenlenen ve üzerinde ÖTV’nin ayrica gösterildigi fatura veya benzeri belge (ihraç edilen mal ithal edilmis ise ithalatta düzenlenen gümrük beyannamesi ve verginin ödendigini gösteren gümrük makbuzu),

• Ihraç edilen mala ait gümrük beyannamesi,

• Ihraç edilen mala iliskin yurt disindaki müsteri adina düzenlenen fatura (uluslararasi tasimaciliga iliskin yabanci ve yerli deniz ve hava tasima araçlarina yapilan teslimlerde, bu teslimlere ait fatura)

ihracatçinin katma deger vergisi (KDV) yönünden bagli oldugu vergi dairesine verilir. Gümrük beyannamesi ile gümrük makbuzunun ilgili gümrük idaresi, noter ya da YMM tarafindan onayli örnegi, diger belgelerin ise aslinin ayni olduguna dair bir serh verilerek kase tatbiki ve imzalanmasi suretiyle firma yetkililerince onayli fotokopisi vergi dairesine verilir.

Bu belgelerin vergi dairesine ibrazi üzerine ilgili vergi dairesince, ihraç edilen malin alimina ait ÖTV’nin, mükellefi tarafindan bagli oldugu vergi dairesine (ithalatta gümrük idaresine) ödendigi teyit edilir. Bu teyitten sonra, ihraç edilen mala ait ÖTV, talebe göre, gümrük beyannameli mal ihracindan dogan KDV iadesi ile ilgili olarak Katma Deger Vergisi Genel Uygulama Tebliginde (IV/E bölümü hariç) belirlenen usul ve esaslar çerçevesinde, nakden ve/veya mahsuben iade edilir. Ihraç edilen malla ilgili olarak ÖTV’nin yani sira KDV iadesi de talep edilmis olmasi halinde, yukarida belirtilen belgelerden KDV iadesi için ibraz edilmis olanlar mükelleften ayrica istenilmez, vergi dairesine ibraz edilen belgelerin sef ve müdür yardimcisi tarafindan onayli fotokopileri kullanilir.

3. Ihraç Edilen Mallarin Geri Gelmesi

Özel Tüketim Vergisi Kanununun 7 nci maddesinin birinci fikrasinin (6) numarali bendi uyarinca, ÖTV mükelleflerince ihracat istisnasi uygulanarak ihraç edilen mallarin, Gümrük Kanunu hükümlerine göre geri gelmesi halinde ithalatta ÖTV uygulanmaz.

Ancak, ihracatçilarin ÖTV iadesinden yararlandigi ihracat islemine konu mallarin veya ÖTV ödemeksizin ihraç kaydiyla satin alarak ihraç ettigi mallarin geri gelmesi halinde, gümrük idaresince geri gelen mallar için ithalatin yapildigi tarih itibariyla ÖTV uygulanir. Bu nedenle, geri gelen mallar için gümrük idaresi tarafindan, ihracatçinin ÖTV iadesinden veya tecil-terkin uygulamasindan yararlanip yararlanmadigi, yararlanmissa yararlandigi tutar ihracatçinin bagli oldugu vergi dairesinden tespit edilir ve buna göre islem yapilir. Bu tespit, ithalatçinin adi-soyadi/unvani, vergi kimlik numarasi/T.C. kimlik numarasi, geri gelen malin cinsi, miktari, tutari, ilgili bulundugu gümrük beyannamesinin tarih ve sayisi ile diger gerekli bilgiler ilgili vergi dairesine aktarilmak suretiyle yapilir.

Ihraç kaydiyla yapilan teslimlere iliskin olarak, ihraç kaydiyla teslimde bulunan mükellefin tecil edilen vergisi henüz terkin edilmemisse, ihracatçinin ÖTV’yi gümrük idaresine ödediginin tevsiki üzerine, vergi dairesince tecil edilen vergi gecikme zammi uygulanmaksizin terkin edilir.

4. Serbest Bölgelere Yapilan Teslimler

Özel Tüketim Vergisi Kanununun 5 inci maddesinin (1) numarali fikrasinda, Kanuna ekli listelerdeki mallarin ihracat teslimlerinde ÖTV istisnasi uygulanabilmesi için;

• Teslimin yurt disindaki müsteriye yapilmasi,

• Teslim konusu malin Türkiye Cumhuriyeti Gümrük Bölgesinden çikmis olmasi

sartlarinin birlikte gerçeklesmesi gerektigi hükme baglanmistir.

Bu hüküm geregince, yurt içinden serbest bölgelere yapilan teslimlerde, teslimin yurt disindaki müsteriye yapilmasi sarti gerçeklesmediginden, ihracat istisnasi uygulanmaz.

Öte yandan, serbest bölgelerden yurt disina yapilan teslimler ÖTV’den müstesnadir. Serbest bölgelerden yurt disina yapilan teslimlerde, gümrük beyannamesi düzenlenmemesi nedeniyle, (IV) sayili listedeki mallarin serbest bölgeden ihracati, serbest bölgeye giren mallar için düzenlenen gümrük beyannamesi ile birlikte gümrük idaresince onayli serbest bölge islem formlariyla tevsik edilir. Dolayisiyla, söz konusu belgeler de ihracatin tevsikinde veya iade talebinde, ibrazi gerekli diger belgelerle birlikte vergi dairesine verilir.

5. Yetkili Gümrük Antreposu Isleticisine Yapilan Teslimler

25/10/1984 tarihli ve 3065 sayili Katma Deger Vergisi Kanununun6 12 nci maddesinin (1) numarali fikrasindaki, yetkili gümrük antreposu isleticisine yapilan teslimlerin ihracat teslimi sayilacagina dair hükümler, Özel Tüketim Vergisi Kanununda yer almamaktadir.

Dolayisiyla, Özel Tüketim Vergisi Kanununun 5 inci maddesinin (1) numarali fikrasi geregince, yetkili gümrük antreposu isleticilerine yapilan teslimlerde ÖTV yönünden ihracat istisnasi uygulanmaz.

6. Türkiye’de Ikamet Etmeyen Yolculara Yapilan Teslimler

Katma Deger Vergisi Kanununun 11 inci maddesinin (1) numarali fikrasi kapsamindaki, “Türkiye’de Ikamet Etmeyenlere Özel Fatura ile Yapilan Satislar (Bavul Ticareti)” ile “Yolcu Beraberi Esya (Türkiye’de Ikamet Etmeyenlere KDV Hesaplanarak Yapilan Satislar)” uygulamalarina iliskin olarak mezkûr Kanun ve Katma Deger Vergisi Genel Uygulama Tebliginde yer alan düzenlemelerin ÖTV uygulamasi bakimindan geçerliligi bulunmamaktadir.

Bu nedenle, Türkiye’de ikamet etmeyen yolculara ÖTV kapsamina giren mallarin tesliminde ÖTV istisnasi uygulanmaz veya tahsil edilen ÖTV iade edilmez.

B- DIGER ISTISNALAR

1. Güvenlik Kuruluslarinin Silah Alimlarina Iliskin Istisna

2.1. Kapsam

Özel Tüketim Vergisi Kanununun 7 nci maddesinin birinci fikrasinin (4) numarali bendi ile (IV) sayili listedeki 9302.00 ve 93.03 tarife pozisyonlarinda yer alan mallarin (revolver, tabanca, atesli ve sürgülü diger silahlar, tüfekler, diger cihazlar ve benzerlerinin) Milli Savunma Bakanligi, Jandarma Genel Komutanligi, Sahil Güvenlik Komutanligi, Milli Istihbarat Teskilati, Emniyet Genel Müdürlügü ve Gümrükler Muhafaza Genel Müdürlügüne teslimi veya bunlar tarafindan ithali vergiden istisna edilmistir.

2.2. Istisna Uygulamasi

Istisna uygulamasi kapsamindaki mallari bu kuruluslara teslim eden mükellefler veya ithalatin yapilacagi gümrük idaresince, bu maddede sayilan kuruluslardan sözü edilen mallarin resmî ihtiyaçlarinda kullanilacagina dair onayli bir belge/yazi istenir ve bu belgeye istinaden ÖTV uygulamaksizin islem yapilir.

ÖTV mükelleflerince, istisna kapsaminda teslim edilen mala ait bilgiler ile bedeli, teslim tarihi ve aliciya ait bilgilerin yer aldigi ve yanina kase tatbik edilerek imzalanan söz konusu belgenin/yazinin bir fotokopisi, Vergi Usul Kanununun muhafaza ve ibraz hükümleri geregince muhafaza edilir ve talep edilmesi halinde ibraz edilir.

ÖTV mükellefleri, bu istisna kapsamindaki teslimlerinde hesaplanan ÖTV tutarini, fatura bedeline dâhil etmez, ancak fatura bedeline dâhil edilmeyen bu tutari düzenlenen faturada “ÖTV Kanununun (7/4) Maddesi Kapsaminda Hesaplanip Fatura Bedeline Dâhil Edilmeyen ÖTV Tutari ……………. TL’dir.” serhi ile gösterir.

Istisna kapsaminda yapilan teslimler, ÖTV Beyannamesinin “Istisnalar ve Indirimler” bölümünün “Istisnalar” tablosundaki istisna türü listesinden “Güvenlik Kuruluslarinin Silah Alimlarinda Istisna” seçilerek beyan edilir.

ÖTV mükelleflerince ayrica, beyannamenin “Ekler” bölümünde yer alan “Güvenlik Kuruluslarinin Silah Alimlarinda Istisna” tablosuna, istisna kapsaminda yapilan teslime iliskin güvenlik kurulusunun yazisi ile satis faturasina iliskin bilgiler ve Gelir Idaresi Baskanliginca istenebilecek diger bilgiler girilir.

Bu kapsamda istisna uygulanan teslimlere iliskin olarak, güvenlik kurulusu yazisi ile faturanin aslinin ayni oldugu isletme yetkililerince imzalanarak ve kase tatbik edilerek onaylanmis fotokopileri, Tebligin (IV/C/3) bölümünde belirtilen süre içerisinde bir dilekçe ekinde vergi dairesine ibraz edilir.

2. Kamu Kurumlarina Bedelsiz Mal Teslimlerinde Istisna

2.1. Kapsam

Özel Tüketim Vergisi Kanununun 7 nci maddesinin birinci fikrasinin (5) numarali bendinde, (IV) sayili listede yer alan mallarin genel ve katma bütçeli dairelere, il özel idarelerine, belediyelere, köylere ve bunlarin teskil ettikleri birliklere bedelsiz olarak teslimi veya bunlar tarafindan bedelsiz olarak ithalinin vergiden istisna oldugu hükme baglanmistir.

2.2. Istisna Uygulamasi

Istisna uygulamasinda, (IV) sayili listede yer alan mallarin istisnadan yararlananlara bedelsiz olarak teslimi veya bunlar tarafindan bedelsiz olarak ithali esastir. Sözü edilen mallar için nakdi veya ayni herhangi bir bedel ödenmesi halinde ÖTV istisnasi uygulanmaz.

Söz konusu mallarin istisnadan yararlananlara tesliminde düzenlenecek faturalarda herhangi bir bedel gösterilmemesi sartiyla ÖTV hesaplanmaz.

Gümrük idarelerince, ithal islemlerini yapanlardan, ithal edilen mallarin istisnadan yararlanan kurumlarca bedelsiz edinildigini gösteren belgeler aranir. Yurt içi teslimlerde de mükelleflerce, istisnadan yararlanan kurumlardan sözü edilen mallarin bedelsiz edinildigine dair bir yazi istenir.

ÖTV mükellefleri, bu istisna kapsamindaki teslimlerine iliskin düzenlenen faturaya “ÖTV Kanununun (7/5) Maddesi Kapsaminda Istisna Oldugundan ÖTV Hesaplanmamistir.” serhini ekler.

Istisna kapsaminda yapilan teslimler, ÖTV Beyannamesinin “Istisnalar ve Indirimler” bölümünün “Istisnalar” tablosundaki istisna türü listesinden “Kamu Kurumlarina Yapilan Bedelsiz Teslimlerde Istisna” seçilerek beyan edilir.

ÖTV mükelleflerince ayrica, beyannamenin “Ekler” bölümünde yer alan “Kamu Kurumlarina Yapilan Bedelsiz Teslimlerde Istisna” tablosuna, istisna kapsaminda yapilan teslime iliskin faturaya ait bilgiler ve Gelir Idaresi Baskanliginca istenebilecek diger bilgiler girilir.

Bu kapsamda istisna uygulanan teslimlere iliskin olarak, istisnadan yararlanan kurum yazisi ile faturanin aslinin ayni oldugu isletme yetkililerince imzalanarak ve kase tatbik edilerek onaylanmis fotokopisi Tebligin (IV/C/3) bölümünde belirtilen süre içerisinde bir dilekçe ekinde vergi dairesine ibraz edilir.

3. Özel Tüketim Vergisi Kanununun 7 nci Maddesinin Birinci Fikrasinin (6) Numarali Bendi Uygulamasi

Özel Tüketim Vergisi Kanununun 7 nci maddesinin birinci fikrasinin (6) numarali bendi uyarinca, Gümrük Kanununun;

• 167 nci maddesi [5 numarali fikrasinin (a) bendi ile 7 numarali fikrasi hariç],

• Geçici ithalat rejimine iliskin,

• Hariçte isleme rejimine iliskin,

• Geri gelen esyaya iliskin

hükümleri kapsaminda gümrük vergisinden muaf veya müstesna olan mallarin ithali ÖTV’den istisnadir.

Öte yandan, Özel Tüketim Vergisi Kanununun 5 inci maddesinde düzenlenen ihracat istisnasi ile 8 inci maddesinin (2) numarali fikrasinda düzenlenen ihraç kaydiyla teslimlerde verginin tecil ve terkin edilmesi uygulamasindan yararlanilarak ihraç edilen, ancak Gümrük Kanununun 168, 169 ve 170 inci maddelerinde belirtildigi sekilde geri gelen esyanin ithalat istisnasindan faydalanabilmesi için, bu esya ile ilgili olarak ihracat istisnasi dolayisiyla iade alinan veya tecil-terkin uygulamasindan faydalanilan miktarin gümrük idaresine ödenmesi veya bu miktar kadar teminat gösterilmesi sarttir.

4. Özel Tüketim Vergisi Kanununun 7 nci Maddesinin Birinci Fikrasinin (7) Numarali Bendi Uygulamasi

Özel Tüketim Vergisi Kanununun 7 nci maddesinin birinci fikrasinin (7) numarali bendi geregince, Gümrük Kanununun,

• Transit, gümrük antrepo, dâhilde isleme, gümrük kontrolü altinda isleme rejimlerine tabi tutulan,

• Serbest bölgeler ve geçici depolama yerleri hükümlerinin uygulandigi

mallar ÖTV’den istisnadir.

Bu kapsamda, dâhilde isleme rejimi, ihracati taahhüt edilen ürünlerin elde edilmesinde kullanilan mallarin, ithalat vergileri ödenmeksizin ithal edilmesine imkân saglayan bir rejim olup, (IV) sayili listede yer alan mallarin dâhilde isleme rejimi kapsaminda ithali, ÖTV’den istisnadir. Ancak, dâhilde isleme rejimi kapsaminda olsa dahi; imalatta kullanilan mallarin yurt içinden temin edilmesi ile fiilen ihraç edilmeyen mallarin imalinde kullanilan mallarin ithal edilmesi hallerinde bu kapsamda ÖTV istisnasi uygulanmaz.

Bunun yani sira, (IV) sayili listede yer alan mallarin söz konusu rejimler disinda kullanilmasi, sarfi veya yurt içine tesliminin genel hükümler çerçevesinde vergilendirilecegi tabiidir.

Ayrica, Kanunun 16 nci maddesinde; Gümrük Kanunu ve diger kanunlar geregince gümrük vergisi teminata baglanarak islem gören mallara ait ÖTV’nin de ayni usule tabi tutulacagi hükme baglanmistir. Buna göre, basta Gümrük Kanununun 118 inci maddesi olmak üzere ilgili mevzuat hükümleri geregince, gümrük vergisi teminata baglanarak ithal edilen mallara ait ÖTV de teminata baglanir.

5. Gümrüksüz Satis Magazalarina Yapilan Teslimler ile Bu Magazalar Tarafindan Yapilan Teslimler

Gümrük Kanunu uyarinca, gümrüksüz satis magazalari gümrük antreposu sayildigindan, bu magazalar tarafindan ÖTV’nin konusuna giren mallarin ithali Özel Tüketim Vergisi Kanununun 7 nci maddesinin birinci fikrasinin (7) numarali bendi uyarinca vergiden müstesnadir. Bu magazalar tarafindan ithal edilen mallar antrepo rejimi kapsaminda oldugu sürece ÖTV uygulanmaz. Bu mallarin, Gümrük Kanununun 167 nci maddesi kapsaminda gümrük vergisinden muaf olarak ithalinde de Kanunun 7 nci maddesinin birinci fikrasinin (6) numarali bendi uyarinca ÖTV istisnasi uygulanir.

Ancak, yurt içindeki ÖTV mükellefleri tarafindan imal edilerek gümrüksüz satis magazalarina teslim edilen mallar T.C. Gümrük Bölgesinden çikmadigindan ve gümrüksüz satis magazalari yurt disindaki müsteri kapsamina girmediginden, bu teslimlerde ÖTV yönünden ihracat istisnasi uygulanmaz. Yurt içindeki mükelleflerin serbest dolasimdaki mallarinin bu magazalara tesliminde antrepo rejimi uygulanmasi söz konusu olmadigindan, ÖTV mükelleflerinin bu magazalara yaptigi teslimlerde Kanunun 7 nci maddesinin birinci fikrasinin (7) numarali bendine göre istisna uygulanmasi da mümkün degildir.

C- IHRAÇ KAYITLI TESLIMLERDE VERGININ TECILI VE TERKINI

Özel Tüketim Vergisi Kanununun 8 inci maddesinin (2) numarali fikrasiyla, ihraç edilmek sartiyla ihracatçilara teslim edilen mallara ait ÖTV’nin, mükelleflerce ihracatçilardan tahsil edilmemesi sartiyla, bu mükelleflerin talebi üzerine vergi dairesince tarh ve tahakkuk ettirilerek tecil edilecegi, söz konusu mallarin ihracatçiya teslim tarihini takip eden aybasindan itibaren üç ay içinde ihraç edilmesi halinde tecil edilen verginin terkin olunacagi hükme baglanmistir.

1. Kapsam

(IV) sayili liste kapsamindaki mallarin ihraç edilmek üzere ihracatçilara tesliminde hesaplanan ÖTV’nin ihracatçidan tahsil edilmemesi sartiyla, ÖTV mükelleflerinin talebi üzerine tecil edilmesi mümkündür.

Bu uygulama, ihracatçinin dogrudan ÖTV mükelleflerinden satin aldigi mallarin, oldugu gibi (aynen) ihraç edilmesi halinde geçerlidir.

Ihraç kaydiyla yapilacak teslimler için cins, nitelik, tutar veya miktar konusunda bir sinirlama yoktur.

Serbest bölgeye yapilan teslimlerde ihracat istisnasi uygulanmadigindan, serbest bölgeye teslim edilecek mallarin ÖTV mükelleflerinden satin alinmasinda tecil-terkin uygulamasi kapsaminda islem tesis edilemez. Ancak, serbest bölgelerden yurt disina yapilan ihracat teslimleri ÖTV’den müstesna oldugundan, ihraç kaydiyla teslim edilen mallarin serbest bölgeden ihraç edilmesi durumunda, serbest bölgedeki aliciya yapilan teslimlerde tecil-terkin uygulamasi kapsaminda islem yapilmasi mümkündür.

Tecil-terkin uygulamasi kapsaminda satin alinmakla birlikte, malin sonraki asamada tekrar teslime konu edildikten sonra bu asama tarafindan ihracinin yapilmis olmasi halinde, bu durum tecil-terkin sartlarinin ihlal edilmesi sonucunu dogurdugundan buna göre islem yapilir. Ancak, merkezi yurt içinde bulunan bir firma tarafindan yurt içinden tecil-terkin uygulamasi kapsaminda satin alinip serbest bölgedeki subesi araciligiyla ihraç edilen mallara iliskin olarak mükellef tarafindan beyan edilerek tecil edilen ÖTV, serbest bölgedeki subenin merkezden ayri mükellefiyetinin bulunmamasi veya kendi adina müstakilen faaliyet göstermiyor olmasi kaydiyla, terkin edilir. Merkez tarafindan serbest bölgedeki subeye mal gönderimlerinin ilgili diger mevzuat geregince sube adina fatura düzenlenmek suretiyle yapilmasi bu yönde islem tesisine engel teskil etmez.

2. Verginin Tecili

Ihraç kaydiyla teslimde bulunan ÖTV mükellefleri tarafindan düzenlenen faturada, hesaplanan ÖTV ayrica gösterilir ve faturaya “ÖTV Kanununun (8/2) Maddesine Göre Ihraç Edilmek Üzere Teslim Edilmis Olup ÖTV Tahsil Edilmemistir.” ibaresi yazilir.

Bu uygulama kapsaminda yapilan teslimler beyannamenin “Matrah ve Vergi Bildirimi” bölümündeki “Teslimler” tablosu ile “Tecil” bölümündeki “Ihraç Kaydiyla Satilan Mallara Ait Teciller” tablosunun her ikisinde de beyan edilir.

Vergi dairesi, mükellefin bu beyanina göre gerekli tarhiyat islemini yaptiktan sonra, ihraç kaydiyla teslimlere ait ÖTV tutarini tecil eder.

3. Verginin Terkini

Ihraç kaydiyla teslim edilen malin, ihracatçiya teslim tarihini takip eden aybasindan itibaren üç ay içinde ihracinin gerçeklesmesi halinde, tecil edilen verginin,

• Malin ihraç edildigini gösteren gümrük beyannamesinin,

• Malin serbest bölgeden ihracinda ayrica örnegi Teblig ekinde (EK:1) olarak yer alan “Serbest Bölgelerden Yapilan Ihracat Teslimlerine Iliskin Bildirim” ile giris ve çikisla ilgili serbest bölge islem formlarinin

asli veya ilgili gümrük idaresi, noter ya da YMM tarafindan onaylanmis örnegi ile ÖTV mükellefinin ihraç kaydiyla teslimine iliskin faturanin aslinin ayni oldugu isletme yetkililerince imzalanarak ve kase tatbik edilerek onaylanmis fotokopisi vergi dairesine verilmek suretiyle terkini saglanir.

Malin serbest bölgeden ihraç edilmis olmasi halinde terkin isleminden önce, ihraç edilen malin serbest bölgeye girisi ve serbest bölgeden yurt disina çikisiyla ilgili serbest bölge islem formlarindaki bilgiler, vergi dairelerince ilgili serbest bölge müdürlügünden teyit edilir.

4. Ihraç Kaydiyla Yapilan Teslimlerde Ihracatin Süresinde Gerçeklesmemesi

Özel Tüketim Vergisi Kanununun 8 inci maddesinin (2) numarali fikrasi uyarinca, ihracatin bu uygulama kapsaminda belirlenen sartlara uygun olarak gerçeklesmemesi halinde tecil edilen vergi, vade tarihinden itibaren 21/7/1953 tarihli ve 6183 sayili Amme Alacaklarinin Tahsil Usulü Hakkinda Kanunun7 51 inci maddesine göre belirlenen gecikme zammi ile birlikte ÖTV mükellefinden tahsil edilir. Ancak ihracatin Vergi Usul Kanununda belirtilen mücbir sebepler nedeniyle süresinde gerçeklesmemis olmasi halinde, tecil edilen vergi, tecil edildigi tarihten itibaren Amme Alacaklarinin Tahsil Usulü Hakkinda Kanunun 48 inci maddesine göre ilgili dönemler için geçerli tecil faizi ile birlikte tahsil edilir.

Bu çerçevede, ihraç kaydiyla teslim edilen mallarin ihracatçiya teslim tarihini takip eden aybasindan itibaren üç ay içinde ihraç edilmemesi halinde, ilgili vergi dairesinden KDV uygulamasi açisindan ek süre alinmis olsa dahi, tecil edilen ÖTV gecikme zammi (mücbir sebeplerin varligi halinde tecil faizi) ile birlikte tahsil edilir.

5. Ihraç Kayitli Teslim Edilen Malin ÖTV Mükellefine Iadesi

Özel Tüketim Vergisi Kanununun 8 inci maddesinin (2) numarali fikrasi kapsaminda satin alinan malin, gerek Kanunda belirtilen süre (teslim tarihini takip eden aybasindan itibaren üç ay) içerisinde, gerekse bu süre geçtikten sonra iade edilmesi durumu, tecil-terkin sartlarinin ihlal edilmesi sonucunu dogurdugundan, bu uygulama kapsaminda teslim edilen malin iade edilmesi halinde tecil edilen vergi, vade tarihinden itibaren gecikme zammi (mücbir sebeplerin varligi halinde tecil faizi) ile birlikte ÖTV mükellefinden tahsil edilir.

Ç- ISTISNALARIN SINIRI

Özel Tüketim Vergisi Kanununun 10 uncu maddesinin (1) numarali fikrasina göre, ÖTV ile ilgili istisna veya muafiyetler, ancak Özel Tüketim Vergisi Kanununa hüküm eklenmek veya bu Kanunda degisiklik yapilmak suretiyle düzenlenir. Diger kanunlarda yer alan istisna veya muafiyet hükümleri ÖTV bakimindan uygulanmaz.

Dolayisiyla, söz konusu düzenleme ile bu Kanunun yürürlüge girmesinden önce veya sonra diger kanunlarla, bu Kanun disinda düzenlenmek suretiyle getirilmis veya getirilecek olan istisnalarin ÖTV açisindan geçersiz olmasi saglanmistir.

Örnegin, bir kurumun kurulus kanununda alimlarinin her türlü vergi, resim, harç, pay ve fondan muaf olduguna dair hüküm bulunmasi, bu kurumun alimlarinda ÖTV uygulanmasina engel teskil etmez.

Öte yandan, mezkûr fikrada, uluslararasi anlasmalardaki ÖTV’ye iliskin istisna ve muafiyet hükümleri sakli tutulmus olup, bu hükümler Özel Tüketim Vergisi Kanunu ile sinirli olmaksizin uygulanir.

D- VERGI INDIRIMI

Özel Tüketim Vergisi Kanununun 9 uncu maddesiyle, vergiye tabi mallarin, yer aldiklari listedeki baska bir malin imalinde kullanilmasi halinde, ödenen verginin, Maliye Bakanliginca belirlenen esaslara göre, imal edilen mal için ödenecek vergiden indirilmesi suretiyle, ÖTV’nin her mal için bir kez uygulanmasi öngörülmüstür.

Buna göre, vergisi ödenerek ithal edilen veya ÖTV mükelleflerinden satin alinan bir malin ayni listede yer alan baska bir malin imalinde kullanilmasi halinde, kullanilan mala isabet eden ÖTV tutari, imal edilen malin teslimine iliskin hesaplanan ÖTV tutarindan indirilebilir.

Bu sekilde indirim konusu yapilabilecek azami ÖTV tutari, satin alinan mala ait ödenen ÖTV tutarini asamayacagi gibi, bu malin girdi olarak kullanilmasi suretiyle üretilen malin teslimine iliskin hesaplanan ÖTV tutarini da geçemez.

Bununla birlikte, ÖTV ödenerek satin alinan malin ayni listede yer alan vergiye tabi baska bir malin imalinde kullanilmasi sonucu, ödenen verginin tamaminin hesaplanan vergiden indirilememesi durumunda indirilemeyen vergi iade edilmez.

Diger taraftan, indirim uygulamasindan yararlanilabilmesi için imal edilerek teslim edilen malin ÖTV’sinin beyan edilmesi gerekir. Ayrica imal edilen malin istisna kapsaminda teslim edilmesi halinde bu malin imalinde kullanilan mallar için yüklenilen ÖTV’nin indirim konusu yapilamayacagi tabiidir.

(IV) sayili listede yer alan bir malin imalinde kullanilmakla birlikte, Kanuna ekli diger listeler kapsaminda olan mallar dolayisiyla ödenen ÖTV’nin malin tesliminde hesaplanan ÖTV’den indirimi mümkün degildir.

Öte yandan, indirim konusu yapilamayan veya indirim yoluyla telafi edilemeyen ÖTV, ilgili mevzuata göre maliyet veya gider unsuru olarak dikkate alinabilir.

III- MATRAH, ORAN, TUTAR, YETKI VE MÜTESELSIL SORUMLULUK

A- MATRAH

Özel Tüketim Vergisi Kanununun 11 inci maddesinin (3) numarali fikrasi uyarinca, (IV) sayili listedeki mallar için verginin matrahi, bu mallarin teslimi ve ithali ile ÖTV uygulanmadan önce müzayede yoluyla satisinda, hesaplanan ÖTV hariç KDV matrahini olusturan unsurlardan tesekkül eder.

1. Yurt Içi Teslimde Matrah

ÖTV matrahina esas alinan KDV matrahinin tespitinde, Katma Deger Vergisi Kanununun 20 ilâ 27 nci maddeleri ile bu maddelere iliskin Katma Deger Vergisi Genel Uygulama Tebliginde yapilan açiklamalar dikkate alinir.

Katma Deger Vergisi Kanununun 20 nci maddesine göre, teslim ve hizmet islemlerinde matrah, bu islemlerin karsiligini teskil eden bedel olup; bedel deyimi, mali teslim alan veya kendisine hizmet yapilan veyahut bunlar adina hareket edenlerden bu islemler karsiliginda her ne suretle olursa olsun alinan veya bunlarca borçlanilan para, mal ve diger suretlerde saglanan ve para ile temsil edilebilen menfaat, hizmet ve degerler toplamini ifade etmektedir.

Ayrica, ayni Kanunun 24 üncü maddesinde belirtilen unsurlar matraha dâhil edilmekte, 25 inci maddesinin birinci fikrasinin (a) bendine göre, mükellefin düzenledigi fatura veya benzeri vesikalarda gösterilen ticari teamüllere uygun iskontolar ise matrahtan indirilebilmektedir. Bunun yani sira, mezkûr Kanunun 26 nci maddesi uyarinca, bedelin döviz ile hesaplanmasi halinde döviz, vergiyi doguran olayin meydana geldigi andaki cari kur üzerinden Türk parasina çevrilmekte, cari kuru belli olmayan dövizlerin Türk parasina çevrilmesine iliskin esaslar ise Maliye Bakanliginca belirlenmektedir.

Dolayisiyla, (IV) sayili listedeki mallar bakimindan ÖTV matrahi, islemin karsiligini teskil eden bedel olup, teslim edilen mal karsiliginda her ne nam adi altinda olursa olsun alicidan alinan bedeller, teslim edilen malin ÖTV matrahina dâhildir.

Teslimi yapilan mala iliskin satis aninda veya daha sonraki bir tarihte ortaya çikan vade farki, fiyat farki, faiz gibi çesitli gelirler ÖTV matrahina dâhildir.

Bununla birlikte, mükellefin düzenledigi faturada ayrica gösterdigi ticari teamüllere uygun iskontolarin ÖTV matrahindan indirilmesi mümkündür.

Öte yandan, Özel Tüketim Vergisi Kanununun 11 inci maddesinin (3) numarali fikrasi ve Katma Deger Vergisi Kanununun 23 üncü maddesinin birinci fikrasinin (d) bendi uyarinca, gümrük depolarinda ve müzayede mahallerinde yapilan satislarda ÖTV matrahi kesin satis bedelidir.

Imalatçi satis bedelinin emsal bedeline göre açik bir sekilde düsük oldugu ve bu düsüklügün mükellefçe hakli bir sebeple açiklanamadigi hallerde matrah olarak emsal bedel esas alinir. ÖTV’ye tabi mallarin mükellefler tarafindan kullanilmasi, sarfi, isletmeden çekilmesi veya isletme personeline ücret, prim, ikramiye, hediye, teberru gibi namlarla verilmesi durumunda da matrah olarak emsal bedel esas alinir.

2. Ithalatta Matrah

Özel Tüketim Vergisi Kanununun 11 inci maddesinin (3) numarali fikrasi ile Katma Deger Vergisi Kanununun 21 inci maddesi uyarinca, (IV) sayili listede yer alan mallarin ithalinde ÖTV’nin matrahi;

• Ithal edilen malin gümrük vergisi tarhina esas olan kiymeti, gümrük vergisinin kiymet esasina göre alinmamasi veya malin gümrük vergisinden muaf olmasi halinde sigorta ve navlun bedelleri dâhil (CIF) degeri, bunun belli olmadigi hallerde malin gümrükçe tespit edilen degeri,

• Ithalat sirasinda ödenen her türlü vergi (ÖTV ve KDV hariç), resim, harç ve paylar,

• Gümrük beyannamesinin tescil tarihine kadar yapilan diger giderler ve ödemelerden vergilendirilmeyenler ile malin bedeli üzerinden hesaplanan fiyat farki, kur farki gibi ödemelerden

olusmaktadir.

B- ORAN, TUTAR VE YETKI

1. Oran ve Tutar

Özel Tüketim Vergisi Kanununun 12 nci maddesinin (1) numarali fikrasinda, Kanuna ekli listelerde yer alan mallardan, karsilarinda belirtilen tutar ve/veya oranlarda ÖTV alinacagi hükme baglanmis olup, (IV) sayili listede bütün mallar için nispi vergi orani öngörülmüstür.

Ancak, Kanunun geçici 6 nci maddesinde, 31/12/2023 tarihine kadar, (IV) sayili listede yer alan 8517.12.00.00.11 G.T.I.P. numarali mallarin karsisinda gösterilen orana göre hesaplanan verginin, bu mallarin her bir adedi için 40 TL’den az olmasi halinde, orana göre hesaplanan vergi yerine her bir adet için 40 TL vergi alinacagi ve Bakanlar Kurulunun bu tutari sifira kadar indirmeye, üç katina kadar artirmaya yetkili oldugu hüküm altina alinmistir. Söz konusu tutar, 12/10/2011 tarihli ve 2011/2304 sayili Bakanlar Kurulu Karari8 eki Kararin 3 üncü maddesiyle 100 TL’ye, 31/12/2013 tarihli ve 2013/5761 sayili Bakanlar Kurulu Karari9 eki Kararin 6 nci maddesi ile de 120 TL’ye yükseltilmistir.

Buna göre, 31/12/2023 tarihine kadar, mezkûr listenin “8517.12.00.00.11 Alicisi bulunan verici portatif (cellular) telsiz telefon cihazlari” sirasi kapsamindaki mallar için Bakanlar Kurulunca belirlenen tutardan düsük olmamak üzere nispi vergi uygulanir.

2. Yetki

Özel Tüketim Vergisi Kanununun 12 nci maddesinin (2) numarali fikrasina göre Bakanlar Kurulu topluca veya ayri ayri olmak üzere;

• (IV) sayili listedeki mallar için belirlenen oranlari sifira kadar indirmeye, %25’e kadar artirmaya,

• Listede gümrük tarife pozisyonu veya tarife alt pozisyonu olarak yer alan mallarin her biri için belirlenmis olan oranlarin alt ve üst sinirlari içinde kalmak suretiyle, bu pozisyonlarin altinda yer alan mallar itibariyla farkli vergi oranlari belirlemeye

yetkilidir.

C- MÜTESELSIL SORUMLULUK

1. Müteselsil Sorumlulugun Kapsami

Vergi Usul Kanununun 11 inci maddesinde, mal alim-satimi ile hizmet ifasi dolayisiyla vergi kesintisi yapmak ve vergi dairesine yatirmak zorunda olanlarin, bu yükümlülükleri yerine getirmemeleri halinde verginin ödenmesinden, alim-satima taraf olanlarin, hizmetten yararlananlarin ve aralarinda dogrudan veya hisimlik nedeniyle ya da sermaye, organizasyon veya yönetimine katilmak veya menfaat saglamak suretiyle dolayli olarak iliskide bulundugu tespit olunanlarin müteselsilen sorumlu olacagi, ancak müteselsilen sorumlulugun nihai tüketiciler için söz konusu olmayacagi, müteselsil sorumlulugun sartlari, sinirlari ve bu konuya iliskin usul ve esaslarin Maliye Bakanliginca belirlenecegi hükme baglanmistir.

Bu yetkiye dayanilarak, ÖTV mükellefinin, Özel Tüketim Vergisi Kanununa ekli (IV) sayili liste kapsamindaki mallarin teslimine ait ÖTV’yi Hazine’ye intikal ettirmediginin tespit edilmesi halinde, satici (ÖTV mükellefi) tarafindan mal teslim edilen nihai tüketici gerçek kisiler disindaki mükelleflerin, bu isleme iliskin olarak Hazine’ye intikal etmeyen ÖTV’den, satici ile birlikte müteselsilen sorumlu tutulmasi uygun görülmüstür.

2. Müteselsil Sorumlulugu Kaldiran Haller

Alicilarin, ÖTV dâhil toplam islem bedelini;

• 19/10/2005 tarihli ve 5411 sayili Bankacilik Kanunu10 hükümlerine göre faaliyette bulunan bankalar vasitasiyla ödemeleri ve bankaya yapilan ödeme sirasinda düzenlenen belgede saticinin (veya adina hareket edenlerin) adi-soyadi (tüzel kisilerde unvani) ile banka hesap numarasini ve vergi kimlik numarasini dogru olarak yazdirmalari,

• Çekle ödemis olmalari halinde, çekin 13/1/2011 tarihli ve 6102 sayili Türk Ticaret Kanununun11 785 inci maddesinin (1) numarali fikrasi kapsaminda düzenlenmis olmasi,

• Kredi karti (faturada yer alan kisi veya kuruma ait) veya kamu kurum ve kuruluslari araciligiyla (ön ödeme avansi seklinde kamu kurum ve kuruluslarinin veznesine ödeme gibi) ödemis olmalari,

• PTT yoluyla ödemis olmalari halinde, ödeme sirasinda düzenlenen belgenin ibrazi [saticinin veya adina hareket edenlerin adi-soyadi (tüzel kisilerde unvani) ile hesap numarasi ve vergi kimlik numarasinin dogru olarak yazdirilmis olmasi]

kaydiyla müteselsil sorumluluk uygulamasi ile muhatap tutulmazlar. Herhangi bir hesaba bagli olmaksizin yapilan ödemeler, örnegin kasadan ödeme yapilmasi, sorumlulugu kaldirmaz.

Bunun yani sira, alici ile satici arasinda muvazaaya dayanan bir islem yapildiginin veya menfaat saglayan dogrudan bir iliskinin veya hisimlik, sermayesine katilma, organizasyon veya yönetimi içinde yer alma seklinde dolayli bir iliskinin bulundugunun vergi incelemesine yetkili olanlarca düzenlenmis raporlarla tespit edilmesi halinde, ödeme yukaridaki sekilde tevsik edilmis olsa bile müteselsil sorumluluk kalkmaz.

Ayni sekilde bir mükellefin, daha önceki safhalarda, Hazine’ye intikal ettirilmemis ÖTV nedeniyle müteselsil sorumluluk uygulamasi ile muhatap tutulabilmesi için, sözü edilen mükellef ile vergiyi Hazine’ye intikal ettirmeyen ÖTV mükellefi arasinda; menfaat saglayan dogrudan bir iliskinin veya hisimlik, sermayesine katilma, organizasyon veya yönetimi içinde yer alma seklinde dolayli bir iliskinin mevcudiyetinin vergi incelemesine yetkili olanlarca düzenlenmis raporlarda açikça belirtilmis olmasi zorunludur.

Genel ve özel bütçeli idareler, il özel idareleri, belediyeler, köyler, bunlarin teskil ettikleri birlikler, üniversiteler, döner sermayeli kuruluslar, kanunla kurulan kamu kurum ve kuruluslari, kamu kurumu niteligindeki meslek kuruluslari, siyasî partiler ve sendikalar, kanunla kurulan veya tüzel kisiligi haiz emekli ve yardim sandiklari, kamu menfaatine yararli dernekler, Bakanlar Kurulunca vergi muafiyeti taninan vakiflar, sermayelerinin %51 veya daha fazlasi söz konusu idare, kurum ve kuruluslara ait iktisadi isletmeler ile özellestirme kapsam ve programina alinmis olup hisselerinin yarisindan fazlasi kamuya ait olan kuruluslarin verginin dogdugu safhada taraf oldugu islemlerde müteselsil sorumluluk uygulanmaz.

3. Müteselsil Sorumlu Nezdinde Verginin Takibi

Müteselsil sorumluluk uygulamasi asagidaki açiklamalar çerçevesinde yerine getirilir:

i. Vergi, ÖTV mükellefi adina tarh ve tahakkuk ettirilerek öncelikle mükellefinden aranir.

ii. ÖTV mükellefi tarafindan eksik beyan edilen veya hiç beyan edilmeyen vergi için yapilacak tarhiyat üzerine tahsil edilebilir hale gelen vergi ve gecikme faizi ile ilgili olarak;

• ÖTV mükellefine, bilinen adreslerinde bulunamadigindan ödeme emri teblig edilememis olmasi veya

• Kendisine ödeme emri teblig edilen ÖTV mükellefinin mal beyaninda bulunmamis, vergi dairesince de mali tespit olunamamis ya da beyan edilen veya vergi dairesince tespit olunan mallarin amme alacagini karsilamayacaginin anlasilmis olmasi

hallerinde ÖTV mükellefi disindaki mükellef (müteselsil sorumlu) nezdinde ödeme emri ile takibe baslanir.

iii. Müteselsil sorumluluk, satin alinan mala iliskin hesaplanan ÖTV, varsa gecikme faizi ve gecikme zammi ile sinirlidir. Cezalar sorumluluk kapsami disindadir.

IV- VERGILENDIRME ISLEMLERI

A- VERGILENDIRME DÖNEMI

Özel Tüketim Vergisi Kanununun 14 üncü maddesine göre, Kanuna ekli (IV) sayili listede yer alan mallarin tesliminde vergilendirme dönemi, faaliyette bulunulan takvim yilinin birer aylik dönemleridir.

B- BEYAN ESASI

ÖTV, mükelleflerin yazili beyanlari üzerine tarh olunur.

(IV) sayili listedeki mallarin ÖTV mükellefleri bir vergilendirme döneminde vergiye tabi islemleri bulunmasa dahi bu dönemlerle ilgili olarak beyanname vermek zorundadir.

Ancak, müzayede yoluyla satis yapanlar (sürekli ÖTV mükellefiyeti bulunmayanlar) ile kendilerine Özel Tüketim Vergisi Kanununun 4 üncü maddesi uyarinca vergi sorumlulugu yüklenenlerin, vergiye tabi islemlerin bulunmadigi vergilendirme dönemlerine iliskin olarak beyanname verme zorunluluklari yoktur.

(IV) sayili listede yer alan mallarin ithalatinda ÖTV, ilgili gümrük idaresince hesaplanarak gümrük mevzuatina göre kabul edilen beyanname veya diger belgeler üzerine imza alinmak suretiyle mükellefe, kanuni temsilcisine veya gümrük müsavirine teblig edilir.

C- VERGININ BEYANI

1. Beyanname Verme Zamani

(IV) sayili listedeki mallara iliskin ÖTV beyannameleri, vergilendirme dönemini izleyen ayin 15 inci günü aksamina kadar, KDV yönünden bagli bulunulan vergi dairesine verilir.

Sürekli ÖTV mükellefiyeti gerektiren faaliyeti olmayanlarin müzayede yoluyla yaptiklari satislara iliskin vergi, satis bedelinin tahsil edildigi günün mesai saati bitimine kadar beyan edilir ve bu süre içinde ödenir.

(IV) sayili liste kapsamindaki mallara iliskin verginin beyani (4) numarali ÖTV Beyannamesi ile yapilir.

2. Beyanname Içerigi Bilgilerin Dogru Olarak Beyan Edilmemesi

Elektronik ortamda veya kâgit ortaminda verilen beyannameler ve eklerinde, matrah ve vergi tutari disindaki bilgileri dogru olarak beyan etmeyen mükellefler hakkinda Vergi Usul Kanunu hükümleri uyarinca ikinci derece usulsüzlük cezasi uygulanir.

3. Beyannamelerin Elektronik Ortamda Gönderilmesi

(IV) sayili listedeki mallara iliskin ÖTV beyannamelerinin, 34012 ve 34613 Sira No.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebligleri basta olmak üzere, beyannamelerin elektronik ortamda gönderilmesine iliskin Vergi Usul Kanunu Genel Tebliglerinde belirlenen usul ve esaslar çerçevesinde elektronik ortamda gönderilmesi zorunludur.

ÖTV’ye tabi islemlerin bulunmamasi, ilgili döneme ait ÖTV beyannamelerinin verilmesine engel teskil etmez. Bu durumda beyannamenin, “Genel Bilgiler” bölümünde yer alan “Beyannamede beyan edilecek bilgim bulunmamaktadir.” kutucugu isaretlenmek suretiyle beyanname verilir.

Beyannamelerde ÖTV indirimine dayanak islem türü olarak “Ayni Listedeki Malin Imalatta Kullanilmasi” seçeneginin seçilmesi durumunda, “Indirilecek ÖTV” alanina bu dönemde ÖTV hesaplanmak suretiyle teslim edilen malin imalinde kullanilan mal için ödenmis olan ÖTV tutari yazilir. Imal edilmeyen veya imal edilmis olsa dahi, ÖTV uygulanarak teslimi henüz gerçeklesmeyen mallarin imalinde kullanilan mallar için ödenen ÖTV bu alanda beyan edilen tutara dâhil edilmez.

Beyannamelerin “Matrah ve Vergi Bildirimi” bölümünde yer alan “Teslimler” tablosuna, ihraç kaydiyla yapilan teslimler de dâhil edilir. Ihraç kaydiyla yapilan teslimler, ayrica beyannamelerin “Tecil” bölümünde yer alan “Ihraç Kaydiyla Satilan Mallara Ait Teciller” tablosunda da beyan edilir.

Istisna kapsaminda yapilan teslimler ile indirilecek ÖTV’ye iliskin tevsik edici belgelerin, ilgili oldugu döneme ait ÖTV beyannamesinin verildigi günün mesai saati bitimine kadar bir dilekçe ekinde ilgili vergi dairesine verilmesi zorunludur. Aksi halde, mükellefler adina Vergi Usul Kanununun ilgili hükümleri geregince ikinci derece usulsüzlük cezasi kesilir.

Ç- TARH ISLEMLERI

1. Tarh Yeri

(IV) sayili listedeki mallar için beyan edilen ÖTV, mükellefin KDV yönünden bagli bulundugu vergi dairesi tarafindan tarh olunur.

Söz konusu mallarin ithalatinda ÖTV, ilgili gümrük idaresince hesaplanir. Ithalat vergilerine tabi olmayan mallara ait ÖTV, gümrük mevzuatina göre kabul edilen beyannamenin veya diger belgelerin tescili tarihinde, bu tarihteki oran ve/veya tutarlar üzerinden hesaplanarak tahsil edilir.

2. Tarhiyatin Muhatabi

ÖTV, bu vergiye mükellef olan gerçek veya tüzel kisiler adina tarh olunur. Su kadar ki;

• Adi ortakliklarda, verginin ödenmesinden ortaklarin tamami müteselsilen sorumlu olmak üzere ortaklardan herhangi biri,

• Mükellefin, Türkiye içinde ikametgâhinin, isyerinin, kanuni merkezi ve is merkezinin bulunmamasi veya Maliye Bakanliginca gerekli görülen hallerde ise vergi sorumlulari

tarhiyata muhatap tutulur.

3. Tarh Zamani

(IV) sayili listedeki mallara ait ÖTV, beyannamenin verildigi günde, beyanname posta ile gönderilmisse tarhiyatla görevli vergi dairesine geldigi tarihi takip eden yedi gün içinde tarh edilir.

D- VERGININ ÖDENMESI

ÖTV, beyanname verme süresi içinde ödenir.

(IV) sayili listede yer alan mallarin ithalatinda ÖTV, ilgili gümrük idaresince hesaplanir ve gümrük mevzuatina göre kabul edilen beyanname veya diger belgeler üzerine imza alinmak suretiyle mükellefe, kanuni temsilcisine veya gümrük müsavirine teblig edilir. Bu teblig üzerine ortaya çikabilecek ihtilaflar için gümrük vergisinin tabi oldugu usul ve esaslar uygulanir. Bu vergi, gümrük vergileri ile ayni zamanda ödenir. Gümrük vergilerine tabi olmayan mallara ait ÖTV ise gümrük mevzuatina göre kabul edilen beyannamenin veya diger belgelerin tescili tarihindeki esaslara göre, bu tarihteki oran ve/veya tutar üzerinden hesaplanarak tahsil edilir.

E- VERGININ BELGELERDE GÖSTERILMESI

Özel Tüketim Vergisi Kanununun 15 inci maddesinin (1) numarali fikrasi uyarinca, vergiye tabi islemlere ait ÖTV, fatura veya benzeri belgelerde ayrica gösterilir.

Örnek 1: 22/07/2015 tarihinde KDV ve ÖTV hariç imalatçi satis fiyati 1.000 TL, ÖTV orani %20, KDV orani %18 olan bir malin imalatçisi tarafindan teslimine iliskin düzenlenen faturada asagidaki bilgilere yer verilir.

Satis bedeli (KDV ve ÖTV hariç)                           :                                   1.000 TL

Hesaplanan ÖTV Tutari (1.000 TL x 0,20=)           :                                      200 TL

KDV Matrahi (1.000 TL + 200 TL=)                      :                                   1.200 TL

Hesaplanan KDV Tutari (1.200 TL x 0,18=)          :                                      216 TL

GENEL TOPLAM                                                  :                                   1.416 TL

Yalniz bindörtyüzonalti Türk Lirasidir.

Örnek 2: 22/07/2015 tarihinde KDV ve ÖTV hariç imalatçi satis fiyati 400 TL olan cep telefonunun imalatçisi tarafindan teslimine iliskin düzenlenen faturada asagidaki bilgilere yer verilir.

Satis bedeli (KDV ve ÖTV hariç)                           :                                      400 TL

Hesaplanan Nispi ÖTV Tutari*                               :                                      100 TL

(400 TL x 0,25=)

Asgari ÖTV Tutari*                                                :                                      120 TL

KDV Matrahi (400 TL + 120 TL=)                         :                                      520 TL

Hesaplanan KDV Tutari (520 TL x 0,18=)             :                                   93,60 TL

GENEL TOPLAM                                                  :                                 613,60 TL

Yalniz altiyüzonüç Türk Lirasi altmis Kurustur.

* Örnekte cep telefonu için nispi olarak hesaplanan ÖTV tutari, asgari ÖTV tutarindan düsük oldugundan [100 TL < 120 TL], faturada asgari ÖTV tutari dikkate alinir.

ÖTV uygulanmamis olan mallarin perakende tesliminin söz konusu oldugu hallerde, mükellefçe düzenlenen fatura veya benzeri belgelerde ÖTV ve KDV ayrica gösterilir.

ÖTV kapsamina giren mallarin ÖTV uygulanmadan önce müzayede yoluyla satislarinda düzenlenen belgelerde de ÖTV’nin ayrica gösterilmesi zorunludur.

Ithalatta uygulanan ÖTV gümrük makbuzunda ayrica gösterilir. Ithalat vergilerinin maktu tutarlarda veya sabit oranli alindigi hallerde buna iliskin tarife, ÖTV’yi de kapsayacak sekilde tespit olunur ve ayrica ÖTV hesaplanmaz.

F- DÜZELTME

Özel Tüketim Vergisi Kanununun 15 inci maddesinin (1) numarali fikrasina göre,

• Vergiye tabi bir islem söz konusu olmadigi veya bu Kanun kapsamina giren vergiyi fatura veya benzeri belgelerde göstermeye hakki bulunmadigi halde, düzenledigi bu tür belgelerde bu vergiyi gösterenler, söz konusu vergiyi beyan ve ödemekle mükelleftirler.

• Fatura veya benzeri belgelerde Kanuna göre borçlu olduklari vergi tutarindan daha yüksek bir tutari gösterenler de bu belgelerde gösterilen vergi tutarini beyan etmek ve ödemekle mükelleftirler.

• Mallarin iade edilmesi, islemin gerçeklesmemesi, islemden vazgeçilmesi veya diger nedenlerle matrahta degisiklik vuku buldugu ya da yersiz veya fazla vergi hesaplandigi hallerde vergiye tabi islemleri yapmis olan mükellefler; bunlarla ilgili borçlandiklari ya da ödedikleri vergiler için degisikligin mahiyetine uygun sekilde ve meydana geldigi dönem içinde düzeltme yapabilirler, bu vergiden mahsup edebilirler veya iade talebinde bulunabilirler.

• Su kadar ki, iade olunan mallarin fiilen isletmeye girmis olmasi, yersiz veya fazla ödenen verginin aliciya iade edilmesi ve bu islemlerin defter kayitlari, belgeler ile beyannamede gösterilmesi sarttir.

1. Fazla veya Yersiz Hesaplanan ÖTV’nin Düzeltilmesi

Vergiye tabi olmayan mallar için vergi hesaplanmasi veya vergiye tabi mallar için daha yüksek oranda veya tutarda vergi hesaplanmasi halinde, bu verginin de beyan edilmesi ve ödenmesi zorunludur.

Fazla veya yersiz vergi uygulanmasi halinde, vergiye tabi islemin yapildigi döneme ait beyannamede gerekli düzeltme yapilir. Bu durumun isleme ait beyanname verme tarihinden sonra ortaya çikmasi halinde ise degisikligin meydana geldigi dönemde düzeltme, mahsup ve iade imkâni bulunmaktadir.

Söz konusu vergiye iliskin düzeltme islemi, fazla veya yersiz ödenen ÖTV’nin, bu durumun ortaya çiktigi döneme ait beyannamenin “Indirimler” bölümüne dâhil edilmesi suretiyle yapilir. Bunun mümkün olmamasi ya da fazla veya yersiz ödenen ÖTV’nin bu sekilde telafi edilememesi halinde ise 429 Sira No.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliginde belirlenen usul ve esaslar çerçevesinde Standart Iade Talep Dilekçesi ile nakden ya da bu dönemdeki veya gelecek dönemlerdeki vergi (ÖTV dâhil) borçlarina mahsuben iade talep edilebilir.

Ayrica, fazla veya yersiz beyan edilip ödenen ÖTV’ye dayanak belgelerin firma yetkilisince onayli bir örnegi ile birlikte, ÖTV’nin alicidan tahsil edilmedigine, tahsil edilmisse iade edildigine dair alicinin kimlik, adres ve telefon bilgilerinin yer aldigi alici tarafindan da imzalanmis olan tutanak da vergi dairesine verilir.

Vergi dairesi tarafindan, düzeltilmesi veya iadesi talep edilen verginin beyan edilip ödendiginin tespit edilmesine bagli olarak düzeltme veya iade talebi yerine getirilir.

Fazla veya yersiz hesaplanan verginin beyan edilmis ancak henüz ödenmemis olmasi halinde, tahakkuk terkin edilir ve bu durumda iade söz konusu olmaz.

Düzeltme ve iade talebi, miktarina bakilmaksizin YMM raporu, inceleme raporu veya teminat aranilmadan sonuçlandirilir.

Ithalat sirasinda fazla veya yersiz uygulanan ÖTV, Gümrük Kanununa göre bu vergiye muhatap olanlara iade edilir.

2. Mallarin Iadesi, Islemin Gerçeklesmemesi ve Islemden Vazgeçilmesi Hallerinde Düzeltme

Mallarin iade edilmesi, islemin gerçeklesmemesi, islemden vazgeçilmesi veya diger nedenlerle matrahta degisiklik vuku bulmasi halinde, vergiye tabi islemin yapildigi döneme ait beyannamede gerekli düzeltme yapilir. Bu durumlarin isleme ait beyanname verme tarihinden sonra ortaya çikmasi halinde ise degisikligin meydana geldigi dönemde düzeltme, mahsup ve iade imkâni bulunmaktadir.

(IV) sayili listedeki mallarin iadesi, islemin gerçeklesmemesi veya islemden vazgeçilmesi durumunda, mal aliciya teslim edilmisse iade edilen malin ÖTV mükellefinin isletmesine girmesi, ÖTV tahsil edilmisse aliciya iade edilmesi ve bu islemlerin yasal defter kayitlari ve belgelerde gösterilmesi sartiyla düzeltme islemi; ÖTV’nin, bu durumun ortaya çiktigi döneme ait beyannamenin “Indirimler” bölümüne dâhil edilmesi suretiyle yapilir.

Bunun mümkün olmamasi ya da söz konusu ÖTV’nin bu sekilde telafi edilememesi halinde, indirilemeyen ÖTV tutarinin, 429 Sira No.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliginde öngörülen usul ve esaslar çerçevesinde Standart Iade Talep Dilekçesi ile nakden ya da bu dönemdeki veya gelecek dönemlerdeki vergi (ÖTV dâhil) borçlarina mahsuben iadesi talep edilebilir.

Vergi dairesi tarafindan, düzeltilmesi veya iadesi talep edilen verginin beyan edilip ödendiginin tespit edilmesine bagli olarak düzeltme veya iade talebi yerine getirilir.

Düzeltmeye konu verginin beyan edilmis ancak henüz ödenmemis olmasi halinde, bu isleme iliskin tahakkuk terkin edilir ve bu durumda iade söz konusu olmaz.

Düzeltme veya iade talebi, miktarina bakilmaksizin YMM raporu, inceleme raporu veya teminat aranilmadan sonuçlandirilir.

Özel Tüketim Vergisi Kanununun 2 nci maddesinin (2) numarali fikrasina göre, trampa iki ayri teslim hükmünde oldugundan, mükellef tarafindan iade alinan mal yerine verilen ÖTV’ye tabi mal için genel hükümler çerçevesinde ÖTV uygulanir.

3. KDV Iade Alacagina Mahsup Yoluyla Ödenen ÖTV’nin Iadesi

KDV iade alacagina mahsup yoluyla ödenen ÖTV’nin iadesinin talep edilmesi durumunda, söz konusu iade taleplerinin asil kaynaginin KDV alacagi olmasi nedeniyle bu tür iade talepleri, KDV iade alacaginin kaynagini olusturan isleme iliskin nakden iade sartlari ile ilgili iade usul ve esaslarinin belirlendigi KDV Genel Uygulama Tebliginin ilgili bölümü çerçevesinde yerine getirilir.

Bu durumda, iadenin yapilabilmesi için düzeltme gerekçesi bakimindan Tebligin (IV/F/1 ve 2) bölümlerinde belirlenen belgelerin de ibraz edilmesinin aranacagi tabiidir.

V- GÜMRÜK IDARELERINCE ALINAN ÖZEL TÜKETIM

VERGISINE ILISKIN HÜKÜMLER

Özel Tüketim Vergisi Kanununun 16 nci maddesi uyarinca;

a) Ithalde alinan ÖTV, yurt içi satislardaki belge düzenine paralel olarak, gümrük makbuzunda ayrica gösterilir.

b) Ithalat vergilerinin maktu veya sabit oranli alindigi hallerde tarife, malin ithalinde alinacak ÖTV de dâhil edilmek suretiyle tespit olunur.

c) Gümrük Kanunu ile diger kanunlar geregince ithalat vergileri teminata baglanarak islem gören mallara ait ÖTV de ayni usule tabi tutulur. Örnegin, dâhilde isleme izin belgesi kapsaminda ithal edilen mallar için ithalat vergileri teminata baglanirsa, ÖTV de teminata baglanarak ilgili mevzuat kapsaminda takip edilir.

ç) Yurda sokulan esya için ÖTV’nin eksik ödenmis veya hiç ödenmemis olmasi halleri ile ithal edilen esyaya iliskin olarak mükelleften fazla alinan veya vergiden müstesna oldugu halde yanlislikla alinan ÖTV’nin düzeltilmesi isleminde, ilgili gümrük idaresi tarafindan Gümrük Kanunundaki esaslara göre islem yapilir.

d) Ithal edilen mala iliskin beyan üzerinden hesaplanan vergiler ile muayene ve denetleme sonucu hesaplanan vergiler arasindaki farklarda, Gümrük Kanunu uyarinca ithalat vergileri noksanliklarinda uygulanan esaslara göre para cezasi kesilir.

VI- ÇESITLI HUSUSLAR

A- ITHAL EDILEN MALLARA ILISKIN BILDIRIM

(IV) sayili listedeki mallarin ithalini yapanlardan KDV mükellefi olanlarin, bir ay içinde ithal ettikleri, söz konusu liste kapsaminda ÖTV’ye tabi mallara iliskin, Teblig ekinde (EK:2) olarak yer alan bildirim formunu, takip eden ayin 20 nci günü aksamina kadar Gelir Idaresi Baskanligi web adresinde hizmet veren “Internet Vergi Dairesi” araciligiyla Gelir Idaresi Baskanligina göndermesi zorunludur.

Söz konusu mallarin ithalini yapanlarin, ayni zamanda bu mallarin imalatçisi olarak ÖTV mükellefiyetinin bulunmasi ve bu mükellefiyet kapsaminda ÖTV beyannamesi vermesi, ithal edilen mallar için ÖTV bildirimi verilmesine engel teskil etmez. Ancak, ithalatin bulunmadigi aylar için bildirim verilmez.

Bildirime konu mallari ithal eden mükelleflerce, KDV yönünden bagli olunan vergi dairesinden kullanici kodu ve kisisel sifre alinir. Sifre alinabilmesi için “Internet Hizmetleri Kullanim Basvuru Formu”, otomasyonlu vergi dairelerinden temin edilerek veya Gelir Idaresi Baskanligi web adresindeki “Internet Vergi Dairesi” bölümünden döküm alinarak düzenlenir ve KDV yönünden bagli olunan vergi dairesine verilir. Bu basvuru üzerine mükelleflere kisisel sifre ve kullanici kodu verilir.

Daha önce vergi dairesinden kullanici kodu ve kisisel sifre almis olanlarin Bildirim Formunu göndermek için yeniden kullanici kodu ve kisisel sifre almalari gerekmez. Ancak bu islemi yapabilmek için vergi dairesinden Bildirim Formu gönderme yetkisi alinir.

Internet ortaminda düzenlenen bildirimler onaylanmak suretiyle Gelir Idaresi Baskanliginin internet vergi dairesine gönderilir. Gönderilen bildirimlerin içeriginde mükelleflerce degisiklik yapilmak istenmesi halinde, yeniden düzenlenen bildirimler onaylanarak gönderilebilir.

Vergi Usul Kanununun 149 uncu ve mükerrer 257 nci maddelerinin verdigi yetkilere dayanilarak getirilen söz konusu bildirim yükümlülügünü, süresinde yerine getirmeyen veya süresinde yerine getirmekle birlikte eksik ya da yanlis bildirimde bulunan mükellefler hakkinda Vergi Usul Kanunu hükümleri uyarinca özel usulsüzlük cezasi uygulanir.

B- KAYIT DÜZENI

ÖTV mükellefleri yasal defter kayitlarini ÖTV’nin hesaplanmasina ve kontrolüne imkân verecek sekilde tutar.

Bu maksatla tutulan defter kayitlarinda vergiye tabi islemler, vergisiz tutarlari ile gösterilir. Mükellefin vergiye tabi islemleri üzerinden hesapladigi ÖTV ve girdileri üzerindeki indirilebilir ÖTV tutari ayri hesaplarda izlenir.

Vergiden istisna edilmis islemlerin mevcut olmasi halinde, bu islemler, ayri hesaplarda izlenir.

Mallarin iade edilmesi, islemin gerçeklesmemesi veya sair sebeplerle matrah, vergi veya indirim tutarlarinda vuku bulan degisiklikler ile ödenen, iade olunan ve terkin edilen ÖTV kayitlarda açikça gösterilir.

C- DIGER HUSUSLAR

Mükellefler tarafindan verilmesi gereken beyanname ve bildirimler, Gelir Idaresi Baskanliginca uygun görülen durumlar haricinde, kâgit ortaminda verilemez; verilmeleri halinde Vergi Usul Kanununun ilgili hükümlerine göre islem tesis edilir.

Gelir Idaresi Baskanligi, Teblig ekinde yer alan bildirimlerde degisiklik yapmaya yetkilidir.

Ç- YÜRÜRLÜKTEN KALDIRILAN TEBLIGLER

1 ila 36 Seri Numarali Özel Tüketim Vergisi Genel Tebligleri, bu Tebligin yürürlüge girdigi tarihten itibaren yürürlükten kaldirilmistir.

Diger mevzuatta, yürürlükten kaldirilan Genel Tebliglerin (IV) sayili liste uygulamasina iliskin bölümlerine yapilan atiflar, bu Tebligin ilgili bölümüne veya bölümlerine yapilmis sayilir.

D- YÜRÜRLÜK

Bu Teblig, yayim tarihini izleyen aybasindan itibaren yürürlüge girer.

Teblig olunur.